Konya kültürü ve tarihinin merkezi: Karatay

Karatay: İlçenin kuruluşu her ne kadar Konya'nın büyükşehir olması ile gerçekleşmiş ise de tarihi ve sosyal yapı itibariyle en eski ilçelerden biridir. İlçenin kuruluşu Prehistorik döneme kadar uzanır. Tarihi yapılaşma daha çok Selçuklu, Karamanoğulları ve Osmanlı dönemlerinin karakteristiğini gösterir. Karatay Medresesi, Şerafettin Camii ve yol güzergahında yer alan hanlar ve kervansaraylarda bu özellik kendini göstermektedir. Özellikle Konya'ya alimler beldesi vasfını kazandıran ve turizmin her mevsimde canlı kalmasını sağlayan büyük matasavvıf Mevlana Celaleddin Rumi ilçeye bambaşka bir benlik ve kimlik kazandırmaktadır. İlçemiz arazi yapısı genel olarak düz ve ova şeklindedir. En yüksek yeri Aksaray yolu üzerinde "Bozdağ" dır. Obruk yöresi, yayla karakteri taşır ve Obruk köyü yakınlarında küçük bir Obruk Gölü vardır. Turizmin her mevsim canlı kalmasını sağlayan faktörler olarak; ülkemizde yerli ve yabancı turistler tarafından devamlı ziyaret edilen Mevlânâ Müzesi, Mevlânâ Celâleddin Rumi'nin arkadaşı ve yetişmesinde büyük emeği geçen Şems-i Tebrizi'nin türbesi, Dokumacılık, El İşlemeleri, Kaşıkçılık, Keçecilik, Obruk yöresinde kilim dokumacılığı gibi el sanatlarını sayabiliriz.
TARİHÎ VE TURİSTİK DEĞERLER

MEVLANA MÜZESİ
Günümüzde müze olarak kullanılmakta olan Mevlâna Dergâhı'nın yeri, Selçuklu Sarayı'nın Gül Bahçesi iken bahçe, Sultan Alâeddin Keykûbad tarafından Mevlâna'nın babası Sultanü'l Ulema Bahaeddin Veled'e hediye edilmiştir. Sultanü'l Ulema, 12 Ocak 1231 yılında vefat edince türbedeki bugünkü yerine defnedilmiştir. Bu, gül bahçesine yapılan ilk defindir. Sultanü'l Ulemâ'nın ölümünden sonra kendisini sevenler Mevlâna'ya müracaat ederek babasının mezarının üzerine bir türbe yaptırmak istediklerini söylemişlerse de Mevlâna "Gök Kubbe'den daha iyi türbe mi olur?" diyerek bu istediği reddetmiştir. Ancak kendisi 17 Aralık 1273 yılında vefat edince oğlu Sultan Veled, Mevlâna'nın mezarının üzerine türbe yaptırmak isteyenlerin isteklerini kabul etmiştir.

ŞEMSİ TEBRİZİ CAMİİ VE TÜRBESİ
Şerafettin Camii kuzeyinde eskiden mezarlık olan Şems Parkı’nın içinde yer alır. Bugünkü yapı 1510 yılında Abdürrezzakoğlu Emir İshak Bey tarafından mescitle birlikte elden geçirilmiş ve genişletilmiştir. İlk yapının 13. yüzyılda yapıldığı ileri sürülmektedir. Ancak kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir.

SELİMİYE CAMİİ
Mevlâna Dergâhı’nın batısında inşaatına Sultan Selim II'nin şehzadeliği zamanında başlanmış (1558-1567) arasında tamamlanmıştır. Camii Osmanlı klasik mimarîsinin Konya'daki en güzel eserlerindedir.

OBRUK HANI

Anadolu Selçuklu döneminde ticaret yolları üzerinde kurulan hanlardan bir örneği de Obruk Hanıdır. Obruk Hanı, Konya'yı Aksaray'a bağlayan yol üzerindedir. Plan olarak üstü açık bölüm (avlu) ile kapalı hacimden oluşan klasik Selçuklu hanları şemasına sahiptir. Giriş bölümü iki katlı olarak inşa edilmiş, planın uzun ekseni üzerindeki han kapısının üstü açık mekana (avluya) girilir. Giriş toprakla dolmuştur. Dış cephenin üst katında küçük pencerelerle odalar aydınlatılmaktadır. Avludan merdivenle ulaşılan bu odalardan en sağda, çok sade taş mihrabı ile Obruk Hanının yegane taş tezyinatına sahip mesciddir.

10 NİN YILLIK MİRAS
Karatay Hayıroğlu mahallesinde 10.500 yıllık “Boncuklu Höyük” isminde eski bir yerleşim olduğunu ve içerisinde 8.500 yıllık kerpiç kalıntılar vardır.  Ayrıca Karatay Bozdağ Milli Parkı’nda Antik Roma İmparatorluğu tarafından inşa edilmiş 100 adet gözetleme kulesi kalıntısı bulundu.