İşçi ve işveren temsilcileri 2026 yılının asgari ücretini belirlemek amacıyla önümüzdeki birkaç gün içinde masaya oturması gerekiyor.
İTİRAZLAR VAR
Ancak Türk-İş bu yıl masaya oturmak için, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yapısının değişmesi şartını ileri sürdü.
Hükümet kanadındaki yaklaşım ise “Biz taraf değiliz, hakem rolümüz var, ilgili kurumların çalışmaları ile komisyona destek sunarız” şeklinde.
ASGARİ ÜCRET NELERİ ETKİLİYOR?
Asgari ücrete ilişkin temel sorun, ortalama ücrete de dönüşmüş olması. Öte yandan o asgari ücreti önemli kılan bir başka yönü çok sayıda kalemi etkilemesi. Askerlik ve doğum borçlanması, kıdem tazminatı taban tutarı, refah aylıkları, para cezaları birçok kalem asgari ücrete göre belirleniyor. Konuya yakın kaynaklar, “Hükümet masada olmasa da olur, önemli olan işçi ve işverenin müzakere etmesi” diyor.
YENİ MESAİ SİSTEMİ
Çalışma hayatında gelecek yıl önemli değişiklikler öngörülüyor.
“EV GENÇLERİ” İSTİHAMA YÖNELTİLECEK
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de bir sorun alanı haline gelen ya da ev genci olarak anılan, ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlere, dezavantajlı gruplara yönelik hazırlıklar gibi. Önemli bir projenin, ocak ayının başında duyurulması planlanıyor.
Türkiye’de halen yaklaşık 4.6 milyon genç nüfus bulunuyor. Mezun olduktan sonra işe giremeyen gençlere her yıl yenileri ekleniyor. İlk defa sigortalı olma yaşı da çok geç. 20024’te ilk defa sigortalı olanların yüzde 42’si 30 yaşından sonra ilk kez sigortalı olmuş durumda.
MESLEK LİSESİ MEZUNLARINA YENİ YOL AÇILABİLECEK Mİ?
Proje kapsamında, halen yaklaşık 1.7 milyon civarındaki mesleki ve teknik eğitim mezunu gençlerin, hizmet sektörüne yönelmeleri yerine kendi alanlarında çalışmaları teşvik edilecek. Daha önce Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin de bu konuda adım atılacağına dikkat çekmişti. Çünkü mesleki ve teknik eğitim mezunlarının yüzde 80’i çeşitli nedenlerle hizmet sektörüne yöneliyor.
32 milyon 558 bin olan istihdamdaki nüfusun artırılması da projenin bir başka ayağını oluşturacak. 15-65 yaş arasında istihdama katılabilecek 10-12 milyon dolayında engelli, eski hükümlü gibi dezavantajlı grup ile ev kadınları, kronik işsizler gibi atıl nüfus olduğu kaydediliyor. Bunların çalışma hayatına kazandırılması için başlatılan mevzuat çalışmaları da büyük ölçüde tamamlandı.
MESAİ SAATLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Yarı zamanlı ya da saatlik çalışma gibi halihazırda kanunda yeri bulunan esnek çalışma modellerinin özendirilmesi için özellikle emeklilik ayağı gözden geçirildi. Bu çalışma yöntemlerinin emekliliğe engel olduğu anlayışını ortadan kaldırmak amacıyla, aktif gelirin baz alınacağı bir model oluşturulmaya çalışıldı. Gelir baz alınarak, emeklilik prim şartlarını yerine getirenlerin daha rahat emekli olabilmeleri hedefleniyor. Son aşamaya gelen çalışmaların 2026’nın ilk çeyreğinde Meclis gündemine gelmesi planlanıyor. Kaynaklar, evden çalışanların da sosyal güvence kapsamına alınması hedefiyle ana bir çerçevenin oluşturulduğunu belirtiyor.
YENİ SİSTEMDE Yaşlı bakım sigortası
Öncelikli hale gelmesi zorunlu alanlardan bir başkası ise yaşlı, engelli ve çocukların bakımı. Bu sektörde halen 3 milyondan fazla kişi çalışıyor ancak uzmanlar, yaklaşık 1 milyona yakın istihdam açığı olduğunu vurguluyor. Açığın yabancı işgücü ile kapatılabilmesi için yönetmeliklerde sadeleştirme yapıldı.
Bu çerçevede yaklaşık iki yıldır Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çalıştığı yaşlı bakım sigortasında sona yaklaşıldı. Uzun vadeli sigortanın 2026’nın ilk altı ayı içerisinde hayata geçmesi hedefi var.
