Hristiyanlığın yasak olduğu Roma Dönemi’nde Konya'nın Sille ilçesinde yapılan gizli kilise; konumu ve yapısının yanında sınıf farklılığını da şaşırtıcı bir şekilde ortaya koyuyor.

Bir uygarlık olarak M.Ö. 700’lerde tarih sahnesine çıkan Roma, Batı Avrupa’dan Mezopotamya’ya kadar çok geniş sınırlara ulaştı. Bu sınırlar içerisinde zamanla Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılan Roma, aynı zamanda birçok farklı düşünceye de ev sahipliği yaptı. Hristiyanlığın yayılımı karşısında Roma İmparatorluğu önlemler alırken, can korkusu yaşayan Hristiyanlar ibadetlerini gizli yapmak zorunda kaldı. Bunun bir örneği Konya'nın Sille ilçesi sınırlarında bulunan Ermeni yerleşimi yer alırken, gizli kilise dönem hakkında  şaşırtıcı izler taşıyor. Ustaca gizlemişler."

Geç Roma Dönemi’nde inşa edildiği tahmin edilen gizli kiliseyi Bulunduğumuz nokta Sille Köyü’ne 300 metre mesafede. Burası ’şapel’ adını verdiğimiz küçük bir kilise. Geç Roma Dönemi’nde M.S. 2. yüzyılda inşa edildiği tahmin ediliyor. Roma İmparatorluğu’nda Hristiyanlığın yasaklı din olduğu dönemlerde gizlice yapılmış bir kilisedir. Kilise içerisinde papazın, din görevlisinin ayin verdiği, vaaz verdiği bir nokta bulunmaktadır. Yine Hristiyanlıkta halktan kişiler ile din adamları arasındaki sınıf farkını ortaya seren görüntüler mevcuttur. İki tane küçük pencere ve kemerli bir kapı girişi bulunmakta. Bir de girişte küçük bir çukurluk mevcut. Bu çukura kutsal su konulmakta ve bu kutsal suda küçük çocuklar vaftiz edilmektedir. Emniyet açısından gizliliğe çok dikkat etmişler. Bilmeyen insanların tesadüfen bulamaması için çok gizli bir şekilde yapmışlar. Bir de o dönemde can korkusu çok önemli çünkü Hristiyanlığa geçenler Roma İmparatorluğu’nda idamla cezalandırılıyorlardı. Dolayısıyla ibadetlerini gizli olarak yapabilmek için ibadethanelerini de çok ustaca gizlemişlerdir" dedi.

Haçlı seferlerini finanse eden Venedik Lordu, tarihte Hıristiyan katliamı yapan ilk katoliktir, İstanbul'a gelerek burada bütün şehri yakıp yıkmış, insanları öldürmüş ve iktidarı yıkmıştır,

Osmanlı ve Selçuklu Anadolu’ya gelmeden önce, Bizans topraklarında din ayrılıkları çoktu,

En eski Hıristiyan şehirlerinden biri olan Konya Sille antik kenti, Ortodoks Ermeniler için önemli bir beldeydi, o yüzden gizli tapınak örnekleri en güzel Konya Sille'dedir.

Hristiyanlar ile tapınakçılar arasında sürekli fikir ayrılıkları vardı, bir kesim katedral yani imparatorluğun kilisesine uyarken, bir kesim tapınakçılar, Papa'ya bağlılardı.

2000 bin yıl önce Roma imparatoru Hz.İsa'nın yeryüzündeki din temsilcisi benim dedi, Papa'yı yeryüzünden silmek istedi, Katolik kiliseleri yasakladı, eğer Kiliselerde kendi isminin okunmuyorsa o kiliseyi yakıyorlar ve insanları öldürüyorlardı,

Bunun üzerine akıllı halk göz önünde kilise yapmayı ve kiliseye gitmeyi bıraktı,

Gizli yamaçlarda karanlık mağaralara yapılan tapınaklar, sert kayaları nasıl sütun haline getirtilip, vaftiz havuzlarını kayalara oyarak ve duvarlarda mumluk oymaları, halkın dinine ne kadar bağlı olduğunun ispatıdır.

Ancak gerçek şu ki, Selçuklu Anadolu’ya geldiğinde insanların hak ve özgürlükleri çoğalmıştır, her dinin tapınaklarına saygı duyulmuş, zorlama ve baskıcı politika uygulanmamıştır,

Katolik Ortodoks savaşlarında Hristiyanlar yasalara uymayan halkı ölüm cezasına çarptırdığı için, Diktatörlük ve zulüm ilk Roma İmparatorluğundan dünyaya gerçek anlamda yönetim şekli olarak yayılmıştı.

O yüzden dinine bağlı insanlar gizli tapınaklar yapmak zorunda kalmışlardı.

Türkiye'de bunun en iyi örneği Konya Sille ve Afyon'da mevcuttur, Sille'de 3 adet Tapınak kilisesi yapılmıştır ve gelenek şudur ki, yapımında emeği geçen azizler içine defnedilir ve nitekim Konya müze müdürlüğü Sille'deki gizli kilisenin bir tanesinde yaptığı kazıda 8 aziz mezarını ortaya çıkarmıştır,

Ortaya çıkarılmayan 2 tane gizli kilise vardır, maalesef çöp deposu haline gelmiştir, Sille antik kenti, kafe ve yürüyüş alanı değildir olmamalıdır, Bütün dünyanın gözüne sokulacak, ilgi duyacakları kalıntılar vardır, ama tarihi yerlerde sosyal hayat mantığı tarihi kalıntıların önüne geçmemelidir.

Almanya'nın sınır şehri vardır, adı Lübeck, Hitler döneminde Rusya Almanya savaşında Ruslar tarafından atılmış ve bir kilise avlusuna düşmüş patlamamış büyük bir mermi var.

Onun etrafı güzelce temizlenmiş ve halk'ın ziyaretine açılmıştır, 2 kez gittiğim bu yer aslında daha çok tarihi yerleri gören biz Türk insanlarının çok ilgisini çekmez ama

Sadece patlamamış bir top mermisini bütün Avrupa halkının meraklı ziyaretine sahne olmuştur ve etrafında hiç kafe, restaurant yoktur.

Çünkü amaç ülke tarihini ve olayları ön plana çıkarmaktır. Ülkesini tanıtmak için bu iyi bir taktiktir,

İnsanlar sadece olan olayı merakından gelip o ülkeyi ve şehri daha çok araştırır.

Dünyada olmayan birçok kalıntı sadece Türkiye'de vardır. Bizim her ilçemiz, köyümüz, şehirlerimiz, medeniyetler kalıntısıdır, daha fazla ilgi ve değer görmelidir. Sadece deniz tatili tanıtımı yerine daha detaylı tarih tanıtımı yapmalıdır.