PONTUS KRALLIĞI

Büyük İskender’den sonra Helenistik dönemde Marmara’nın güneyinde hüküm süren Mitridatis öldürülmüştür. Onun kendisiyle aynı ismi taşıyan oğlu Mitridatis, babasıyla aynı kaderi paylaşmamak için bu coğrafyadan uzaklaşmış ve günümüzde ülkemizin Orta Karadeniz Bölgesi’nde yer alan coğrafyaya gitmiştir. Kuzeydoğu Paflagonya olarak anılan bu bölgede kimi rivayetlere göre M.Ö. 302 yılında, kimi rivayetlere göre ise M.Ö. 281 yılında hüküm sürmeye başlayan Mitridates’in, M.Ö. 266 yılına kadar iktidarda kaldığı tahmin edilmektedir.

Pontus Krallığı’nın tarihine ilişkin araştırmalar sınırlı olsa da bu krallığın kuruluş tarihine dair farklı rivayetler vardır. Kimi kaynaklara göre M.Ö. 302, kimi kaynaklara göre ise M.Ö. 281 yılında kurulduğu düşünülen Pontus Krallığı’nın kurucusu, Kral Mitridates’tir. Kral Mitridates, M.Ö. 266 yılına kadar iktidarda kalmıştır. Onun ardından gelen hükümdarlar tarafından yönetilerek M.Ö. 64 yılına kadar ayakta kaldığı tahmin edilen Pontus Krallığı, bu tarihte yıkılmıştır.

Helenistik bir uygarlık olan Pontus Krallığı, Yunanca’da “deniz” anlamına gelen “Pontus” kelimesiyle adlandırılmıştır. Mitridates öncelikle Paflagonya Bölgesi’ndeki Cimiata’yı, daha sonra da Kapadokya’yı egemenliği altına almıştır. Daha sonra Amasya’ya giden Mitridates, Büyük İskender’in ölümünün ardından o bölgede kendi hakimiyetini ilan eden 1. Selevkos’u yenerek M.Ö. 281 yılı civarında kendisini Doğu Paflagonya ve Kuzey Kapadokya’da kral ilan etmiştir. Daha sonraki kralların dönemlerinde Ordu, Giresun, Trabzon ve Sinop gibi kıyı kentleri de ele geçirilmiştir. Pontus Krallığı en geniş sınırlarına Altıncı Mitridates döneminde ulaşmıştır. Bu dönemde Krallık, Aşağı Ermenistan, Kapadokya, Bitinya, Tauric ve Chersonesus gibi kentlerin tümüne hakim olmuştur.

Pontus Krallığı’nın başkenti Amasya kentimiz civarındadır. Kısa bir süre başkenti Sinop çevresine de taşınmıştır. Pontus Krallarından Altıncı Mitridat, Ünye’yi başkent yapmak istemiştir. Günümüzde Ünye’nin doğusunda bulunan Midrebolu mevkiinde bir kent inşa ettirmeye başlamıştır. Midrebolu, eski adıyla Mitrapolis, Mitridat’ın şehri anlamına gelir. Pontus Krallığı’nın birden çok imparatorunun ismi olan Mitridatis ismi, günümüzde Midrebolu mevkiinde yaşamaktadır.