HEY ÇOCUK! ÇOCUK HAKLARI GÜNÜN VARMIŞ…
Dünya Çocuk Hakları Günü, her yıl 20 Kasımda kutlanır (ya da anılır). Bu tarih, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 1989 yılında “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”yi (kısaca Çocuk Hakları Sözleşmesi) oy birliğiyle kabul ettiği gündür. Sözleşme, 1990’da yürürlüğe girmiş ve bugün dünyada en geniş şekilde kabul gören insan hakları belgesidir (ABD hariç neredeyse tüm ülkeler taraf olmuştur).
Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin temel ilkeleri (4 ana madde):
1. Ayırım gözetmeme: Her çocuk ırk, din, cinsiyet, engel vs. ayrımı yapılmaksızın haklardan yararlanır. 2. Çocuğun yüksek yararı: Çocuğu ilgilendiren her kararda öncelikle onun yararı gözetilir.
3. Yaşam, hayatta kalma ve gelişme hakkı: Her çocuğun yaşama ve en iyi şekilde gelişme hakkı vardır. 4. Katılım hakkı: Çocuklar kendilerini ilgilendiren konularda görüşlerini serbestçe ifade edebilir, yaş ve olgunluk düzeyine uygun şekilde bu görüşler dikkate alınır.
Sözleşme 54 maddeden oluşur ve özetle şu hakları güvence altına alır: Yaşama ve gelişme hakkı,eğitim hakkı,sağlık hakkı,şiddet, istismar, sömürü ve ayrımcılıktan korunma,aile ortamında büyüme hakkı, oyun ve dinlenme hakkı, kimlik (isim ve vatandaşlık) hakkı, savaş ve mültecilik durumlarında özel koruma veengelli çocukların özel ihtiyaçlarının karşılanması.
Türkiye açısından ne ifade eder?
Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni 1990’da imzalamış, 1995’te onaylamıştır. 20 Kasım, ülkemizde de “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak çeşitli etkinliklerle kutlanır. Ancak UNICEF ve sivil toplum raporlarına göre hala çocuk işçiliği, eğitimde fırsat eşitsizliği, şiddete maruz kalma gibi konularda ciddi sorunlar devam etmektedir. Kısacası 20 Kasım, sadece bir kutlama değil; devletlerin, ailelerin, toplumun çocuk hakları konusunda verdiği sözleri hatırlatma ve bu sözlerin ne kadar yerine getirildiğini sorgulama günüdür. “Çocuklar gelecektir” demek kolay, ama onların bugününe sahip çıkmak asıl meseledir.Esen Kalın.