Felaketler Zinciri ve İhmallerin Acı Gerçeği
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler, Türkiye’ye büyük acılar yaşattı. Binlerce insan hayatını kaybetti, yüzbinlerce kişi yaralandı. Deprem, sadece doğal bir afet değil; yıllardır süregelen ihmal ve denetimsizliklerin acı bir sonucu olarak tarihe geçti. Ancak ne yazık ki bu büyük felaketin ardından da gerekli dersleri almadık. Deprem sonrası tedbirler yetersiz kaldı, alınan önlemler ise daha çok göstermelik kaldı. Bu durumun en somut örneklerinden biri Bolu’da yaşanan otel yangını oldu. Bolu’daki otel yangını, depremden sonra alınmayan tedbirlerin ve denetim eksikliklerinin ne denli tehlikeli sonuçlara yol açabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi. Yangının kontrol altına alınmasındaki gecikme ve binanın yangın güvenliği açısından yetersizliği, faciayı daha da büyüttü. Bu olay, risklere karşı hazırlıksızlığımızın yalnızca depremle sınırlı olmadığını gösterdi. Depremde olduğu gibi yangınlarda da riskleri azaltacak tedbirler alınmıyor, denetimler ya yetersiz kalıyor ya da hiç yapılmıyor.
Geçmişte yaşadığımız birçok felaket de bu ihmaller zincirinin bir parçası. 1999 Marmara Depremi’nde on binlerce insan hayatını kaybetti. O gün, yapı denetiminin ve doğru şehir planlamasının önemini çok acı bir şekilde öğrendik. Ancak aradan geçen onca zamana rağmen aynı hatalar tekrarlandı. Soma maden faciası ise ihmallerin başka bir boyutunu gözler önüne serdi. Güvenlik önlemlerinin yetersizliği ve ihmaller yüzünden yüzlerce madenciyi toprağa verdik.
Kahramanmaraş depremi sırasında yıkılan binaların sessiz çığlıkları hâlâ kulaklarımızda yankılanırken, Bolu’daki alevler bu çığlığa yeni bir acı ekledi. Eğer bu uyarıları görmezden gelmeye devam edersek, tarih önümüzdeki yıllarda yeni felaketlerle dolacak. Yalnızca afetlerin ardından birkaç gün süren vicdan muhasebesi ve geçici tedbirler kimseyi kurtaramaz. Gerçek değişim, ancak herkesin sorumluluk almasıyla mümkün.
Felaketler ihmalleri affetmez; ders almayanları ise asla unutmaz. Geçmişin uyarılarını görmezden gelenler, gelecekte aynı acıları yaşamaya mahkûmdur. Bundan sonrası için tek soru şudur: Daha kaç felaket yaşamak zorunda kalacağız ki gerçekten harekete geçelim?
Kalın sağlıcakla.
