Türk Eğitim-Sen, ücretli öğretmen araştırmasının sonuçlarını açıkladı

Türk Eğitim-Sen, 81 İl Valiliğinden illerindeki ücretli öğretmen sayılarını talep etti. Ağrı, Karaman ve Zonguldak'taki ücretli öğretmen sayılarına ulaşılamadığını belirten Türk Eğitim-Sen, “Tespit ettiğimiz verilere göre; 78 ilde ücretli öğretmen sayısı 76 bin 485 oldu” açıklamasında bulundu.

İstanbul’da ücretli öğretmen sayısı 16 bin 128
“En yüksek ücretli öğretmen sayısına sahip iller sıralamasında İstanbul’un yine başı çektiği görülmektedir” diyen Türk Eğitim-Sen yetkilileri, İstanbul’da görevlendirilen ücretli öğretmen sayısının 16 bin 128 olduğunu açıkladı. İstanbul’u 3 bin 806 ile Ankara takip ediyorken, Bursa’da 3 bin 506, İzmir’de 3 bin 301, Şanlıurfa’da (13 ilçeden 6 ilçe bilgisi eksik) 2 bin 983, Gaziantep’te 2 bin 523, Van’da 2 bin 2, Kocaeli’nde bin 963, Antalya’da bin 923, Adana’da bin 506, Erzurum’da bin 455, Muş’ta bin 256 ücretli öğretmen çalıştırıldığı bilgisi paylaşıldı.

Ücretli öğretmenlerin 5 bin 503’ü ön lisans mezunu
Ayrıca Türk Eğitim-Sen’in yaptığı çalışmada ücretli öğretmenlerin eğitim durumları araştırmada yer aldı. Sendikanın yaptığı açıklamaya göre, “Valiliklerden elimize ulaşan 75 ildeki ücretli öğretmenlerin mezuniyet durumlarına baktığımızda; ücretli öğretmenlerin 27 bin 143’ü eğitim fakültesi, 25 bin 837’si lisans mezunu, 5 bin 503’ü ise ön lisans mezunudur” ifadeleri kullanıldı.

Ücretli öğretmenlerin mezuniyet alanlarına göre bazı illerdeki dağılımı ise şu şekilde paylaşıldı:
“Şanlıurfa’da (13 ilçeden 6 ilçe bilgisi eksik) görev yapan 2 bin 983 ücretli öğretmenin bin 554’ü eğitim fakültesi, bin 8’i lisans, 421’i ön lisans mezunudur. İzmir’de görev yapan 3bin 301 ücretli öğretmenin bin 107’si eğitim fakültesi, bin 670’i lisans, 524’ü ön lisans mezunudur. Antalya’da görev yapan bin 923 ücretli öğretmenin 817’si eğitim fakültesi, 944’ü lisans, 162’si ön lisans mezunudur. Bursa’da görev yapan bin 506 ücretli öğretmenin bin 644’ü eğitim fakültesi, bin 682’si lisans, 180’i ön lisans mezunudur. Erzurum’da görev yapan bin 455 ücretli öğretmenin 661’i eğitim fakültesi, 673’ü lisans, 121’i ön lisans mezunudur. Gaziantep’te görev yapan 2 bin 523 ücretli öğretmenin bin 728’i eğitim fakültesi, 621’i lisans, 174’ü ön lisans mezunudur. Muş’ta görev yapan bin 256 ücretli öğretmenin 308’i eğitim fakültesi, 757’si lisans, 191’i ön lisans mezunudur. Muğla’da görev yapan 673 ücretli öğretmenin 212’si eğitim fakültesi, 342’si lisans, 119’u ön lisans mezunudur.”

Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan ücretli öğretmenlerin bin 37’si ön lisans mezunu
Türk Eğitim-Sen’in yaptığı çalışmaya dahil olan özel eğitim öğrencilerine eğitim veren sınıf öğretmeninin sayısı ise şu şekilde paylaşıldı:
“74 ilden elimize ulaşan verilere göre; özel uzmanlık gerektiren zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde eğitim fakültesi mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 5 bin 175, lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 6 bin 980, ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı ise bin 37’dir. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı, bazı illerimizde eğitim fakültesi mezunu ya da lisans mezunu ücretli öğretmenlerden fazla olabilmektedir. Örneğin; Giresun’da zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan 114 ücretli öğretmenin 11’i eğitim fakültesi, 72’si lisans mezunu iken, 31’i ön lisans mezunudur. Çankırı’da 71 ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeninin 1’i eğitim fakültesi mezunu, 12’si ön lisans mezunu, 58’i lisans mezunudur. Düzce’de görev yapan 159 ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yaparken, bunların 1’i eğitim fakültesi, 51’i ön lisans mezunu, 107’si lisans mezunudur. Kırıkkale’de görev yapan 86 ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeninin 18’i eğitim fakültesi, 27’si ön lisans, 41’i lisans mezunudur. Muş’ta 28 ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni görev yaparken, bunun 2’si eğitim fakültesi, 7’si ön lisans, 19’u lisans mezunudur. Şırnak’ta görev yapan 34 ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeninin 10’u lisans, 11’i ön lisans, 13’ü eğitim fakültesi mezunudur. Şöyle bir durum da bulunmaktadır. Ardahan’da zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde norm kadro açığı 17 iken, sadece 4 ücretli öğretmen görev yapmaktadır. Aydın’da 344 zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde norm kadro ihtiyacı varken, 203 ücretli öğretmen görev yapmaktadır. Sivas’ta zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde norm kadro ihtiyacı 184 iken, 100 ücretli öğretmen görev yapmaktadır.”

Branş ve sınıf öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin dağılımı
Branş ve sınıf öğretmenlerinin illere göre dağılımına ilişkin verilen bilgiler şu şekilde paylaşıldı:
”24 bin 636 ücretli branş öğretmeninin bin 847’si ön lisans mezunudur. Ücretli branş öğretmeni olarak; İzmir’de görev yapan bin 498 ücretli branş öğretmeninin 255’i, Bursa’da görev yapan bin 340 branş öğretmeninin 59’u, Antalya’da görev yapan 829 branş öğretmeninin 99’u, Konya’da görev yapan 670 branş öğretmenin 45’i ön lisans mezunudur. 14 bin 219 ücretli sınıf öğretmenin 891’i ön lisans mezunudur. Ücretli sınıf öğretmeni olarak; Şanlıurfa’da görev yapan bin 470 ücretli sınıf öğretmeninin 71’i, Muş’ta görev yapan 650 ücretli sınıf öğretmeninin 95’i, Ordu’da görev yapan 65 ücretli sınıf öğretmeninin 14’ü, Kars’ta görev yapan 306 ücretli sınıf öğretmeninin 47’si ön lisans mezunudur.”

Norm kadro açığı 75 ilde 83 bin 547
Sendika yetkililerin valiliklerden talep ettiği bir diğer bilgi ise norm kadro ihtiyacı oldu. Edinilen bilgilere göre ise norm kadro açığı 75 ilde toplam 83 bin 547 oldu. Norm kadro açığı ile ilgili detaylar ise şu şekilde paylaşıldı:
“İl Valiliklerinden norm kadro ihtiyacını da talep ettik. Buna göre 75 ilde norm kadro açığı 83 bin 547 olarak tespit edildi. Şunu da belirtmek gerekir ki, Uşak, Mardin ve İstanbul’dan gelen veriler sadece ücretli öğretmen sayılarına yöneliktir. Türkiye’nin en çok ücretli öğretmen çalıştıran ilinden norm kadro ihtiyacı sayılarının elimize ulaşmamasını da takdirlerinize sunuyoruz. İllere göre norm kadro ihtiyaçları şu şekilde belirlendi:
'Afyonkarahisar’da norm kadro ihtiyacı bin 23 iken, ücretli öğretmen sayısı 658; Ankara’da norm kadro ihtiyacı 4 bin 368 iken, ücretli öğretmen sayısı 3 bin 806; Antalya’da norm kadro ihtiyacı 3 bin 463 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 923; Batman’da norm kadro ihtiyacı bin 356 iken, ücretli öğretmen sayısı 804; Denizli’de norm kadro ihtiyacı bin 230 iken, ücretli öğretmen sayısı 368; Gaziantep’te norm kadro ihtiyacı 4 bin 559 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 523; Kars’ta norm kadro ihtiyacı bin 153 iken, ücretli öğretmen sayısı 792; Konya’da norm kadro ihtiyacı 3 bin 895 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 402; Manisa’da norm kadro ihtiyacı 2 bin 232 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 172; Sakarya’da norm kadro ihtiyacı bin 378 iken, ücretli öğretmen sayısı 927; Şırnak’ta norm kadro ihtiyacı 2 bin 178 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 272; Tekirdağ’da norm kadro ihtiyacı bin 834 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 190’dır.'

"Tüm öğretmenlerin sadece kadrolu olarak atanmalı"
Araştırma ile ilgili bir açıklama yapan Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan, Milli Eğitim Bakanlığı’nın adeta ücretli öğretmen görevlendirmesiyle öğretmen açığını gidermeye çalıştığını belirterek, bu durumun eğitimin kalitesi ve verimini azalttığını, aynı zamanda çok düşük ücretlerle çalıştırılmak zorunda kalan öğretmenleri sömüren bir uygulama olduğunu savundu. Bu öğretmenlerin çok büyük çoğunluğu ders başına ücret almalarından dolayı aylık gelirlerinin asgari ücretin çok altında kaldığına vurgu yapan Geylan, 2023 yılında artık ücretli öğretmenliğin tamamen ortadan kaldırılmasını, tüm öğretmenlerin sadece kadrolu olarak atanması gerektiğini ifade etti. Geylan, “76 bin 485 ücretli öğretmen görevlendirmesi tam 76 bin 485 noktada acil öğretmen ihtiyacı olduğunu göstermektedir. 81 ili dahil ettiğimizde bu rakamın çok daha yüksek olması muhtemeldir. Dolayısıyla öğretmen açığını ücretli öğretmenler eliyle gidermekten vazgeçip, kadrolu atama yapmak eğitimin geleceğine olumlu katkı sağlayacaktır” dedi. Başkan Geylan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Öte yandan bilindiği üzere ücretli öğretmenlerimizin büyük çoğunluğu asgari ücretin çok altında bir gelire mahkumdur. Asgari ücret adı üstünde dip ücrettir. Hiçbir ilave vasıf gerektirmeyen çalışanlara verilen en alt düzey ücrettir. Fakat ne acıdır ki, öğretmenlik gibi ulvi ve ülkemizin geleceğini inşa eden bir mesleğin bir kısım mensuplarını asgari ücretin altında bir gelire mahkum ediyoruz. Bu kabul edilemez. Bu ayıptan bu ülkeyi kurtarmak, sorumluluk makamında olanların vebalidir. Türkiye Yüzyılını eğitimle inşa edeceğiz. Eğitimin taşıyıcı kolonu öğretmenlerdir. Dolayısıyla eğitimde alacağımız öncelikli tedbir öğretmen açığını gidermektir. Bu itibarla Cumhuriyetimizin 100. yılında en az ücretli öğretmen sayısı kadara öğretmen ataması yapılması zorunludur”

80 bin kadrolu atama talebi
2023 yılında Cumhuriyetin 100. yılında 80 bin kadrolu atama talep ettiklerini belirten Geylan, “Bu rakamın altında bir atama sayısını ve sözleşmeli, ücretli öğretmenlik istihdamını asla kabul etmiyoruz. İhtiyaçlar göz önüne alınarak, Cumhuriyetimizin 100. Yılında 80 bin atama 2023 yılı için temel hedefimiz olmalıdır. Emek sömürüsüne son verilerek, öğretmenlerimizi insanca yaşayacak ücretlerle çalıştırmak ve özlük haklarla donatmak en önemli sorumluluğumuzdur. İki yıllık meslek yüksekokulu mezunlarının dahi ücretli öğretmen olarak görevlendirildiği okullarımızda ‘Başarı’nın sağlandığını söylemek mümkün değildir. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 43. Maddesinde; öğretmenlik “Özel bir ihtisas mesleği” olarak tanımlanıyorsa, o halde mesleğin itibarını zedeleyecek uygulamalara geçit verilmemelidir. Öğretmenlerin ücretlisi, sözleşmelisi olmaz. Öğretmenlerin sadece kadrolu olarak atanması temel haklarıdır” dedi.
Vekil öğretmenlik uygulamasına da dikkat çeken Geylan, “657 Sayılı DMK’nın 86’ıncı maddesinde ‘Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir’ hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ücretli öğretmen çalıştırmak yerine, zorunlu hallerde bu öğretmenlerimizi vekil öğretmen olarak çalıştırmalıdır. Türkiye’de hiçbir kamu görevlisinin “ücretlisi” yokken öğretmenlik mesleğinin saygınlığını tahkir eden “ücretli öğretmenlik” tabirinin tedavülden kaldırılması elzemdir” dedi.