İslam düşünce tarihi, İslam medeniyetinin oluşumundan günümüze kadar olan süreçte çeşitli felsefi, teolojik ve sosyolojik fikirlerin gelişimini inceleyen geniş bir alanı kapsamaktadır. İslam düşüncesinin kökleri, Kur'an ve Hadislerle şekillenmiş olup, bu kaynaklar üzerinden formüle edilen düşünceler, İslam dünyasında önemli bir entelektüel yapılanmanın temelini oluşturmuştur.

İslam düşünce tarihi, genellikle dört ana dönemle ele alınabilir: erken dönem, Orta Çağ, Rönesans ve modern dönem. Erken dönem, Hz. Muhammed (S.A.V)'in hayatı ve ilk İslam topluluğunun inşası ile başlar. Bu dönemde, İslam'ın temel esasları, ahlaki ve hukuki normları belirlenmiştir.

Orta Çağ, İslam düşüncesinin en verimli dönemlerinden biridir. Bu dönemde, İslam filozofları, özellikle Farabi, İbn Sina, İbn Rüşd gibi düşünürler, Antik Yunan felsefesini İslam ile sentezleyerek yeni felsefi sistemler geliştirmiştir. Bu süreçte, mantık, doğal felsefe ve etik gibi alanlarda önemli katkılar sağlanmıştır.

Rönesans dönemi, İslam felsefesinin Batı üzerindeki etkisinin artmasıyla dikkat çeker. İslam dünyasında üretilen bilgiler, Avrupalı düşünürler tarafından yeniden ele alınmış ve Batı felsefesinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Modern dönemde ise, Batı ile kurulmuş olan etkileşimler sonucunda, İslam düşüncesi yeni bir siyasi, sosyal ve bilimsel algı geliştirmiştir. Bu dönemde, İslamcı düşünce, reform hareketleri ve çeşitli akımlar ortaya çıkmıştır.

İslam düşünce tarihi, sadece dinden kaynaklanan bir düşünce sistemi değil, aynı zamanda çok çeşitli düşünsel akımları, tartışmaları ve gelişmeleri içeren zengin bir entelektüel mirastır. Bu tarihi incelemek, hem İslam medeniyetinin kendi dinamiklerini anlamak hem de günümüz dünyasına ışık tutmak açısından büyük önem taşımaktadır. İslam düşünce tarihi, hem İslam'ın ilk kaynaklarına dayanan bir teolojik ve topluma mirasa sahip hem de diğer medeniyetlerden etkilenerek bir entelektüel gelenek olarak büyük bir zenginlik sunmaktadır. Bu tarih, sadece teolojik tartışmalarla sınırlandırılmış açıklamalar, ​​aynı zamanda felsefe, bilim, etik ve toplum düzeni gibi geniş bir yelpazeyi içine alır.