Vietnam’ın Fransız kültürü etkisindeki başkenti; HANOİ

Hanoi, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti. Hanoi'nin nüfusu yaklaşık 8,054 milyondur (2019). Ho Şi Minh kentinden sonra ülkenin ikinci büyük kentidir. Uzun yıllar Fransız sömürge yönetiminin merkezi olan Hanoi, II. Dünya Savaşı'nda Japonya tarafından işgal edildi. Şehir 2 Temmuz 1976'da Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti oldu.
Song-Koi Irmağının kıyısında, Güney Çin Denizi'nden yaklaşık 120 kilometre uzaklıktadır. Hanoi'nin geniş, ağaçlı cadde ve alanları Fransız sömürgeciliği döneminden kalmadır. Gün boyunca caddeler başlıca ulaşım aracı olan bisikletler ile doludur.

Önemli bir ulaşım merkezi olan Hanoi'yi büyük Haiphong limanıyla birleştiren bir demiryolu vardır. Bir Fransız sömürgesinin başkenti olduğu yıllarda Hanoi'de daha çok ticaret ve zanaat ile uğraşılırdı. 1950'lerden sonra kent sanayi merkezine dönüştü. Üretilen malların başında makineler, elektrik motor ve jeneratörleri, kontrplak, dokuma, kimyasal maddeler ve kibrit gelir. Vietnam'ın tarihi boyunca Hanoi önemli bir kent oldu. 1. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar bölgeyi ele geçiren Çinliler, bugünkü Hanoi'ye yakın bir yerde başkentlerini kurdular. 17. yüzyıla kadar Vietnam hükümetlerinin başkenti, 1897'de Fransız Çinhindi sömürgesinin yönetim merkezi oldu. 1940'tan 1945'e kadar kent Japon işgali altındaydı. Kuzey Vietnam 1954'te bağımsızlığını ilan etti ve Hanoi, Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti oldu. Vietnam Savaşı sırasında sık sık ABD uçaklarınca bombalandı; eski anıt ve saraylarla birlikte pek çok yapı yıkıldı. Hanoi'de yabancı işgal ve iç savaşlar sırasında yıkılmayan tarihsel yapılar arasında MÖ 3. yüzyıldan kalma Co Loa Kalesi ile Konfüçyüs'e adanmış Edebiyat Tapınağı sayılabilir.

HANOİ’NİN GEZİLECEK YERLERİ

Ho Chi Minh’in Mozolesi 
Lenin, Stalin ve Mao’nun yoldaşı Ha Chi Minh’in mermerden yapılan mozolesi kentteki en büyük anıttır. Ba Dinh Meydanında yer alır. Ho Chi Minh, 1951’den 1969 yılında ölene kadar Vietnam Komünist Partisi’nde başkanlık yapmıştır. 2 Eylül 1945’te Bağımsızlık Deklarasyonu’nu okumuş ve Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’ni kurmuştur. Bir ayıp olarak Amerikan televizyonu CNN International 2012 yılında yapıyı dünyanın en çirkin 6. yapısı olarak ilan etmiştir.

Literatür Tapınağı (Temple of Literature)
Literatür Tapınağı, Hanoi’de yer alan bir Konfüçyüs Tapınağı’dır. Tapınak aynı zamanda İmparatorluk Akademisi’ne de ev sahipliği yapar. Burası Vietnam’ın ilk ulusal üniversitesidir. Tapınak 1070 yılında Kral Lý Nhân Tông döneminde inşa edilmiştir. Vietnam’daki tapınakların sadece birkaçı Konfüçyüs bilge ve akademisyenlerine sahiptir. Tapınak Imperial Citadel of Thăng Long’un güneyinde yer alır.

Hỏa Lò Cezaevi Müzesi (Hỏa Lò Prison)
Hỏa Lò Cezaevi Vietnam’daki Fransız sömürgecilerin mahkûm edildiği, Vietnam Savaşı’nda savaş mahkûmlarının tutsak edildiği, Amerikalı mahkûmlar tarafından “Hanoi Hilton” lakaplı bir hapishanedir. Hapishane 1990’lı yıllarda yıkılmış ve bir bölümü müze olarak düzenlenmiştir. 1987 yapımı “The Hanoi Hilton” adlı film burada yaşanmış olayları konu edinmektedir.

Vietnam Etnoloji Müzesi 
 Kent merkezinden yaklaşık 8 km uzaklıkta yer alan müze, Hanoi’ye geniş ölçüde turist çekmek için inşa edilmiştir. Buranın açılışı 1997’de yapılmıştır. Bina tasarımı mimar Ha Duc Linh’in eseridir. 

Vietnam Ulusal Tarih Müzesi 
Vietnam tarihini periyodik olarak takip etme imkânı sunmaktadır. 1932 senesinde Fransız sömürgecileri tarafından yapılan bir binada yer alır. Yapı mimar Ernest Hébrard tarafından tasarlanmıştır. Geleneksel Vietnam mimarisini çağrıştırır. Mimar, çift duvarlar ve balkonlar ile yapıda doğal bir havalandırma sistemi yaratmıştır.

Vietnam Askeri Tarih Müzesi 
Vietnam’da yer alan 7 milli müzeden birdir. 17 Temmuz 1956 yılında kurulmuştur. 12,800m² alana yayılır. Burası konum olarak kent merkezinde yer alır. Lenin Parkı’nın karşısında Ho Chi Minh Mozolesi’nin yakınında bulunur.

Vietnam Güzel Sanatlar Müzesi 
Vietnam tarihinden periyodik olarak eserlere ev sahipliği yapar. Burası ülkenin ilk sanat müzesidir. Genel itibari ile şehitlik, vatanperverlik ve kahramanlık temaları üzerine kurulmuştur. Müze 20. ve 21. yüzyıldan küçük bir resim koleksiyonuna da sahiptir

Bach Ma Beyaz At Tapınağı 
Old Quarter’in kalbinde küçük bir tapınak. Bach Ma Tapınağı şehirdeki en eski tapınaktır. Konfüçyüs’e ithafen 1839 yılında yeniden yapılmıştır. Orijinal yapı 11. Yüzyılda İmparator Ly Thai To tarafından dini bir figür olan Beyaz At onuruna yapılmıştır. Beyaz At, İslam’da yer alan Miraç’a çıkma hadisesinde, Peygamber’in vasıta olarak kullandığı Burak adlı yaratığa benzer

Hai Ba Trung Tapınağı (Hai Ba Trung Temple)
Hoan Kiem Gölü’nün 2 km. güneyinde yer alır. Bu tapınak 1142 yılında kurulmuştur. Tapınak, Vietnam’da yer alan birkaç Trung Kız kardeşler tapınağından biridir. Tapınak ve kültür Çin ekolüne aittir.

Vietnam Devrimi Müzesi (Museum of the Vietnamese Revolution) 
Tong Dan bölgesinde Vietnam Devrimi’nin anısına Ağustos 1959’da kurulmuştur. 30 galeriden oluşan müzede 40 bin envanter bulunmaktadır.