İşte TCMB'nin Eylül 2023 Enflasyon Raporu'ndan öne çıkan başlıklar:
Tüketici Fiyatlarındaki Yükseliş
Eylül ayında tüketici fiyatları %4,75 oranında artış gösterdi. Bu artışla birlikte yıllık enflasyon, %61,53 seviyesine ulaştı. Türk lirasındaki değer kaybı, ücret artışları ve vergi düzenlemelerinin gecikmeli etkileri zayıflamış olsa da, hizmetler ve alkol-tütün dışındaki gruplarda aylık fiyat artışları yavaşladı.
Eğitimle İlgili Harcamalarda Yükseliş
Eylül ayında üniversite ücreti, okul servisi ve yurt ücreti gibi eğitimle bağlantılı kalemler yüksek fiyat artışları gösterdi. Kirada süregelen yükseliş eğilimi de güçlenmeye devam etti.
Enerji Grubu Fiyatları
Enerji grubu fiyatlarındaki artışta başta ham petrol olmak üzere enerji emtia fiyatlarının etkisi büyük oldu.
Gıda Grubu
Gıda grubunda genel olarak fiyat artışları devam etti. Ancak ekmek ve tahıllar ile sebze fiyatları son iki aya göre daha yavaş artış gösterdi.
Temel Mal Grubu
Temel mal grubunda, otomobil fiyatları yatay seyir gösterirken, beyaz eşya ve mobilya gibi alt gruplarda yüksek fiyat artışları devam etti.
Üretici Fiyatları
Üretici fiyatlarındaki aylık artış eğilimi yavaşladı ancak yıllık enflasyon enerji fiyatlarına dayalı olarak düştü.
B ve C Endeksleri
Eylül ayında B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları arttı. B endeksi %67,22, C endeksi ise %68,93 olarak gerçekleşti.
Yıllık Enflasyon Katkıları
Yıllık tüketici enflasyonuna katkıda bulunan gruplar incelendiğinde, hizmet, alkol-tütün-altın, gıda ve temel mal gruplarının katkıları artarken enerji grubunun katkısı azaldı.
Hizmetler Grubu
Hizmetler grubunda, dönemsel fiyat belirleme ve geçmiş enflasyona endeksleme davranışları nedeniyle güçlü fiyat artışları devam etti. Eylül ayında servis ücretleri ve demiryolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığı fiyatlarında yüksek artışlar gözlendi.
Kira Alt Grubu
Kira alt grubunda son dört aydır gözlenen artış eğilimi güçlenerek devam etti.
Diğer Hizmetler Grubu
Diğer hizmetler alt grubunda fiyatlar artış gösterirken eğitim hizmetleri öne çıktı, özellikle üniversite eğitim ücretlerinde yüksek artışlar kaydedildi.
Lokanta-Otel ve Konaklama Grupları
Lokanta-otel fiyatları yemek hizmetlerine bağlı olarak yükseldi. Konaklama grubunda ise üniversitelerin açılmasına bağlı olarak yurt ücretlerinde belirgin artışlar izlendi.
Alkollü İçecekler ve Tütün Ürünleri Grubu
Alkollü içecekler ve tütün ürünleri grubunda fiyatlar yükseldi, özellikle tütün ürünlerinde üretici firmaların fiyat artışları belirleyici oldu.
Enerji Fiyatları
Enerji fiyatları eylül ayında artarken, yıllık enflasyon düştü.
Eylül 2023'te tüketici fiyatlarındaki artışlar sürdü, özellikle eğitimle ilgili harcamalarda ve enerji fiyatlarında yükseliş gözlendi. TCMB, yılın ilerleyen dönemlerinde enflasyonu kontrol altına almak için politika önlemlerini değerlendirmeye devam edecektir.
