Merhaba dostlar bu hafta tarım demek istedim. Bu konunun benim için bir diğer noktası ise yıllardır uğraşmış olduğum ve sonunda iyi bir derece ile yerleştiğim Fen Bilimleri Enstitüsü Ziraat Mühendisliği Tarım Ekonomisi Anabilim dalında başladığım yüksek lisanstır. Türkiye'nin en derin yarası son günlerde artan şeker fiyatlarından sonra aslına bakarsak uzun yıllardır konuştuğumuz bir sorundur tarımda planlama. Nerede ne ekmek lazım? Kuraklık, su sıkıntısı iklim değişikliği oldukça arttı ona göre hangi ürün öncelikli ya da ithalatı azaltacak nasıl bir ürün yelpazesi olacak? Kısaca bu soruların cevabı önemliydi. Eski Bakan Prof. Dr. Vahit Kirişci döneminde atılan üretim planlaması adımının yeni dönemde de devam ettiğini görüyoruz. Yeni Bakan İbrahim Yumaklı ile birlikte bölgesel toplantılar yapılıyor. Son bir ay daha çok ilgi odağımda olan bu toplantılar Tarım ve Orman İl Müdürlükleri, STK’lar ve konunun paydaşları ile ilgili istişareler ile detaylı bir şekilde yapılmaktadır. Şöyle ki bu konu Ankara’da masa başında olacak bir konu değildir her alanda olduğu gibi sahada bir planlama çok önemlidir, tabi projenin ayaklarının yere basması için ise çok önemli ayrıntılar vardır ve olmalıdır.

Yetkililer bütün bunları masaya yatırıyoruz diyorlar fakat ne derece çiftçiye ulaşıyorlar düşünmek gerekiyor aslında. Bu nokta da sahada gözlemlediğim üç tane sorun vardır. Öncelikle bir ürün eken x üreticimize başka bir ürününü ekmesi söylendiğinde varsa uğrayacağı zarar kim tarafından nasıl karşılanacak? Ve yine bu ürün değişiminde mekanizasyon sisteminde olacak değişiklikler doğal olarak bir sermaye gerektirecek artı olarak yüklü maliyetlere sebep olacak. Peki bu zarar ya da harcanacak kalemler kim tarafından nasıl karşılanacak? Üretici şimdiye kadar ürettiğine alıştığı pazarlama şekline yeni bir ürün ile giriş yapacak ve sistem tamamen değişeceğinden yeni ürünün pazarlamasında nasıl bir yol izlenecek? Mutlaka bütün ayrıntılar düşünülüyordur ama bunlarda bizim sahada gördüğümüz sorular olarak karşımıza çıkmaktadır ve her zamanda çıkıyor olacaktır.

Derinlemesine düşünürsek aklımızda çözüm yolları elbette olacaktır peki bunlar nedir. Fikrimce bu planlama ile birlikte tarım kooperatiflerinin yeniden ele alınması gerekmektedir, hukuki altyapılarının tamamlanması ve görev tanımlamalarının yapılması şarttır. Bu kooperatifler gerçekten işler hale getirilip Üretici ile birlikte hareket etmesi, tohumdan gübreye, ilaca, mekanizasyona kadar sorunlarını ortak çözmeleri varsa sorunların yerinde çözümleri çiftçiye ve üreticiye sıcak desteğin sağlanması gerekmektedir…

Tarımda üretimi sadece stratejik değil aynı zamanda ticaret olarak görmek zorundayız bunu göz ardı edemeyiz. Üretimde sürekliliği de sistemin baş aktörü olan üreticimizin ekonomik anlamda elini rahatlatmak ile başaracağımızı unutmamalıyız. İşte tamda bu nokta da Tarım Ekonomisi en gerekli alan olarak önümüze çıkmaktadır. İnsanları daha fazla üretime dahil etmek için bazı projelerin kaynaklarını da arttırmak gerekiyor.

Örneğin “Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projeleri 2023 Yılı” için başvurularını Mart ayında aldı gerçekten tarım sektörü açısından olumlu bir hamle olmuştur. Bu proje önceki yıllarda başlayan giderek sayısı her yıl artan aynı zamanda da ilk başlayanların hala devam ettiği bir projedir ilgili arkadaşların araştırmalarını tavsiye ederim. Her yıl bilinçli bir şekilde üretime katılan, sahasında uzman kişilerle daha profesyonel ve günün şartlarına uygun tarım ve hayvancılık yapılabilen uygulamadır bu proje. Bütün bu süreçlerde yeni yapılanmalarla birlikte, projelerin en iyi sonucunu istiyorsak, tarımda strateji diyorsak, üretimi en iyi katma değer olarak görüyorsak, Tarım Ekonomisine daha çok önem vermeli ve tarımın bütçesini de ona göre belirlemek gerekmektedir.

Türkiye'nin jeolojik yapısını unutmamalıyız biz Tarım alanları geniş bir ülkeyiz Konya'mız tarih boyunca dünyaya adını tahıl ambarı olarak duyurmuş bir şehirdir. Evet sevgili dostlar bir elin nesi var demeden kendi bahçenden başlayarak tarımda kalkınma açısından iklim şartları ve toprak alt yapısını da değerlendirerek acaba ne ekersem ülkeme katkı sağlarım diyerek betonlaşmanın yanı sıra atalarımızın emeklerine sahip çıkalım... Ekonomiye katkı her alanda bizimledir.