Türkiye yaşlanıyor ve yaşlılar için hayat zor: Yaşlılar, mutsuzlar, kısa ömürlüler

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), PwC Türkiye, Türkiye'nin yaşlılık profilini çıkardı.

"Yaşlılık Politikaları Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar" başlıklı raporuna göre Türkiye’de 2040’ta her 6 kişiden biri 65 yaş üstü, yani “yaşlı” olacak.

Bu tarih dünya ortalamasında ise 2050 olarak hesaplanıyor. Ayrıca Türkiye’de 55-64 yaş arası nüfus oranının azalacağı ve ileri yaş nüfus oranının (75+) ise yaşlı nüfus grubunda artacağı öngörülüyor. Yani Türkiye demografik üstünlüğünü kaybedecek.

YAŞLILAR MUTSUZ

Dünya genelinde kişi başı GSYH ile yaşlı mutluluğu düzeyi arasında pozitif korelasyon var. Türkiye’de kişi başı GSYH bakımından dünya ortalamasının üstünde (14.630 dolar) olmasına rağmen, yaşlı mutluluğu dünya ortalamasının altında. Türkiye’de mutluluğunu belirten yaşlı oranı, 2018’de yüzde 61.2 iken 2023’te yüzde 56’ya geriledi. Dünya Mutluluk Raporu’na göre 60 yaş ve üzeri yaşlı mutluluğu sıralamasında Türkiye 143 ülke arasında 92. sırada.

SAĞLIKLI YAŞAM SÜRESİ KISALIYOR

Dünya genelinde 2000’de 66 yıl olan ortalama yaşam süresi 2021’de 71 yıla yükseldi. Türkiye’de kadınların doğuşta beklenmeyen yaşam süresi 76 yıl, erkeklerde 70.8 yıl olacak. Yaşlıların çoğu hasta. Yaşlıların yüzde 27’si evde bakım desteği istiyor, sadece yüzde 2.5’i bu hizmetten yararlanıyor. Yaşlı bireylerin gelirlerinin büyük kısmı emekli aylıklarından oluşuyor.

RAPORDA ÖNE ÇIKAN ÖNERİLER ŞÖYLE
- Türkiye'de yaşlılıkla ilgili politikalar bütüncül bir yaklaşım çerçevesinde ele alınmalı ve iş birliği modelleri geliştirilerek hayata geçirilmeli.

- Koruyucu sağlık uygulamaları ile sağlık ve bakım hizmetleri, yaşlı bireylerin ihtiyacına uygun olarak geliştirilmeli ve erişilebilir olmalıdır.

- Kurumsal bakım kapasitesi güçlendirilmeli; evde bakım ve uzun süreli bakım hizmetleri de geliştirilmeli. Gerekli düzenlemelerle kaliteli hizmet sunumu güvence altına alınmalıdır.

- Yaşlı yoksulluğunu önlenmeli ve yaşlı bireylerin ekonomik refahının artırmak için sosyal güvenlik sistemi ve sosyal desteklerin sürdürülebilir bir yapıyla kapsayıcılığı artırılmalıdır.

- Sağlıklı ve aktif yaşlanma odağıyla yaş dostu şehirler planlanmalı ve hayata geçirilmelidir. Daha erişilebilir ve yaş dostu konutlar, ulaşım imkanları, sosyal alanlar sunulmalıdır.

- Yaşlı bireylerin toplumsal hayata katılımını destekleyecek şekilde genç yaşlı dayanışmasını güçlendirecek etkinlikler geliştirilmeli ve uygun sosyal ortamlar sağlanmalıdır.

Fotoğraf: Ekonomim