Filistinliler yeni dönemde Trump'ın 4 yılda yol açtığı yaraları sarmaya hazırlanıyor

Filistinliler, ABD Başkanlık seçimlerini Joe Biden'ın kazanmasıyla başkanlık koltuğunu terk etmek durumunda kalan Donald Trump'ın ülke yönetiminde olduğu 4 yıl boyunca aldığı kararlarla açtığı yaraları sarmaya hazırlanıyor.

ABD dış politikası, kurulduğu 1948 yılından bu yana İsrail devletine tam bir destek verse de Filistinliler, davaları açısından Trump'ın en kötüsü olduğunu düşünüyor.

Filistinliler, yeni başkanın kendilerine karşı insaflı olmayacağının ve ulusal hedeflerini gerçekleştirmeyeceğinin farkında olsa da Biden'in, selefi Trump kadar "deli kararlar" almayacağına inanıyor.

İsrail'in yanında, Filistin'in karşısında

Trump'ın ABD Başkanı olarak yönetimde olduğu 4 yıl boyunca İsrail lehine ve Filistinlilerin aleyhine olacak şekilde aldığı kararların başında ise "Kudüs'ü İsrail'in başkenti tanıma" adımı geliyor.

Donald Trump, Aralık 2017'de Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıdıklarını açıklayarak, Tel Aviv'deki ABD büyükelçiliğinin Kudüs'e taşınmasına onay verdi. ABD Elçiliği, Mayıs 2018'de de Kudüs'e taşındı.

ABD yönetimi, Ağustos 2018'de Filistinlilere yaptığı ekonomik yardımları kesme kararı aldığını duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yine Ağustos 2018'de Washington'un Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansına (UNRWA) yaptığı mali yardımları tamamen durdurma kararı aldığını açıkladı.

Bakanlık 7 Eylül 2018'de Batı Şeria ve Gazze'deki Filistinlilere sağlık hizmet veren Kudüs'teki 6 hastaneye yapılacak 25 milyon dolarlık yardımı da kestiklerini bildirdi.

10 Eylül 2018'de Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) Washington'daki ofisini kapatma kararı alan Trump, 16 Eylül'de de FKÖ Washington Temsilcisi Husam Zemlat ile ailesinin oturum iznini iptal etti; 10 Ekim'de FKÖ'nün banka hesaplarını kapattığını açıkladı.

Trump, 25 Mart 2019'da da Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede, "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararnamesini imzaladı.

Washington yönetimi, Kasım 2019'da da işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Yahudi yerleşim birimlerini "yasa dışı görmeme" kararı aldı.

İlhakın önünü açtı, iki devletli çözüm umudunu kırdı

ABD Başkanı Donald Trump, 28 Ocak'ta Beyaz Saray'da Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında "Yüzyılın Anlaşması" planını kamuoyuna duyurdu.

Sözde Orta Doğu barış planı, İsrail'e, Akdeniz’den Ürdün Nehri arasındaki coğrafyada tam egemenlik verirken Filistinlilere ise Tel Aviv’e tanınan bu imtiyazı "sözde devlet" ve "ekonomik refah" karşılığında kabul etmeyi dayatıyor.

Filistinlilerin geri dönüş hakkı, Doğu Kudüs, yerleşim birimlerinin kaldırılması gibi taleplerini görmezden gelen sözde barış planı, tarihi Filistin topraklarında "iki devletli çözüm" imkanını tamamen ortadan kaldırıyor.

Sözde barış planında, Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinin "İsrail'in toprağı" olarak kabul edilmesi ve Tel Aviv yönetiminin Filistin'e ait Ürdün Vadisi üzerindeki hakimiyetini sürdürmesi maddeleri de yer alıyordu.

ABD ve İsrailli yetkililerden oluşan ortak komisyon, sözde barış planının ardından söz konusu bölgelerin "ilhakı" için Batı Şeria'da haritalandırma sürecine başladı.

İsrail'de Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen Bölgesel İşbirliği Bakanı Ofir Akunis, 1 Temmuz'da İsrail radyosuna yaptığı açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan bazı bölgeleri temmuz ayı başından itibaren "ilhak" etme planının ertelendiğini belirtti.

"Normalleşme" adımına aracılık etti

ABD Dışişleri Bakanlığı, 30 Ekim'de, Kudüs'te doğan ABD vatandaşlarının doğum yeri olarak "İsrail" veya "Kudüs'ü" seçmelerine izin vereceğini duyurdu.

ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman, 17 Eylül'de yaptığı açıklamada, Washington yönetiminin Fetih Hareketi'nden ihraç edilen Muhammed Dahlan'ı Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın yerine getirmeyi düşündüğünü söyledi.

Büyükelçinin haberini yayınlayan İsrail gazetesi Israel HaYom, daha sonra Friedman'ın tepki çeken ifadelerini, "Abbas'ı Dahlan ile değiştirmeyi düşünmüyoruz. Filistin yönetimini şekillendirme arzumuz yok." şekilde değiştirdi.

Trump son olarak eylül ve ekim aylarında, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Sudan gibi Arap ülkelerinin İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesine aracılık etti.