Bahşişte kredi kartı dönemi: 95 milyar liralık kayıp

Türkiye'de Kredi kartıyla bahşiş ödeme dönemi başlar mı?

TURİZM, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, Ekonomim'den Vahap Munyar'a ilginç bilgiler verdi.

BAHŞİŞLER KREDİ KARTIY ÖDENEBİLİR Mİ?

Buna göre bahşişlerin kredi kartıyla ödenmesi gündeme geldi. "12 milyar liralık bahşiş kartla kayda girse katlanır, garson ve devlet kazanır…" ifadeleri kullanıldı.

GARSONLARIN BAHŞİŞİNE DE GÖZ DİKTİLER. BAHŞİŞTEN VERGİ ALINIR MI?

İddiaya göre yeme-içme sektöründe çalışan 2 milyon kişi, gelirinin önemli bir kısmını müşterinin gönüllülük esasıyla ödediği bahşişlerden elde ediyor.

BAHŞİŞ MİKTARLARI YÜKSELDİ

Son yıllarda hesap tutarları arttı, yüzde 10-15’lik bahşiş miktarı da rakam olarak yükselmiş oldu. Müşteri cebinde, cüzdanında fazla nakit taşıyamadığı için bahşişi istese de ödeyemez hale geldi.

Bunun üzerine bazı işletmeler çalışanlara dağıtmak amacıyla hesaba yüzde 10-15 “servis ücreti” eklemeye başladı. Bu oran menüde de yerini aldı.

İşletmeler yüzde 10-15 “servis ücreti”ni doğrudan faturaya koyunca yüzde 50-55’i vergiye giderken, kalan yüzde 45-50’lik bölüm çalışanlara kaldı.

Bahşişin “servis ücreti” şeklinde kayda girmesinin yarattığı sorunlar şöyle sıralandı:

Zorunluluk hissi: Müşteri ödemeyi gönüllü değil, mecburi yaptığı için memnuniyetsizlik oluşuyor.

Çalışan huzursuzluğu: Hakkaniyetli bulunmayan “dağıtım anahtarı sistemi” işyerinde huzursuzluğa yol açıyor.

Yüksek kesintiler: “Servis ücreti”nden gelir vergisi, SGK primi, işsizlik sigortası ve damga vergisi kesiliyor. Personele yüzde 45’lik oran kalıyor.

POTANSİYEL BAHŞİŞ HACMİ 95 MİLYAR LİRA

Yiyecek-içecek işletmesi sayısı: 200 bin
Doğrudan istihdam: 2 milyon kişi
2025 sektör büyüklüğü beklentisi: 950 milyar lira
Potansiyel bahşiş hacmi (kredi kartı ile): 95 milyar lira
Beklenen stopaj geliri (Yüzde 10): 9.5 milyar lira

BAHŞİŞ SİSTEMİ NASIL İŞLEYECEK?

Kredi kartı ile hesap ödenirken POS cihazlarında “Bahşiş eklemek ister misiniz?” sorusu çıkacak.

Müşteri dilerse yüzde 10, 15 ve 20 aralıklarında bir seçenekte karar kılacak. Bu tutar, işletmenin ticari gelirinden ayrı bir hesapta tutulacak.

Bahşiş geliri ücret tanımından çıkacak, gönüllülük esasına göre toplandığı için yüzde 10 stopaj dışında bir kesintiye tabi olmayacak.

Bu model çalışanların bahşiş gelirinin artmasını sağlayacak.
Demirer, modelin çalışma sistemini anlattıktan sonra beklentisini dile getirdi: