Konya'nın taş evlerini, Sille'yi ortaya çıkarmıştı: Türkiye büyük bir değerini yitirdi

Türkiye’nin kültürel mirasıyla ilgili çalışmalar yapan Prof. Dr. Metin Sözen, aynı zamanda TBMM Üstün Hizmet Ödülü ile Kültür ve Sanat ödülü dahil olmak üzere birçok ödülün sahibiydi.

Sözen’in kurucularından olduğu Tarihi Kentler Birliği tarafından vefata ilişkin yayımlanan açıklamada Onursal Danışma Kurulu Başkanı’nı kaybetmenin derin üzüntüsü paylaşıldı.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Kurucularımızdan ve Onursal Danışma Kurulu Başkanımız Prof. Dr. Metin Sözen’i kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Türkiye’nin kültürel mirasını görünür kılmak için ömrünü adayan, kentlerin tarihsel ve kültürel değerlerini korumak için büyük çaba sarf eden değerli hocamızı yitirdik. İlham veren çalışmalarıyla TBMM Üstün Hizmet Ödülü ve Kültür ve Sanat Ödülü’ne layık görülen hocamıza Allah’tan rahmet diliyoruz.”

Sözen’in cenazesi, yarın (Pazar) İstanbul Zincirlikuyu Camisi’nde ikindi namazını müteakip kılınacak cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedilecek.

Mahir Polat'tan veda mesajı
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şunları söyledi:

"Sevgili hocam Prof. Dr. Metin Sözen'i kaybettik. Türkiye, çok büyük bir değerini yitirdi.

Yalnızca bir akademisyeni değil; bu ülkenin kültürel vicdanını, hafızasını, binlerce yıllık tarihî ve kültürel çevresinin korunmasına ömrünü adamış anıt bir kişiliği kaybettik.

Gönlümden çıkmayan, 2024 yılında evinde yaptığımız o son uzun sohbet—ortak dertlerimizin, ortak çabalarımızın, kuşaklar boyunca değişmeyen kaderimizin—yılların birikimini sessizce birbirimize emanet ettiğimiz bir vedaydı.

Hocam, Divriği'nin taşlarında, Kemaliye'nin sokaklarında, Erzincan'ın avlularında; Safranbolu'nun ahşabında, Tire'nin çarşısında, Birgi'nin gölgesinde, Sille'nin duvarlarında, Niksar'da, Arapgir'de, Kayseri'de Amasya'da, Tokat'ta, Mardin'de, Antalya Kaleiçi'nde, Tarsus'ta… Hep oradaydınız. Her detayda, Türkiye'nin asıl değerlerine gösterdiğiniz sadık inanç vardı. Bu toprakların belleğini korumaktan hiç vazgeçmediniz. Şimdi biz de vazgeçmeyeceğiz. Minnetle, sevgiyle…

Evvel giden dosta selam ile…"

METİN SÖZEN KİMDİR?
1936 yılında Elazığ’ın Harput ilçesinde doğan Metin Sözen, İlkokulu bir süre Konya'da okuldu. İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde lisans eğitimini tamamladıktan sonra, akademik kariyerini İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde sürdürdü. 1973 yılında doçent, 1979 yılında ise profesör unvanını aldı. Uzun yıllar boyunca İTÜ’de öğretim üyeliği yapan Sözen, sanat tarihi ve mimarlık tarihi alanlarında birçok öğrenci yetiştirdi.

Sözen’in akademik çalışmaları kadar sahadaki çabaları da dikkat çekici.

1990 yılında kurduğu ÇEKÜL (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı) ile Türkiye’nin dört bir yanında koruma bilincinin yaygınlaşmasına öncülük etti. Aynı zamanda Tarihi Kentler Birliği’nin kurulmasına önayak oldu ve bu kurumun Onursal Danışma Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Milli Saraylar Daire Başkanlığı Bilim Kurulu Başkanlığı gibi önemli görevlerde de bulunan Sözen, Safranbolu’nun UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınması sürecinde de etkili isimlerden biriydi.

Prof. Dr. Metin Sözen, çalışmalarından dolayı birçok saygın ödüle layık görüldü. TBMM Üstün Hizmet Ödülü, Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Onur Ödülü, Vakıf İnsan Ödülü, TMMOB Jüri Özel Ödülü, Aga Khan Mimarlık Ödülü ve 2007 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü bunlar arasında yer aldı. Ayrıca İstanbul Kültür Üniversitesi tarafından da onursal doktora unvanı verildi.

Sözen’in adı yalnızca ödüllerle değil, somut olarak da yaşatılıyor. Türkiye’nin çeşitli kentlerinde parklar, kültür merkezleri ve caddelere onun ismi verildi.

Tarihi Kentler Birliği’nin her yıl belediyelere verdiği “Metin Sözen Koruma Büyük Ödülü” onun mirasını gelecek kuşaklara taşıyor.

KONYA'YA YILLARINI VERDİ

Prof. Sözen, 1973 yılından beri Konya'da uzun süre çalışmalar yaptı

Geleneksel Konya taş evleri üzerine ülkeye ve dünyaya tanıttı. "Geleneksel Konya Evleri" çalışmasında Sill'deki eevler ile ilgili de çalıştı. Sille'nin bugüne gelmesinde önemli katkıları

KONYA'DAKİ O EVLER GÜNYÜZÜNE ÇIKARILDI

Bu sayede "Türk Kenti-Türk Evi Bibliyografyası" hazırlandı.

Bu yazımızda Konya'nın değişik kesimlerinden seçilmiş, yalın
fakat oldukça ilginç dört ev çıkarıldı.

Molla Mustafa / Hacı Veliler evi, Attar Hacı Mustafa Efendi evi, Serficeli Osman Anadolu evi ve Meram Cirit yöresinde bağ evi üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı. Fotoğraf: Ekonomim