"How can I know what I think till I see what I say?"

("Ne söylediğimi görene kadar ne düşündüğümü nasıl bilebilirim?")

E.M. Forster

Düşüncelerimiz her zaman açık değildir, kullanılan dil önemlidir. Yapılan konuşmalar düşüncenin taşıyıcısı olup, zihnimizde geçenleri, kendini dış dünyaya ve hatta insanın kendine bu yolla varlığını hissettirebilirler.

İnsan sessiz kaldığında kim olduğu kolay anlaşılamaz; ancak konuşmaya başladığında kişiliği açığa çıkacaktır. Hz. Ali (r.a) atfen söylenen “konuş ki değerin ortaya çıksın” sözü de canlılığını halen korumaktadır.

"Ya hayır söyle ya sus." Mesajını da doğru anlamak gerekir. Bizim medeniyetimizde konuşmadan önce düşünmek”, öğütlenirken aynı zamanda “düşünceyi ifade ederek geliştirmek” konusuna da önem verilir.

Zihninizin meşguliyetlerine dikkat ediniz. Düşüncelerinizin rotası, ruh halinize yön verir…

Sürekli aynı düşünceler içinde kaybolma hissi, geçmişte yaşanan bir olay, bir hata ya da bir kişinin sözü tekrar tekrar zihninizde canlanıyorsa bu durum “ruminasyon” olarak adlandırılır.

Ruminasyon, geçmişte yaşanmış olumsuz olaylar üzerinde sürekli düşünme durumu olarak tanımlanabilir. Kişi bu düşüncelerden kendini kurtaramaz, bir girdaba girer, çözüm üretemez, sorunla bütünleşme durumu yaşar. Bu durum ilerleyen süreçte depresyon, kaygı bozukluğu ve özgüven eksikliği ve stres problemleri gibi psikolojik sorunlarında davetçisi olacaktır.

Sosyal Medya bağımlılığı da Ruminasyona yol açabilir. Dijital ortamda özellikle sürekli bildirimler ve uyarılara maruz kalma, siber zorbalık, dijital yorumlar, sosyal medya kıyaslamaları vb. birçok farklı durum etken faktörler arasında sıralanabilir.

Bilgi ve iletişim anlamında hayatımızı kolaylaştıran dijital dünya, zihinsel sağlığımız açısından yeni sınavlarla da karşı karşıya bırakıyor bizleri. Ruminasyon, bu çağın sınavlarından birisi. Çözüm ise bilinçli farkındalık ve zihinsel döngüden kurtulma yollarını bilmek.

Düşüncelerden kaçamadığın durumlarda yapman gereken ilk iş onlarla anlaşmayı bilmek olacaktır. Nefsini tanıma, duygularının farkında olma ve onları yönetme becerisine sahip olanlar bu anlaşmayı kolay sağlayacaklardır.

Aklı sağlıklı düşüncelerle meşgul etmek, ruhun da sağlığıdır aynı zamanda. Düşünceler, duygular ve davranışlar arasında uyum sağlanması gerekir.

Hayata anlam katacak düşüncelerle zihni meşgul etmek gerekir. Düşüncelerin sürekli aynı sorunlar etrafında döndüğü bir zihin boşluğun bir işaretidir aynı zamanda. Boş zihinlerde şeytanın en sevdiği mekanlar arasındadır.

Mekân değişiklikleri, fiziksel aktiviteler, sedanter yaşam tarzından uzaklaşma, içsel dengeyi korumaya yardımcı olacaktır.

İnsan beyni değirmen taşına benzer. İçine yeni bir şeyler atmazsanız kendi kendini öğütür. “İbn-i Haldun”

Burada dikkat edilmesi gereken konu zihnimiz nötr olduğunu bilmek, zihne gelen bilgi, düşünce ve imgelerle çalıştığının farkında olmak gerekir. Meşguliyetlerimiz, nefsin söylemleri zihnin üretimine doğrudan etki eder.

Algı sistemimiz, çevresel girdilere göre şekillenmekte ve düşünce kalitemiz, zihnimize giren içeriklerle belirlenmektedir. Bilinçli dikkat yönetimi ile ruminasyon tehlikesinden kurtulmak mümkün.

Ruminasyon, akıl ile duygular arasındaki dengesizliğin ürünü olarak ortaya çıkmaktadır. Ruminatif düşünceleri aklın kontrolünden çıkmış nefsin söylemleri olarak görmek mümkün.

Ruminatif düşünceler kalbi perdeleyen vehimlerin sonucudur ve susturulmaları gerekir.

Beden ve ruhun uyumu, aklın erdemli işleyişi ve nefsin eğitimiyle zihinsel sağlığı korumak gerekir. Ruminasyon zihinde olur, kurtuluş harekette ve niyettedir…

Ruminatif düşüncelerimizden kurtulmak için zihinden nefse olumlu söylem:

-Ben sorarım, sen karar verir, adımlarını atarsın hep.

-Yaşananları, olanları değiştiremeyeceğimize göre; olanı anlayarak onunla dönüşmek/dönüşmemiz mümkün.

-‘’Olan/Olması gereken! Olanla özdeşleşir/ bütünleşirsen, olması gerekenlere de kör olursun/oluruz...

-Sen başlangıçta hevâya (arzuya) meyillisin ancak bu senin ilk halin olsa da son halin değil. ---Neyin iyi, neyin kötü olduğu sana öğretildi. Kalp ile bağını koparma. Beni de duyguların gölgesinde bırakma…

-Ruminasyon, aslında senin zihinsel azmandır. “ya böyle olsaydı?”, “niye böyle yaptın?”, “o bana bunu neden dedi, keşke…istenmeyen bu duygusal besinlerle beni beslemeyi ve kendini de beslemeyi bırak.

-Ruminatif düşünceleri bırak, beni meşgul etme.

-Ben olumlu yönde değişebildiğim gibi, sen de olumlu yönde değişebilirsin. Böylece ikimiz de sağlıklı bir bedende yaşamaya devam ederiz…

İnsan için yol haritası şu olsa gerek:

İçten ve iyi niyetli bir adımla hakikate yaklaşma gayretinde olmak, zihni olumsuz düşüncelerden boşaltmak, faydasız düşüncelere sınır koymak, kalbi ve ruhu sağlıklı beslemek bu sayede duygu, düşünce, değer ve davranış bütünlüğünü sağlamaktır.