Doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi veren Opr. Dr. Sami Şahin, “Aile planlaması bireyler ya da eşlerin istenmeyen gebeliklerden sakınmalarına, iki doğum arasındaki süreyi düzenlemelerine yaş ve sosyoekonomik durumlarını göze alarak ne zaman ve ne kadar çocuk sahibi olacaklarına karar vermelerine, çocuğu olmayan eşlerin çocuk sahibi olmalarına yardım eden uygulamaların tümüdür” dedi.
Liv Hospital Samsun Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nden Opr. Dr. Sami Şahin, doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Opr. Dr. Sami Şahin, “Aile planlamasının bireylerin ve çiftlerin istedikleri zamanda, bakabilecekleri sayıda çocuk sahibi olmalarıdır. Aile planlaması bireyler ya da eşlerin istenmeyen gebeliklerden sakınmalarına, iki doğum arasındaki süreyi düzenlemelerine yaş ve sosyoekonomik durumlarını göze alarak ne zaman ve ne kadar çocuk sahibi olacaklarına karar vermelerine, çocuğu olmayan eşlerin çocuk sahibi olmalarına yardım eden uygulamaların tümüdür, amaç sağlığı korumaktır. Dünyada milyonlarca kadın güvenilir, nitelikli, yeterli aile planlaması hizmetlerine ulaşamamakta ve böylece istenmeyen gebelik riskiyle karşı karşıya kalmaktadırlar” ifadelerini kullandı.
Doğum kontrol hapı kullanılırken dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Dr. Şahin, “Kadınlık hormonu içeren haplar, her gün bir adet alındığında kadının yumurtalıklarından, yumurta hücresinin çıkmasını engellemiş olur ve rahim ağzındaki salgıları kalınlaştırarak spermin geçip rahme ulaşmasını önler. Kullanımı kolaydır. Düzenli kullanırsa çok etkilidir. Adet kanaması sırasındaki ağrıyı azaltır. Adet dönemlerinin düzenli olmasını sağlar. Adet kanaması miktarını azaltarak, kansızlığın önlenmesine yardımcı olur. Rahim ve yumurtalık kanserine karşı koruyucudur. Kullanmaya başlamadan önce kesinlikle bir sağlık kuruluşuna danışılması gerekmektedir. Meme kanseri veya kanser öyküsü olanlar, kalp hastalığı olanlar, akut karaciğer hastalığı olanlar, halen gebe ve gebelik şüphesi olanlar, geçmişte veya halen damar hastalığı olanlar ve jinekolojik kanseri olanlar bu hapları kullanmamalıdır” diye konuştu.
Opr. Dr. Sami Şahin, “Ertesi gün hapına kondom yırtılması, diyaframın yer değiştirmesi, RİA’nın düşmesi, hap alınmasının unutulması, cinsel tecavüz gibi durumlarda ihtiyaç duyulur. Gebelik oluştuktan sonra etkili değildir. Düşük yaptırıcı değildir. Tekrarlanan kullanımlar olabilir, fakat sık ve tekrar kullanımlarda koruyuculuk diğer yöntemlere göre daha düşüktür. Korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde uygulanmalıdır. Rutin bir korunma yöntemi olarak kullanılamaz” şeklinde konuştu.
Rahim içi araçların (spiral) küçük, esnek materyalden yapılmış, ilaç ya da bakır içeren bir araç olduğunu dile getiren Şahin, şu bilgileri paylaştı:
“Çok kısa bir işlem ile rahim içerisinde yerleştirilir. Sperm hücrelerinin yumurtayı döllemesini engelleyerek gebeliği önler. Rahim içi araç kullanımı için, isteyen kişiye uygun olup olmadığı açısından mutlaka sağlık kuruluşuna danışılması ve muayene yapılması gerekmektedir. Rahim içi araç takıldıktan sonra kontrolü için belli aralıklarla doktora başvurulması gerekmektedir. Cinsel ilişkiyi etkilemez. Bazı kadınlarda, takıldıktan sonraki birkaç ay içinde rahimde hafif kramp şeklinde ağrılar ve adet miktarında artma olabilir. Gebelikten koruyucu enjeksiyonların (iğneler) ise ayda bir ya da üç ayda bir yapılan çeşitleri vardır. Bu iğnelerin, içerdiği hormon ile yumurta hücresinin oluşumu engellenerek, rahim ağzında bulunan salgıları koyulaştırır, sperm geçişini güçleştirerek gebeliği önler. Rahim ve yumurtalık kanserine karşı koruyucudur. Adet kanaması öncesindeki gerginliği ve ağrıyı azaltır, adet kanaması miktarını azaltarak, kansızlığı önleyebilir. Üç aylık olanlar için yöntem bırakıldığında gebeliğin geri dönüşü gecikebilir.”
Kadın için bariyer yöntem olan diyaframın, rahmin hazneye açılmış kısmını (ağzını) örten bir kapak olduğunu vurgulayan Opr. Dr. Sami Şahin, “İnce plastikten yapılmıştır. Erkek tohum hücrelerinin hazneden rahme geçmesini engeller. Sperm öldürücü fitil, köpük, tablet vb. olan yöntem hazneye konularak, sperm hücrelerini öldüren kimyasal maddelerdir. İlişkiden 10 dk önce hazneye yerleştirilmelidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kısmen koruyucudur. Kadınlar kendi kendine uygulayabilir. Diğer modern yöntemlere göre korucuyu etkisi düşüktür. Erkek için bariyer yöntem olan kondom, penise sertleştikten sonra takılır. Kauçuktan yapılmıştır. Çok ince bir kılıf olup, sperm hücrelerinin hücreye boşalmasını engeller. Cinsel yolla bulaşıcı hastalıklardan koruyucudur. Her cinsel ilişkide yeni bir kılıf kullanılmalıdır. Takılırken delik, yırtık olmadığına dikkat edilmelidir. Kullanım sonrasında da yırtık olup olmadığı tekrar kontrol edilmeli, yırtık varsa acil gebeliği önleyici bir yöntem kullanılmalıdır. Kondomun yapılmış olduğu kauçuğa karşı alerjisi olanlar kullanmamalıdır” açıklamasında bulundu.
Opr. Dr. Sami Şahin, “Kadınlarda, yumurtalıktan çıkan yumurta hücresi, tüplerden geçerek rahme ulaşır. Tüpler kapatılınca, yumurta rahme geçemez ve sperm hücreleriyle karşılaşamaz ve yumurta vücut tarafından yok edilir. Erkeklerde, sperm hücreleri hayalarda meydana gelir. Tohum kanalları kapatılınca, sperm hücreleri dışarı atılamaz. Vücut tarafından eritilirler. Kadınlarda tüplerin bağlanması ve erkeklerde tohum kanallarının bağlanması operasyonu, gebelikten kesin koruyan, kalıcı yöntemdir. Herhangi bir modern aile planlaması yöntemin kişiye uygun olup olmadığının belirlenmesi açısından sağlık kuruluşuna danışılması ve aile planlaması danışmanlığı alınması gerekmektedir” diyerek sözlerini noktaladı.
