TÜRK TEŞKİLAT SİSTEMİ VE METEHAN
Türk tarihinde büyük bir başlangıca imza atan Mete Han, ilk modern devlet ve ordu anlayışını getirmiş millet ve vatan sevgisinin kutsallığını ortaya koymuştur. Çinlilerin yurtlarını savunmak için yaptıkları Çin Seddi'nin aşarak Çine akınlarda bulunmuş ve bunun gibi birçok devlete de korku salmıştır.
Az sayıda askeri olmasına rağmen kalabalık Çin ordusuna karşı kurduğu "Ben bu kadar Çinliyi nereye gömeceğim!" cümlesi onu tarihi değiştiren komutanlardan biri yaptı. Oluşturduğu onlu sistemle dünyanın ilk düzenli ordusunu kurdu, ıslıklı okla harp meydanlarında büyük bir başarı yakaladı.
Onlu Sistem, Asya Hun İmparatorluğu'nda İmparator Mete tarafından MÖ 209 yılında ilk defa 10'lu teşkilat sistemine göre oluşturulmuştur. Türk ordusunun ve Türk Kara Kuvvetlerinin kuruluş tarihi olarak kabul edilmiştir. Bu teşkilatta en büyük birlik 10.000 kişilikti ve bunun adına "Tümen" denildi.
Oğuz Kaan ile Metehan aynı kişidir, Burada belirtilmesi gereken başka bir konu da, Oğuz Kağan ile Mete Han'ın aynı kişi olduklarıdır. Oğuz adı, babası Teoman tarafından verilen addır. Mete ise, Çin kaynaklarında Oğuz Kağan'ı belirtmek için kullanılan addır.
Metehan için en önemli şey "sadakattir".
Atına ok atmakta tereddüt eden askerlerinin bazılarını diğer askerlere ibret olsun diye üzerine ok atarak öldürdü. Bu olaydan sonra bir gün okunu ava çıkan babası Teoman'ın üzerine çevirdiğinde askerlerinden hiçbiri tereddüt etmedi ve üzerine yağan oklardan dolayı Teoman öldü.
Metehan, Çin devletini tamamen etkisiz hâle getirmesine rağmen Çin'e yerleşmek istememiştir. Hun İmparatorluğu'nun sınırları kuzey bozkırlara kadar genişlemiştir. Çin'e yerleşmek devlet politikası açısından sakıncalı bulunmuştur. Hun İmparatorluğu ve Çin devleti arasında ticaret anlaşmalarına önem verilmiştir.
Mete Han ile birlikte Türk ok ve yayları, daha sonraları adından çokça söz ettirecek bir efsane haline gelmiştir. Tarihte çavuş oku adı verilen ve Türk tarihinin en önemli silahlarından kabul edilen ıslıklı ok Metehan tarafından icat edilmiştir.
Islıklı oklar askeri ses ile yöneten oklardır. Çıkardığı sese ve atıldığı yöne göre asker mevzi alır. Çavuşlara verildiği için de “Çavuş Oku” adıyla bilinir. Islıklı okların tesiri o kadar kuvvetliydi ki, savaş sırasında atılan binlerce çavuş okunun çıkarttığı ses savaşların seyrini ve sonuçlarını değiştirirdi.
Mete Han’ın devlet düzeni ve askeri sistemde yaptığı yenilikler ve düzenlemeler hiç değiştirilmeden kendisinden sonra gelen bütün Türk Devletleri ve toplulukları tarafından kullanılmıştır.
Metehan’ın çocukluğundan beri ok ve yay ile oynadığı “hedefe çevirme” oyununun, onun tahta geçmesini sağladığı kaynaklarda şöyle anlatılmaktadır:
Çin imparatorunu dünya tarihinde eşi benzeri olmayan bir taktikle kuşatma altına alıp ilk defa vergiye bağlayan, Çini baskı altında tutarak Hun halkının uzun süre barış ve huzur içerisinde yaşamasını sağlayan da yine Mete Han’dır.
Çinlilerin Türk korkusundan inşa ettikleri Çin seddi bile bu uğurda Metehan’a engel teşkil etmez. Rivayete göre sınırlarını genişletmek adına seferlerden geri durmayan Metehan, yine bir gün Çin’e sefer düzenlemeye karar verir. Veziriyle birlikte yüksek bir tepeden ordulara bakarlar. Çin ordusu karşısında Metehan’ın ordusu bir avuç karınca gibidir. Korkan veziri Mete’nin de korktuğunu zannederek sorar: “Han’ım çekilecek miyiz?” Metehan hışımla vezirine dönerek şöyle söyler: “Ben bu kadar Çinliyi nereye gömeceğim?” Söylediğini gerçekleştirerek Çin seddini aşabilen ilk Türk hükümdar olarak tarihe geçer.
