Konya'nın sırtını verdiği Toros dağları dünyanın en eski maden işleme bölgesi

Konya'nın sırtını verdiği, Akdeniz ile arasında bulunan Toros Dağları'nın madenciliğin ilk merkezi konumunda olduğu anlaşıldı.

KONYA'DAKİ ANTİK YERLEŞİM YERLERİNDEKİ MADEN MEDENİYETİ

Antik dönemde Anadolu uygarlıklarının oluşup gelişmesinde maden ve madenciliğin çok önemli bir yeri vardı. Ancak günümüzde bu konunun yeterince araştırıldığı ifade eden uzmanlar, uzun yıllardır Tarih ve arkeolojisi üzerine yüzey araştırmaları yapılan Konya ve karaman illerinin özellikle güneyinde kalan Toros dağlık kesiminde antik yerleşmelerin büyük bir kesiminde madencilik yapıldığını belirledi. Bu tespitlerini ise yüzeyde bulunan maden posalarına dayandırdılar.

Diğer taraftan, bölgede antik döneme ait bulunan maden işçiliğine ait galeriler, Torosların yoğun bir madencilik geçmişinin bize kalan izlerini yansıtıyor. Anadolu madenciliği üzerine yapılan yüzey araştırmalarında derlenen cevher ve cüruf örneklerinde toplam kayaç kimyasal analizleri gerçekleştirildi.

NEOLİTİK ÇAĞDA KONYA'DA MADENCİLİK YAPILIYORDU

Uzmanlara göre Neolitik çağda Konya'da madenciliğin ileri seviyede olduğu anlaşıldı. Konya Çatalhüyük’teki bakır ve kurşundan üretilmiş süs eşyaları bu gerçeği yansıtmakta ve özellikle Çayönü ve Aşıklı Hüyük buluntuları madencilik tarihinin başlangıcı olarak Neolitik Çağ görülüyor.

Çatalhöyük'te Neolitik Çağda Toros madenciliğinin olduğu kadar Anadolu madenciliği için önemli. Çatalhüyük’teki obsidiyenler Hasan Dağı çevresinden getiriliyordu. Damlataşları ise ovanın güney ve batısındaki Toroslardan; duvar resimlerindeki boya maddeleri ise Konya’nın güney ve batısındaki demir oksit yönünden zengin dağlardan; civa da Sızma çevresinden; bakır oksitler ve karbonatlar (kuprit, malahit, azurit), hematit, limonit, manganez, galen ve linyitin kökeni tam tespit edilememiş olmakla birlikte yine Toros dağlarından getiriliyordu.

KONYA'DAKİ ANTİK MADENCİLİK YÖNÜNDEN ÖNE ÇIKAN BÖLGELER İSE ŞÖYLE SIRALANIYOR

Konya'nın antik dönem ve günümüzde madencilik yönünden dikkat çekici merkezleri şöyle sıralanıyor:

- Doğanhisar‐Hüyük arası,

- Sarayönü Ladik – Selçuklu Sızma arası,

- Meram-Seydişehir arası Erengirit Dağı çevresi,

- Bozkır-Çumra‐Hadim üçgeni,

- Beyşehir Adalar ve güneyi dağlık bölge,

- Hüyük İlçesi: Sarıkaya, Mağazanın Başı Tepesi,

- Başköy Hüyük

- Akşehir Akaid Hüyük

- Sultan dağlarının kuzey eteği

- Roma döneminin önemli merkezleri Ladik ve Sızma

- Sarayönü İlçesi: Ladik (Halıcı): Sarayönü ilçesine bağlı Ladik Kasabası

KONYA YERALTI MADENLERİNDE TÜRKİYE'DE İLK SIRADA

Konya Türkiye'nin en büyük alüminyum (boksit) ve magnezit yataklarının yanı sıra, kömür, kil, çimento hammaddeleri, kurşun-çinko, barit madenleri ile önemli oranda yer altı suyu rezervine de sahip bulunuyor.

Yararlanılan kaynak:

ANTİK DÖNEMDE TOROSLARʹDAKİ PB, ZN ±AG±CU±SN MADENCİLİĞİ Hasan BAHAR, Kerim KOÇAK, Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, KONYA Selçuk Üniversitesi, Mühendislik – Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, KONYA