Konya yine başı çekiyor! Dünya'ya örnek olacak projeler

Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, "Bugün Çevre Haftası münasebetiyle, iklim değişikliğiyle mücadele ve çevremizin korunmasına yönelik yaptığımız çalışmaları sizlerle paylaşmak için bir aradayız. Aksi halde, Hazreti Mevlana’nın; “Gelin bağa yeşiller kuşanan doğayı görün. Her köşede bir çiçek dükkânı açan doğayı görün. Güller gülerek sesleniyor bülbüllere: Susun, susarak doğayı görün” ifadesiyle tanımladığı doğamız, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır. Özellikle dünyamızı tehdit eden en önemli sorunların başında küresel iklim değişikliği gelmektedir. Bu tehditle birlikte, mevsimlerin düzeni bozulmakta, doğal afetlerin sayısı ve şiddeti artmakta, tarımsal verimlilik hızla azalmaktadır. İklim değişikliği sadece doğayı değil, aynı zamanda ekonomimizi, sağlığımızı ve genel yaşam kalitemizi tehdit eden en önemli unsurlardan biridir. Sadece Büyükşehir Belediye Başkanı olarak değil; Dünya Belediyeler Birliği, Türk Dünyası Belediyeler Birliği ve Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği Başkanı olarak, çevremize duyarlı politikalar geliştiriyor ve küresel iklim değişikliği ile mücadelemizi en etkin şekilde yürütüyoruz. Bu kapsamda geçtiğimiz haftalarda Endonezya’da düzenlenen 10’uncu Dünya Su Forumu’nda suyun korunması, sürdürülebilir kullanımı ve adaletli dağıtımı konusuna dikkat çektim. Özellikle eli kanlı çocuk katili Netanyahu yönetiminin Gazzeli kardeşlerimizi su ve gıdadan mahrum bırakması, toplantıda altını çizdiğim en önemli hususlardan biriydi" dedi

HİTLER ÖZENTİSİ NETANYAHU

Bildiğiniz gibi kana susamış, insanlıktan nasibini almamış Hitler özentisi Netanyahu ve ekibi, Filistin’deki alçak saldırılarını sürdürmeye devam ediyor diyen Başkan Altay, "Geçtiğimiz günlerde İsrail’in Refah’ta güvenli bölgedeki kampa yaptığı saldırı, yüreğinde insanlık taşıyan herkesin içinde derin bir yara bırakmıştır. Buradan sadece; siyasi varlığını çocuk cesetleriyle korumaya çalışan,kanla beslenen, katil Netanyahu ve ekibini değil, bu katliama ses çıkaramayan sözde medeni devletlerive teşkilatları da bir kez daha şiddetle kınıyorum. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ifadesiyle; “Dünya 5’ten büyüktür. İnsanlığın ortak vicdanı, 5’ten büyüktür.” Bizler sesimizin çıktığı kadar Filistin’in ve tüm dünya mazlumlarının sesi olmaya devam ederken, tertemiz doğasıyla çok daha yaşanılabilir bir dünyanın inşası için de çalışmaya devam ediyoruz" ifadelerine yer verdi.

650'DEN FAZLA BİLİM İNSANI KATKI VERDİ

Az önce ifade ettiğim gibi doğamızı tehdit eden en önemli sorunlardan biri, şüphesiz küresel iklim değişikliğidir diyen Başkan Altay, "İklim değişikliği ile mücadele ve Yeşil Dönüşüm konusunda; yararlanıcı kurumu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yürütücü kuruluşu Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı olan ve Avrupa Birliği ile ortaklaşa finanse edilen ‘‘Türkiye’de İklim Değişikliğine Uyum Eyleminin Güçlendirilmesi Projesi’’ne Konya olarak pilot şehir seçildik ve hibe programına dâhil edildik. Türkiye’deki iklim mevzuatlarına rehberlik edecek Türkiye’nin ilk İklim Şurası, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız tarafından Konya’mızda düzenlendi. Şuraya dünyanın farklı ülkelerinden 650’den fazla bilim insanı katkı verdi. İklim Dostu Yeşil Binalara Uyum ve Yeşil Enerji Yönetimi Çalışmaları çerçevesinde; Küresel Çevre Fonu tarafından desteklenen “Sıfır Karbon Binalar Projesi”nin dünyadaki 4 pilot şehrinde biri Konya’mızdır. Şu an şehrimizde inşasına devam ettiğimiz Şehir Kütüphanemiz, Sıfır Karbon ve Yeşil Bina kriterlerine uygun olarak inşa edilen Türkiye’deki ilk proje olacak. Doğa temelli çözümler dikkate alınarak tasarlanan Şehir Kütüphanemiz, mevcut durumda bulunan ağaçları kesilmeden yeşil dokunun dağılımı dikkate alınarak inşa ediliyor. Yine şehrimizin sembol binaları olan Büyükşehir Stadyumu, Spor ve Kongre Merkezi, Bilim Merkezi ve Konya Tropikal Kelebek Bahçesi de yeşil sertifika almış yapılardır. İklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle mücadele kapsamında sektörelbazlı “Sera Gazı Emisyon Envanter Raporu ve Azaltım Eylem Planı” hazırladık. Bu plan ile “Yeşil Kalkınma Yolunda Türkiye” hedefleri doğrultusunda karbon salımının azaltılmasına yönelik çalışmalar yürütüyoruz" şeklinde görüş belirtti.

İŞTE KONYA'NIN PROJELERİ

Türkiye’de ilk olan bir uygulamayla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızla birlikte Konya Tarihi Kent Merkezi ve Mevlana Bölgesinde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi Projesi’ni uygulamaya koyduk.

“Isınmada Yeşil Dönüşüm -Hava Kalitesinin İyileştirilmesi” çalışmaları kapsamındaki projemiz ile Mevlana Müzesi’nin etrafındaki mahallelerde çoğunluğu sosyal yardımlaşma kömürü alan, dar gelirli ailelerin olduğu 1.371 konutun doğalgaz dönüşüm işlemlerini tamamladık.

Bu projemizle Mevlana bölgesinde kömürden kaynaklı hava kirliliği yüzde 99 oranında azaldı.

Projenin ikinci etabında şehir merkezinde sosyal yardım alan ve dar gelirli 300 konutun daha katı yakıttan doğalgaza dönüşümünün tamamlanmasını hedefliyoruz.

Ayrıca sosyal yardımla kömür kullanan vatandaşlarımıza kömür yerine doğalgaz faturasına destek sağlanması amacıyla kaymakamlıklarımızla protokoller imzalandı. Bu vesileyle hükümetimiz de doğalgaz bağlantısı olan dar gelirli ailelere doğalgaz yardımı yapmaya başladı.

Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde başlatılan; Sıfır Atık İlkeleri’nin şehrimizde etkin olarak uygulanması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Bu kapsamda “Konya İli Sıfır Atık Yönetimi Sistemi Planı’nı” hazırladık. Bugüne kadar 718 ton geri dönüşebilir atık toplayarak ekonomimize geri kazandırdık.

Son 5 yılda hanelerden kaynaklı 32 bin 701 litre atık yağ ve 48 ton atık pil toplayarak çevremize karşı sorumluluğumuzu yerine getirdik.

Yine, şehrimizde Evsel Atıkların Yönetimiçalışmaları kapsamında çok önemli çalışmalar yürütüyoruz. 31 ilçemizin tamamını kapsayacak şekilde yürüttüğümüz çalışmalarla, 4 depolama sahası, 6 transfer istasyonunu hayata geçirdik.

31 ilçemizde oluşan günlük ortalama 1.880 ton evsel nitelikli katı atık, direkt veya transfer istasyonları vasıtasıyla düzenli depolama tesislerine taşınarak döngüsel ekonomiye kazandırılıyor.

İklim değişikliğinin en önemli etkilerinden biri de enerji sorunudur. Enerji kaynaklarının yetersiz kalması ve enerji ihtiyacının sürekli artmasından dolayı farklı enerji üretim alternatifleri gündeme gelmektedir. Konya Büyükşehir Belediyesi olarak; sürdürülebilir bir çevre için iklim değişikliğiyle mücadelemizi ve yeşil enerji yönetimi konusundaki projelerimizi büyük bir hızla sürdürüyoruz.

Konya Katı Atık Düzenli Depolama Sahamız ile Cihanbeyli, Ereğli, Akşehir Katı Atık Depolama Sahalarında ve rehabilitasyonu yapılarak çöp alımına kapatılan Aslım Katı Atık Sahası’nda katı atıkları elektrik enerjisine dönüştürüyoruz.

Yine, KOSKİ Genel Müdürlüğümüz tarafından atık suların işlenmesiyle elde edilen çamurun oluşumu sırasında ortaya çıkan metan gazını da elektrik enerjisine dönüştürüyoruz.

Etkin bir şekilde uyguladığımız Sıfır Atık Projesi ve Döngüsel Ekonomi Politikamız sayesinde, katı atık sahalarında ve atıksu arıtma tesisinde bulunan toplam 6 adet metanizasyon ve 1 adet Rüzgar Enerji Santralimizden bugüne kadar toplam 710milyonKilowatSaatelektrik ürettik.

Katı atık depolama sahalarımıza gelen atıkların kirletici etkilerini ortadan kaldırmak ve bu atıklarla elektrik enerjisi üretmek amacıyla; kurulu gücü 13,33 megavat ve lisans kapasitesi 25,56 megavat olan Katı Atık Termal Bertaraf ve Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi kurduk.

Geçtiğimiz Eylül ayı itibariyle Yakma Tesisinin test ve deneme çalışmalarına başladık.

Solar Kompost Tesisi ile bitki kaynaklıbiyobozunur organik atıklardan kompost üretiyoruz.

Kompost ünitesine kurulan güneş panelleri sayesinde kompost için ihtiyaç duyulan enerji, yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanıyor. Üretilen kompost toprak iyileştirici materyal olarak kullanılmaktadır.

Tıbbi Atık Bertaraf Tesisimiz, Konya genelinde 900 sağlık kuruluşundan kaynaklanan tıbbi atıkları toplayarak bertaraf ediyor. Günlük 10 ton atığın sterilize edildiği tesisimizde yıllık miktar 3 bin tonun üzerindedir.

Tüm bu çalışmaları yaparken kendi tesislerimizi de yenilenebilir enerjiyle dönüştürerek örnek olmayı hedefliyoruz.

Bu doğrultuda Konya Büyükşehir Belediyemizin ve KOSKİ Genel Müdürlüğü’müzün tükettiği enerjinin tamamını Güneş Enerjisinden karşılamak amacıyla 100 MW kapasiteli Büyükşehir Belediyesi GES Projesinin çalışmalarına başladık.

İlk etapta; 70 MW GES Projesinin yapım ihale sürecini yakın zamanda başlatacağız.

Böylece; Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ve 2030 İklim-Nötr Hedeflerine ulaşmayı hızlandıracak; 70.000 ton karbondioksit salınımını engellemiş olacağız.

Bunun dışında, güneş enerjisinden en iyi şekilde faydalanmak ve fosil yakıtlardan enerji teminini azaltmak amacıyla;20.000 metrekare alanda Kulu Acıkuyu GES Projemizi tamamladık.

Projeyle yıllık 1.7 Milyon Kilovat/Saat elektrik üreterek ülkemizin enerji geleceğine katkıda bulunacağız.

Yeşil Enerji Yönetimi kapsamında yaklaşık 104 megavat GES yatırımı planlıyoruz. Söz konusu GES projelerinin uygulanması ile yaklaşık 176 bin 800 ton karbondioksit salımı engellenmiş olacak.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasına yönelik çalışmalarımızdan biri olan; Mavi Tünel çıkışına inşa ettiğimiz Hidroelektrik Santralimizi 2021 yılında devreye aldık ve elektrik üretimi yaptık.

70 milyon kilovat/saat kapasiteye sahip tesisimizinyağış miktarının iyi olduğu yıllarda yapacağı elektrik üretimi, KOSKİ’nin elektrik tüketimini yarı yarıya düşürecek.

Mavi Tünel İçme Suyu İsale Hattı üzerinde, Seçme İçme Suyu Arıtma Tesisleri girişinde kurduğumuz hidroelektrik santralimizin de yapımını tamamlayarak tesisi geçtiğimiz ay devreye aldık. Kurulu gücü 1,4 Megavat olan tesisten yıllık 7 milyon Kilovat/saat elektrik enerjisi üretmeyi planlıyoruz.

Birer tabiat harikası olan Beyşehir Gölü, Meke Gölü ve Tuz Gölü’nü korumak ve eski ihtişamına kavuşturmak için önemli çalışmalar yapıyoruz.

Bu anlamda, Beyşehir’de,Cihanbeyli’de, Kulu’dave Karapınar’da Atık Su Arıtma Tesisleri inşa ettik.

Türkiye’nin ve dünyanın tanıdığı bu göllerimizin doğal ortamları korunarak geleceğe taşınması için farklı projeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz.

Ayrıca Konya’mızın suyunu karşılayan Altınapa Barajında düzenli olarak gerçekleştirilen temizlik çalışmaları ile hayalet ağların ve diğer atıkların su kaynaklarına zarar vermesinin önüne geçiyoruz.

Bu temizlik çalışmaları, su kalitesini artırarak ekosistemin korunmasına yardımcı oluyor.

Şehir merkezimizde hizmet verenKonya Atıksu Arıtma Tesisimiz ise, 200 bin metreküp kapasiteyle hem evsel nitelikli atık suların hem de Tuz Gölü havzasındaki atık suların arıtılması için faaliyetlerini sürdürüyor.

Nüfus artışına paralel olarak atıksu debisinin artması ile Konya Atık Su Arıtma Tesisimizinikinci kademe inşaatının yapımı için ihale işlemleri devam ediyor.

“Su Döngüselliği” kapsamında DSİ ile birlikte yürüttüğümüz bu projemiz tamamlandığında tesisimizin kapasitesi 400 bin metreküpe çıkacak.

Konya Atık Su Arıtma Tesislerininikinci etabı Büyükşehir Belediyemiz tarafından yapılacak; arıtılacak su, DSİ tarafından yeniden ileri bir arıtmaya tabi tutularak tarımsal su özelliği kazandırılacak. Böylece 36 bin hektar alanda sulu tarım yapma imkanı sağlayacaktır.

Stabil arıtma çamurlarının toprakta kullanılmasına yönelik gerekli yasal prosedürler tamamlanarak Türkiye’de ilk defa arıtma çamurları toprak iyileştirici materyal olarak kullanıyoruz. Bu çalışmamızın Sertifikalı Uygulama alanı 5 milyon metrekaredir.

Merkez dışında 28 ilçemizin tamamında ilçelerden kaynaklanan atıksuların arıtılması için tesislerimiz hizmet vermeye devam ediyor.

Şu an ilçelerimizde toplam 44 Atık Su Arıtma Tesisi faaliyet gösteriyor. Bunların 26 adedi Biyolojik Arıtma; 18 adedi Doğal Arıtma Tesisi olarak hizmet veriyor.

Faaliyette olan tesislerimizde şu an atık suların yüzde 77’si arıtılmaktadır. İlçe arıtmalarının tamamlanması ile Konya genelinde meydana gelen evsel nitelikli atık suların yüzde 84,6’sını arıtmış olacağız.

Ayrıca, 2023-2024 arasında 12 bin 911 fosektik çekimi yapılarak Arıtma Tesislerimize taşınmış ve arıtımı sağlanmıştır.

Hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması ve bertaraf edilmesi için de gayret gösteriyoruz.

Bu doğrultuda Fevzi Çakmak Mahallesinde yer alan 400 bin metrekare alanda, atıkların geçici kabulü ve geri kazanılabilir atıkların değerlendirilmesi için çalışmalar yürütüyoruz.

Çevre kirliliğine sebep olan en önemli etkenlerden biri de gürültü kirliliğidir.

“Çevresel Gürültü Eylem Planları” çerçevesinde şehir merkezinde sıcak bölge olarak belirlenen noktalardagürültü bariyerleri inşa ediyoruz.

Adana Çevre Yolu Caddesi üzerinde bulunan Konya Adalet Sarayı ile Abdülhamit Han Caddesi’nde şehir estetiğine uygun şekilde inşa ettiğimiz bariyerlerle, gürültü kirliliğini en aza indirdik.

Şehir içi seyahatlerde karbon emisyonunu en aza indirebilmek için; raylı sistem, akıllı kavşak, CNG ve elektrikli otobüs, bisiklet kullanımının teşviki gibi ulaşım projelerimizi bir bir hayata geçirdik.

635 kilometre ile dünyada en fazla bisiklet yoluna sahip şehirlerden biri olan Konya’mızda bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak için bisiklet parkları, Bisiklet Master Planı, bisiklet tramvayı, Güvenli Okul Yolları Projesi gibi onlarca projeyi hayata geçirdik.

Güle Oynaya Camiye Gel projemizle 40 gün sabah namazına giden 95 bin evladımıza bisiklet hediye ettik.

Şehrimizin birçok noktasında sürdürdüğümüz kentsel dönüşüm uygulamaları sayesinde; şehrimizde dirençliliği artırmayı, iklim değişikliğiyle mücadeleyi, sera gazı azaltımını ve uyum eylemlerini desteklemeyi amaçlıyoruz.

İklim değişikliği ile birlikte oluşacak yoğun yağışların vereceği zararları önlemek için Taşkın Koruma Kanalları inşa ediyoruz.

Özellikle, Lale Caddesi - Ankara Yolu - Aslım Caddesi arasında faaliyet gösterecek Keçili KanalıIslah Projemizle;Yeni Sanayi Sitesinin bulunduğu bölgede görüntü kirliliğinin, kötü kokunun ve su birikintilerinin önüne geçmeyi ve taşkın riskini azaltmayı planlıyoruz.

Burada yaptığımız ıslah çalışması bölgenin ulaşımı açısından da büyük önem taşıyor.

Çalışmalar neticesinde geliş-gidiş iki şeritten oluşan, üzerinde yapacağımız 11 menfezli hem raylı sistemin hem de araçların sanayi içine dağılımını sağlayacak yeni bir ana arter kazanılmış olacak.

3 bin115 metre uzunluğundaki bir alanda gerçekleşen 3. Etap Keçili Kanalı Islah Projesi 240 milyon liraya mal olacak.

Taşkın riskini azaltmaya ve çevre kirliliğini önlemeye yönelik Meram deresinden başlayıp Antalya Çevre Yolu’na kadar olan Selbasan Çayı’nın ıslahını gerçekleştirdiğimizi de buradan hatırlatmak isterim.

KOSKİ vasıtasıyla çevre bilincini artırmak ve doğal dengeyi korumak adına düzenli ağaçlandırma çalışmaları yapıyoruz. Bu çalışmalar, şehrimizin yeşil alanlarını artırarak hava kalitesini iyileştiriyor, erozyon riskini azaltıyor ve biyoçeşitliliği destekliyor.

Kağıt kullanımını azaltmak ve ağaçların yok olmasının önüne geçmek amacıyla dijital su faturalarını teşvik ediyoruz.

Bu uygulamanın da, çevre dostu bir yaklaşım ile sürdürülebilir bir gelecek için önemli bir adım olduğuna inanıyorum.

Hemşehrilerimize sağlıklı ve kaliteli su temin etmek için su kalitesini sürekli izlemeye ve gerekli kontrolleri yapmaya devam ediyoruz. Su kaynaklarımızdaki kirliliği önlemek için düzenli olarak su analizleri yapıyor ve olası risklere karşı önlemler alıyoruz.

Küresel iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarından uzun vadede etkilenecek olanlar ne yazık ki genç kuşaklardır. Gençlerimizi bu konuda bilinçlendirmek ve eğitmek yarınlarımız için son derece önemli bir husustur.

Bu nedenle öğrencilerimize “Çevre, İklim Değişikliği ve Sıfır Atık” konularında eğitimler vermek ve eğitici etkinlikler yapmak amacıyla Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğümüzle “İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Eğitimi Projesi İş Birliği Protokolü” imzaladık.

2,3 milyon nüfusun yaşadığı 31 ilçemizde 38 milyon 200 bin metre uzunluğundaki 6 farklı su şebekesini ve 3 bin 976 üst yapı tesisini sorunsuz bir şekilde kontrol ediyoruz.

KOSKİ Genel Müdürlüğümüz fiziki su kayıp ve kaçaklarında önemli bir yol kat etti.

Bu kapsamda merkezde ve ilçelerimizde şebeke hattı üzerinde Bölgesel Ölçüm Alanları ve Basınç Yönetim Alanları oluşturuyoruz.

Oluşturduğumuz bu alanlara kurulan uzaktan izleme sistemleriyle yüzeye vurmayan fiziki arızaları tespit ediyoruz.

Su Kayıp Kaçakları ile ilgili çalışmalarımız kapsamında 2019 yılında yüzde 32,5 olan kayıp-kaçak oranımız bu yıl yüzde 24,40’a gerilemiştir.

Bu sayede 25 milyon metreküp suyun tasarrufunu sağladık.

25 milyon metreküp su, Çumra büyüklüğünde 4 ilçenin yıllık su ihtiyacını karşılayacak seviyededir.

Konya Atık Su Arıtma Tesislerimizde bulunan Atık Su Geri Kazanım Tesisi - Mor Şebeke, arıtılan atık suların yeniden kullanımı için 150 metreküp/saat kapasiteyle faaliyetlerine devam ediyor.

Türkiye’de ilk ve tek olan çalışmayla; tesisimizde arıtılan atık suları, 3 milyon metrekare yeşil alanın sulamasındakullanarak içme ve kullanma suyundan tasarruf ettik.

Bu kapsamda sadece 2023 yılında Konya merkezde 164 bin metreküp atık suyu tekrar kullanarak yer altı su kaynaklarının korunmasına katkı sağladık.

Ömrünü tamamlamış şehir şebekesini ıslah ederek arızaları en aza indirmeye ve böylece su kaybının önüne geçmeye çalışıyoruz.

2018-2024 yılları arasında kullanım ömrünü tamamlamış şehir şebekesinde ıslah çalışması yaptık. Sürekli arızalan ve su kaybına neden olan 758 kilometre şebeke hattının ıslahını tamamladık.

Önümüzdeki dönemde bu ıslah çalışmalarına devam edeceğiz.

KOSKİ Genel Müdürlüğümüz ilk ve ortaokullar ile emekli konaklarına ve kamu çalışanlarına, Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi himayelerinde başlatılan “Su Verimliliği Seferberliği” kapsamında “Bilinçli Su Kullanım Seminerleri” düzenliyor.

Okullarda Emiray Su Kıyameti çizgi filmini de izleterek suyun ne kadar önemli bir değer olduğunu anlatmaya çalıyoruz.

Bahçelerde vahşi sulamanın önüne geçmek için Çevre Sulama Aboneliği kapsamında verdiğimiz abonelik türü için damla sulama sistemini zorunlu kılıyoruz. Bu sayede vatandaşlarımızı damla sulama sistemlerini kullanmaya teşvik ediyoruz.

Sözlerimin sonuna yaklaşırken;

Konya olarak su fiyatları konusundaki durumuzu da kısaca sizlerle paylaşmak istiyorum.

Konuşmamda da bahsettiğim gibi Konya’mız ülkemizin en kurak şehri vesu teminin en zor olduğu şehirlerden biri.

Buna rağmen; göreve geldiğimiz 2018 yılında asgari ücretle alınabilecek su miktarı 441 metreküp olarak gerçekleşmişti.

Bu tutarı 5 yıl içinde yüzde 63 artırarak 719 metreküp seviyesine taşıdık. Yani, hemşehrilerimiz şu anda bir asgari ücretle 719 metreküp su alabiliyor.