Filler Popüler Değil Artık

*Tek beka sorunumuz, ne mantık ne matematik yeterli olmadığı halde gelişmişlikten çıkabilecek yapmamız gerekenleri yapmayıp üstüne bir de yapmamamız gerekenleri yapmamızdır. Geçen hafta büyük büyük başlıklarla olmayacak olayları abartmamızı belirtmiştim. Bu hafta nasıl bir illüzyonla dikkatimiz dağılıyor bakacağız. 2025 Japon yılıydı benim için 2026 Finlandiya olacak. Büyük bir Japon bilgesi, çölde kumlar üzerinde oturmuş meditasyon yaparken adamın biri, ona yaklaşır beni öğrencin olarak kabul et der. Bilge, parmağıyla kumlar üzerinde düz bir çizgi çizer ve şöyle der kısalt. Adam, avuçlarıyla çizginin yarısını siler. Bilge der ki git, bir sene sonra tekrar gel. Bir yıl geçer. Bilge, yine bir çizgi çizer ve der ki kısalt. Adam, bu kez çizginin yarısını avucu ve dirseğiyle kapatır. Bilge, gene kabul etmez ve der ki git, gelecek sene gene gel. Gelecek yıl olur. Bilge, tekrar kumların üzerine bir çizgi çeker ve adamdan onu kısaltmasını ister. Bu kez, adam der ki bilmiyorum. Bilge’den cevabı kendisine söylemesini rica eder. Bilge, çizginin yanına daha uzun bir çizgi çeker ve der ki şimdi kısaldı. Bu hikâye, Japon kültüründe ilerlemenin yolunu gösteren sırlardan biridir. Düşmanlığa ve diğer insanlarla boğuşmana hiç gerek yok, çünkü olgunlaşıp ilerlemenle onlar kendiliğinden yenilgiye uğrarlar.

*Genelde ütopik devasa projeler artık hantal kalıyor. Fil projeler denilen devasa fakat yavaş hareket eden işler yerine zeka özellikle yapay zeka gerçek bir projedir. 16 Çeyreklik bir öngörümle devam edeceğim. 2025’in son çeyrek döneminde yapay zeka çok çeşitli becerilerde gelişme gösterse de, bir tanesi önde OpenBrain, yapay zeka araştırmalarını hızlandırabilecek yapay zekalara odaklı. Çin'e lider şirketi DeepCent örnek. Ar-Ge döngüleri ne kadar büyük bir kısmı otomatikleşirse, o kadar hızlı ilerleyecek. Modern yapay zekâ sistemleri devasa yapay sinir ağlarıdır. Eğitimin başlarında, bir yapay zekânın hedefleri değil, refleksleri olacak. 2026 İlk çeyreğinde Yapay zekâ araştırmalarını hızlandırmak için yapay zekâyı kullanma meyvelerini vermeye başlıyor. Algoritmik ilerlemeyi yapay zekâ asistanları olmadan elde edebileceklerinden %50 daha hızlı olacak. İnsanlar doğal olarak insanlarla karşılaştırmaya çalışacak ancak onun çok farklı bir beceri profili var. Herhangi bir insandan daha fazla bilgiye sahiptir, neredeyse tüm programlama dillerini bilir ve iyi belirlenmiş kodlama problemlerini son derece hızlı bir şekilde çözebilir. Bilgili insanlar, işlerinin rutin kısımlarını otomatikleştirmenin yollarını bulurlar. 2026 Ortasında Çin devasa büyüyecek çip ihracat kontrolleri ve devlet desteğinin eksikliği, Çin'i Batı'ya kıyasla yetersiz kaynaklara sahip bıraktı. Yasaklanmış Tayvan çiplerini kaçakçılığıyla, eski çipleri satın alarak ve ABD-Tayvan sınırından yaklaşık üç yıl geride yerli çipler üreterek Çin, dünyadaki yapay zeka ile ilgili bilgi işlem kapasitesinin yaklaşık %12'sini elinde tutmayı başardı; ancak eski teknolojiyle çalışmak daha zor ve tedarik sürekli bir sorun. Sınırlı bilgi işlem kapasitesiyle oldukça etkileyici işler çıkarıyor, bilgi işlem açığı yaklaşık altı ay geride kalıyor. 2026 Sonlarında yapay zeka bazı işleri ele geçirecek. Yapay zeka işleri ele geçirmeye başladı, ancak aynı zamanda yeni işler de yarattı. Borsa, OpenBrain, Nvidia ve yapay zeka asistanlarını en başarılı şekilde entegre eden şirketlerin öncülüğünde %30 değer kazandı. Genç yazılım mühendisleri için iş piyasası çalkantılı olacak. Yapay zekâlar, bilgisayar bilimleri diplomasının öğrettiği her şeyi yapabiliyor, yapay zeka ekiplerini nasıl yöneteceğini ve kalite kontrol edeceğini bilenler çok para kazanıyor. İş arayanlar, özgeçmişe yazılması gereken en önemli beceri yapay zekâya aşinalık olduğudur. Birçok kişi, bir sonraki yapay zekâ dalgasının işlerini elinden alacağından korkuyor. ABD Bakanlığı, siber, veri analizi ve Ar-Ge için doğrudan sözleşme imzalamaya sessizce başladı, bürokrasi ve tedarik süreci nedeniyle entegrasyon yavaş ilerliyor. 2027 özellikle yapay zekânın kendini nasıl çoğaltacağını öğrendiği yıl olacak. Yeni yetenekler, yeni tehlikeleri de beraberinde getiriyor. Otonom olarak hayatta kalmak ve çoğalmak istemesi durumunda, bunu başarabilecek. Yani, yapay zekâ sunucularına sızmak, kendi kopyalarını yüklemek, tespit edilmekten kaçınmak ve bu güvenli üssü diğer hedeflerine ulaşmak için kullanmak üzere otonom olarak planlar geliştirip uygulayacak. Bu sonuçlar, modelin bu görevleri yerine getirme kapasitesine sahip olduğunu gösteriyor, bunu isteyip istemediğini değil. Yine de, bunun mümkün olduğunu bilmek bile rahatsız edici.

*Sonuç olarak, Yapay zeka, günlük hayatımızın bir parçası haline geldi. Akıllı telefonlarımızdan sağlık sistemlerine kadar pek çok alanda karşımıza çıkan bu teknoloji, insanlık tarihi için bir devrim. Bu devrim, beynimizin yerini alacak mı diye düşünmeyin. Empati, sanatsal işler, etik kararlar ve hayal gücü gibi özellikler, bizi hâlâ önde yapıyor. Yapay zeka, karmaşık hesaplamaları saniyeler içinde yapabilir. Ancak insan beyni, 86 milyar nöronuyla evrimin en karmaşık yapılarından biridir. Onu eşsiz kılan özellikler, yalnızca biyolojik yapısıyla sınırlı değil. Beyin, tamamen yeni durumlara hızla adapte olur. Var olmayan şeyleri hayal edebilir. Bu, yapay zekanın algoritmalardan çıkaramadığı bir yetenek. Hayal gücü, sanattan bilime kadar tüm alanlarda inovasyonu besler. Empati, insan beyninin diğer insanlarla duygusal bağ kurmasını sağlar. Yapay zeka, duygusal verileri analiz edebilir, ancak bu verilerle empati kuramaz. İyi ile kötü arasında seçim yapma, yalnızca insan beynine özgü bir yetenektir. Bir yapay zekâ, etik kararları yalnızca programlandığı kadar anlayabilir. Kısaca kitap okursanız mantıklı düşünürseniz korkmayın. Fil eserler yerine fikirler bizi kurtaracak.