Önce Düşün, Sonra Söyle
"Önce düşün, sonra söyle" atasözünü hepimiz kullanırız. Özellikle de hiç düşünmeden lafın önünü arkasını tartmadan yani okun hangi menzile gideceğini bilmeden konuşanlara bu öğüt sık sık hatırlatılır.
“Sözü süz de söyle gönlü bulundurmasın. Sözü diz de söyle, kulağa inci diye takılsın sözü de yüze söyle, gıybet olup utandırmasın.” Demiş gönüller sultanı Mevlana Celaleddin-i Rumi. Evet biz her ortamda yerli yersiz konuşmak yerine sözümüzü süzüp de, eni konu düşündükten sonra dudaklarımızdan çıkarmalıyız. Zira düşünmeden sarf edilen sözler malum üzre genellikle olumsuz etkiler oluşturur ve sıkıntı çıkarır. Anlık tepkilerle söylenen sözler, başkalarını incitebilir, ilişkileri zedeleyebilir ve geri dönüşü olmayan yaralar açabilir. Çünkü söz ağızdan bir kez çıkar. Çıktıktan sonra da geri dönüşü olmaz. Birçok ilişki bu yüzden yanlış bir iletişim dili nedeniyle zedeleniyor. Nice yuvalar anlık öfkeyle ya da düşüncesizce sarf edilen sözler nedeniyle yıkılıyor.
Ne yazık ki birçoğumuz sözümüzün nereye gideceğini iyi hesap edemiyor. Düşünmeden, dinlemeden yükseliyor ve karşısındakini incitiyor. Oysa sakin kalsak önce dinlesek sonra tartıp sözümüzü haykırsak daha sağlıklı olur.
Bir de boş konuşanlar var. “Laf ola beri gele” deyiminin muhatabı olan bu kişiler de her ortamın virüsüdür. Konuşulan konu ile ilgili olmayan bir söz söylerler, konuyu dağıtır ya da ortamı cıvıtırlar. Çok önemli bir sorun tartışılırken ilgisiz bir şey ifade ediverirler.
Düşünce ve duygularımızı ifade etmek önemlidir, ancak bunu yaparken sözlerimizin etkilerini, varacağı noktayı mutlaka göz önünde bulundurmalıyız. Önce düşün sonra konuş… Felsefemiz net olarak bu olmalı. Sözlerimizin net, açık ve etkili olması için cümlelerimizin de aynı doğrultuda net ve etkili olması gerekir. Yıkıcı değil yapıcı bir dil kullanmalıyız. Olumlu ve yapıcı bir dil, insanları destekler, motive eder ve anlayışı artırır. Olumlu bir dil, çözüm odaklı bir iletişimi teşvik eder ve olası anlaşmazlıkları daha sağlıklı bir şekilde çözmeye yardımcı olur.
Bu yüzden, "önce düşün, sonra söyle" ilkesini hayatımıza entegre etmek güçlü ve sağlık bir iletişim için temel koşuldur.
Saygılarımla…
