2021-2022 Eğitim Öğretim Ders Yılının, 17 Haziran 2022 Cuma günü öğrenciler için sona ermesinin ardından okullar tatile girdi.  Zorlu bir eğitim dönemini de geride bırakan öğretmenler Yaz Dönemi Mesleki Çalışma Programlarını resmi okullarda çalışanlar uzaktan eğitim yoluyla Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) üzerinden 20-24 Haziran tarihleri arasında tamamlayacaklar, Özel okullar ise hazırladıkları farklı programlara göre çalışmalarını gerçekleştireceklerdir.

Şüphesiz ki içinde yaşadığımız çağ birçok alanda hızlı bir değişimle birlikte istenmeyen bunalımlarında olduğu bir çağ. Bu hızlı değişimler toplumun her kesimini etkilemekte ve beraberinde toplumun ayrılmaz bir parçası haline gelen strese ve ruhsal sorunlara da ışık yakmaktadır.

Covid Pandemi sürecine yönelik uygulamalarla Öğretmenlerimiz bu dönem içinde stresle mücadele ettiler, uzun saatler boyunca maskeyle okullarda görevlerini layıkıyla yaptılar ve fazlasıyla yoruldular.

Hızla gelişen ve değişen dünyada, öngörülemeyen gelişmelerle de birlikte, insanların çalıştıkları kurumlarda karşılaşabilecekleri sorunlar ve stresler karşısında sahip oldukları, sorunlarla başa çıkma becerileri süreci sağlıklı yönetmek adına önem kazanmaktadır. Bu kurumların arasında yer alan okullar da bu alandaki farkındalık duygusu ve becerisi büyük önem arz etmektedir.

Bizde her duyguyu ifade etmekte yetersiz kalmakla birlikte bizim toplumumuzda da terk ettiğimiz gerilim, melal, inkisar, gam, gussa, keder, ızdırap, kasvet, hüzün, kahır, yeis, efkar, tasa, dert, elem gibi birçok kelimenin yerini alan, batı dillerinden alınan bir kelime olan stres zihinsel veya duygusal baskı ile baş edememe hissi olarak ta tanımlanabilmektedir.

Bu yazımızda okul türlerine göre farklılık söz konusu olmakla birlikte, okul ortamlarında bazı konularda çalışanlarda oluşan stres nedenlerini ve çözüme yönelik olarak neler yapılabileceğiyle ilgili tespitleri kaleme alacağız.

Okul Ortamında Stres Nedenleri

1-İş yeri koşulları-İş yükünün fazlalığı-Beklenti düzeyinin yüksekliği.

2-Personel Arası İlişkiler-İletişim Problemleri

3-Okul Yönetiminin Tutum ve Davranışları

4-Çatışma Çözme Beceri Eksiklikleri

5-Mevcut Öğrenci Başarısı-(Tüm gayretlere rağmen LGS/ Üniversite sınavlarında okulun istenen başarıyı yakalayamamış olması. Eksikliğin sadece çalışanda görülmesi)

6- Veli-Öğrenci-Okul Yönetimi-Çalışan Beklentilerindeki Görülen Tutarsızlıklar

7- Öğrencilerde Gözlenen Düzensiz Yaşam Kültürü-Kurtarıcı Öğretmen Beklentisi

8-Ekonomik Nedenler

9-Gelecek Güvencesi

10-Doğru Olan İşi Yapmak Yerine, Verilen İşin Doğru Olarak Yapılmasının İstenmesi.

(Bazen verilen iş doğru olmasa da/bulunmasa da)

Neler Yapılabilir?

1-Çalışanların beklentilerinin dikkate alınması, sorunların açık yüreklilikle kabulü .

2- Amaçlanan sonuçlar-Kurallar-ilkeler-hedefler-politikalar tüm paydaşlarca bilinmeli.

3-Mevcut durumdan ders çıkarma, hep iyiye güzele gitmek için akılcı kararlar alma.

4-Sonuçlar ne kadar kötü olursa olsun bir çıkar yolun olduğu bilinçle hareket edilmesi.

5-Anlık değerlendirmelerden uzak durulması. Süreç odaklı değerlendirmeler yapılması.

6-‘’Her öğrencinin başarılı olacağı bir alan mutlaka vardır’’ düşüncesinden hareketle farklı  başarı kriterlerinin belirlenmesi.

İşimizin eğitim olduğu bilincinden hareketle, sadece sınavlara girip yüksek puanlar alan, istediği liseyi / fakülteyi kazan öğrenci değil, Nitelikli insan yetiştirmemizin de gerektiğinin okul paydaşlarınca bilinmesinin sağlanması, bu konuda çalışmaların yapılması.

7- Çatışma Çözme Becerileri-Stres Yönetimi, Öfke ve Şiddet Kontrolü vb. konularında rehberliklerin yapılması.

8-Sorumluluk bilincinin ve erdeminin herkes tarafından kabul edilmesi, suçlu arama psikolojisine girilmemesi.

9-Çalışanın kendini yenileyebileceği, dinlenebileceği, kendini bulacağı, mesleğini seveceği ortamlar oluşturulması.

10-Ödül-Disiplin uygulamalarında her zaman faydayı gözetecek şekilde hareket edilmesi.

Bu konularda alanında uzman kişilerce çözüm önerileri çoğaltılabilir. Bu konularda uygulamaya yönelik bilgilere sahip olunması, Önümüzdeki eğitim öğretim yılıyla birlikte ve ilerleyen süreçte kurumlar ve çalışanlar için faydalar sağlayabilir.

İnsan yüreği sevgi tepelerine tırmanırken, ilahi kaynaktan yüz çevirmeden arada bir dinlenme fırsatı da bulmalıdır. Okulların kapanmasıyla birlikte okul paydaşları için yaz tatilleri, çalışma sanatının bir kısmını oluşturan dinlenme sanatı için de büyük bir fırsat sunacaktır.

Ertelenemez ve ihmal edilemez bazı vazifeleri hatırdan çıkarmadan, dinlenmeyle boş kalmayı ayırt edecek şekilde bir anlayışla, stresten uzak dinleneceğiniz,  ruhen ve bedenen kazanımlar elde edeceğiniz bir tatil geçirmeniz temennisiyle…