Adalet, insanlığın en köklü ve en vazgeçilmez değerlerinden biridir. Devletlerin, toplumların ve bireylerin düzen içinde varlığını sürdürebilmesi için adaletin sağlanması şarttır. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi’ye atfedilen "Adalet mülkün temelidir" sözü, devletin ve toplumsal düzenin ancak adaletle ayakta durabileceğini vurgular.

Devlet, vatandaşlarına eşit ve adil davranmadığında toplumsal huzursuzluk kaçınılmaz hale gelir. Tarih boyunca adalet anlayışını yitiren devletler iç karışıklıklarla zayıflamış ve sonunda yıkılmıştır. Buna karşılık, adaleti merkeze alan yönetimler halkın güvenini kazanarak uzun ömürlü olmuştur. Osmanlı Devleti’nin en güçlü dönemlerinde kanun ve nizamın temelinde adalet yer alıyordu. Halk, devletin hukuk karşısında herkese eşit davrandığını gördüğünde ona bağlılık gösteriyor, böylece devletin gücü pekişiyordu.

Adalet sadece mahkemelerde sağlanan bir kavram değildir, toplumsal yaşamın her alanında kendini göstermelidir. Eğitimde, iş hayatında ve günlük yaşamda adil davranışlar sergilemek, toplumun güven içinde yaşamasını sağlar. Bir toplumda insanlar hukukun herkes için eşit uygulandığını gördüklerinde devlete olan güvenleri artar, kaos ve kargaşanın önüne geçilir. Güçlü bir devletin varlığı, halkın adalet duygusuyla doğrudan bağlantılıdır.

Ancak adalet sadece devlet eliyle sağlanan bir kavram değildir, bireylerin de adil olması gerekir. İnsanlar birbirine haksızlık ettiğinde, bu zincirleme bir şekilde toplumun genel huzurunu bozar. Adil bireyler, sağlıklı bir toplumun temel taşlarıdır. Haksız kazanç elde etmek, başkalarının hakkını gasp etmek, rüşvet ve torpil gibi adaleti zedeleyen uygulamalar toplumun temellerini sarsar. Bu nedenle sadece devlet yönetiminde değil, günlük yaşamın her aşamasında adalet duygusunun korunması gerekir.

"Adalet mülkün temelidir" sözü, günümüzde çok daha fazla ihtiyaç duyduğumuz bir gerçeği hatırlatıyor. Toplumun her kesiminde adalet duygusunun zedelenmesi, güven kaybına ve derin bir huzursuzluğa yol açıyor. Bireyler ve kurumlar adaleti rehber edinmedikçe, güçlü bir devletin ve sağlıklı bir toplumun varlığını sürdürmesi imkânsız hale geliyor. Bu yüzden adaleti sadece bir ideal olarak değil, yaşamın temel şartı olarak görmek zorundayız.