Konya’nın simge yapılarından resmi törenlerin mihenk taşı Atatürk Anıtı tam 99 yıl önce bugün açıldı. Ferit Paşa Caddesi’nde, Gazi Lisesi’nin karşısında bulunan Atatürk Anıtının kaidesi Konya Valisi Muammer Bey’in öncülüğünde 1917 yılında Mimar Muzaffer Bey’e “Tarım Anıtı” olarak yaptırıldı. Anıtın kaidesi beyaz mermerden olup, Osmanlı mimarisinden yola çıkılarak hazırlandı. Kaidenin dört köşesinde niş içerisine alınmış sivri kemerlerle dini yapıların portallerinin küçük bir örneği burada uygulanmıştır.
HEYKEL TUNÇTAN YAPILDI
Kaidenin üst bölümü ise sonraki yıllarda Konya Belediye Başkanı Kazım Gürel’in öncülüğünde Avusturyalı Heykeltıraş Heinrich Krippel’e (1883-1945) yaptırıldı. Heykel tunçtan olup, 29 Ekim 1926’da Tarım Anıtı’nın üzerine yuvarlak mermer platforma yerleştirildi.
Burada Atatürk sol elinde kılıcını ve sağ elinde de buğday başağını tutarak üniformalı olarak tasvir edildi. Anıtın heykeltraşı Heinrich Krippel. Avusturyalı bir heykeltraş. 1925'ten 1938'e kadar Türkiye’de kalmış ve anıtın açılışı 29 Ekim 1926 tarihinde açılışı yapıldı. Bu anıt aynı zamanda Türkiye’deki ilk Atatürk anıtlarından birisi oldu.
ANIT, NEDEN HÜKÜMET MEYDANINDA DEĞİL
Konyapedia’daki bilgilere göre; Çoğu şehir ve ilçelerdeki Atatürk Anıtları, şehrin merkezinde, hükümet konaklarının meydanlarında bulunmasına rağmen Konya Atatürk Anıtı, Hükümet Konağı Meydanı’nda değil zamanında, Konya’ya demiryolu ile gelenlerin şehir merkezine giriş güzergâhı olan şimdiki yerindedir.
1906 yılında hizmete giren ve İstasyon’la şehir merkezi arasında ulaşımı sağlayan atlı tramvay da Anıt Alanı ve Konya Lisesi önünden geçmekteydi. Dahası 1920’li yıllarda Anıt Alanı ve çevresi bomboştu. Horozluhan ve Konevi sitelerinin arsasında gençler futbol oynarlardı. 1924 yılında ilk resmî futbol maçı da burada yapılmıştır.
ATATÜRK NEREYE BAKIYOR?
Anıt, 6.50 m yüksekliğinde mermer kaide ve 2.80m yüksekliğinde bronz Atatürk figüründen oluşmaktadır. Atatürk mareşal üniformasıyla ayakta, sol eliyle kılıcının kabzasını tutar, hafifçe öne uzanmış sağ eliyle ayaklarının dibinden yükselmekte olan bir demet buğday başağına dokunur biçimde betimlenmiştir. Anıtın kitabesi yoktur. Atatürk bu anıtta kumandan kimliğiyle görülmektedir. Kumandan kimliği ile ihtişamını sergileyen Ulu Önder Atatürk, Konya'nın tarihi istasyonuna doğru bakıyor.
yaşam içinde varolan yerleşme merkezi
Toplumlar, yaşantıları boyunca, sürekli anımsanmak ve anımsatmak gereğini duyduğu her şeyi simgelemek istemişlerdir. Bu simgelemeği isteği, zamanla anıt olarak karşımıza çıkmıştır. Anıtların biçim ve nitelikleri, değişen dünya ile birlikte değişmiş ve yenilenmiştir. Bu süreç içerisinde, toplumların kültür değişikliklerinin izlenebileceği en önemli unsurlardan biri olmuşlardır. Zaman onlara, yapıldıkları dönemin özelliklerini barındırma ve anlatabilme görevini yüklemiştir. Anıt, gelişen toplumsal anlayışla, sadece tek bir yapı olma anlayışının değişmesini sağlamış, geçmişten kalan küçük bir buluntu, yaşam içinde varolan bir yerleşme merkezi olarak da düşünülmeye başlanmıştır.
