Panik

Panik, kaygının kısa sürede zirveye çıktığı bir hali tanımlamak için kullanılır.

Panik halinde endişe, korku ile birlikte bedensel belirtiler vardır.

Beyin, kaygı varsa sahibini korumak için bedeni o ortamdan kaçmaya ya da savaşmaya hazırlar.

Basar alarm butonuna ve tüm organ sistemlerinde kaçma ya da savaşmaya yönelik hazırlık başlar.

Mesela kalp, kaslara daha fazla kan pompalamak için hızlanır.

Oksijen tüketimi artacağından nefes hızlanır.

Göz bebekleri daha iyi görebilmek için büyür.

Artan adrenalinle tansiyon yükselir, daha hızlı tepki verilir…vb.

Kısacası vücutta birçok değişim, hızlı bir şekilde, savaşmaya ve kaçmaya hazırlık için meydana gelir.

Gerçek bir tehlikede hayatta kalmamızı sağlayan bir sistemin çalışmasıdır bu.

Ama gerçek bir tehlike yok iken oluşan bu yoğun, işlevsiz korku hali ne yapar?

Bizi yorgun düşürür, hayatımızı ve işlevselliğimizi olumsuz etkiler.

İşte bu hali tanımlayan duruma ‘PANik’ denilir.

Nereden gelmiştir bu kelime?

Vikipedi’ye bakalım:

‘Pan, Yunan mitolojisi'nde kırın, satirlerin ve çobanların tanrısıdır. Pan'ın yarı keçi yarı insan suretinde tasvir edilmesi onu korkutucu bir figür haline getirmiştir. Öyle ki Pan, kırlarda aniden insanların karşısına çıkıp görüntüsüyle insanları korkuttuğu için panik sözcüğüne de ilham kaynağı olmuştur.’

Yani ormanlarda insanları korkutan PAN’ın oluşturduğu duyguları; korku, endişe, şaşkınlığı bir kelimeyle anlatmak için panik denilmiş.

PAN’ın amacı eğlenmekmiş aslında.

Şimdi gelelim günümüz PANlarına.

İşi gücü insanları panikletmeye çalışan bir grup var ortalıkta.

Yazılı, görsel ve sosyal medyaya girin ve PAN’lar neler diyor bakın:

‘Coronovirüs Türkiye’de var aslında, saklanıyor!’

‘Savaş çıkacak, işgal edileceğiz!’

‘Yeni darbe olacak!’

‘Kıyamet alametleri oluyor, kopacak yakında!’

‘Yarın deprem olacak!’

‘Toplumda ahlak kalmadı, din elden gitti!’

‘Sakallı bebek doğmuş, perşembeye kıyamet kopar!’

‘Herkes iflas edecek, ekonomik olarak battık!’….saymakla bitmez.

Ne yapıyor bu PAN’lar? Niye korku salıyorlar sürekli? Eğleniyorlar mı?

Tehlikeyi öngörüp tedbir almak ayrı.

Bu akılla, sağduyuyla, planlı bir şekilde olur.

Yoğun korku, endişe duygusunda beyin hayatta kalacak şekilde verilecek tepkiye odaklanır: Kaç ya da savaş! Başka bir şey çıkmaz ortaya.

Bizim sanal, abartılı, uydurma tehlikelerle meşgul edilmemiz toplum olarak yorulmamız, gerilmemiz ve git gide çökkün bir hal almamız demektir.

Sakin, objektif verileri, yetkili kişilerin verdiği bilgileri kullanarak analiz edip tedbir alalım.

PAN’ların eğlencesi olup PANİK yapmayalım.

Bu aralar mümkün olduğunca daha az sosyal medya, daha az televizyon…

Daha çok kitap, müzik ve doğa…