Geri Zekâlı Yapay Zekâ

* 1Trilyon dolarlık zarar ettiren bir yazılım. Değeri değil etkisi. Değeri şimdilik 6 Milyon dolar. 2023 Aralık itibariyle başlayan yazılım 2025 Ocak içinde 13 ayda ortaya çıktı. Açık kodlu tasarımı olması ise mükemmel bir özellik aynı mantık Tesla içinde geçerliydi. Amerika ise 500 milyar dolarlık stargate projesiyle ve özellikle yeni düzenlemesiyle bilgiye set çekiyor. Sadece 18 ortak ülkeye yönelik çip satışlarına herhangi bir kısıtlama getirmiyor. Bu ülkeler Avustralya, Belçika, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İrlanda, İtalya, Japonya, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Güney Kore, İspanya, İsveç, Tayvan ve Birleşik Krallık. Bu ülkeler, ileri düzey grafik işlem birimlerini GPU lisans gerekmeksizin tedarik edebilecek. Yakın ülkeler dışındaki ülkeler ve doğrulanmamış kullanıcılar, ülke başına yalnızca 50.000 ileri düzey GPU’ya eşdeğer miktarda alım yapabilecek. Bu da sınırlı bilgi demek.

* Geçtiğimiz yüzyılda nükleer silahlar ve uzay yarışı nasıl süper güçler arasındaki rekabeti şekillendirdi ise bugün de yapay zekâ ve ilişkili teknolojiler benzer bir rol oynuyor. Yapay zekânın; ekonomik büyüme, askeri üstünlük ve toplumsal dönüşüm üzerindeki potansiyel etkileri, bu alandaki liderliğin küresel hegemonya için kritik olduğunu gösteriyor. Dünyanın 2 süper gücü olarak kabul edilen Amerika ve Çin arasında giderek kızışan rekabet, yeni bir savaş döneminin habercisi. Geçtiğimiz yüzyılda nükleer silahlar ve uzay yarışı nasıl süper güçler arasındaki rekabeti şekillendirdi ise bugün de yapay zekâ ve ilişkili teknolojiler benzer bir rol oynamakta. Yapay zekânın ekonomik büyüme, askeri üstünlük ve toplumsal dönüşüm üzerindeki potansiyel etkileri, bu alandaki liderliğin küresel hegemonya için kritik olduğunu göstermektedir. Yapay zekâ pazar büyüklüğünün, 2023'ten 2030'a kadar %37,3'lük bir büyüme oranı ile genişleyerek 1.811,8 milyar dolara ulaşması öngörülüyor. Bu ekonomik potansiyel, ülkeleri yapay zekâ alanında öncü olmaya itiyor. Yapay zekânın; üretkenliği artırma, yeni iş modelleri oluşturma ve inovasyonu hızlandırma potansiyeli muazzam. Üretken yapay zekânın, küresel ekonomiye trilyonlarca dolar değer katabilecek. Üretimde kullanımı yıllık 2,6 ila 4,4 trilyon dolara yakın katkı sağlanacak, bunun tüm yapay zekâ etkisini %15 ila %40 oranında artıracağı ve bu kullanım alanlarının ötesinde mevcut yazılımlara entegre edilmesi durumunda tahmini etkinin ikiye katlanabilecek. Bu büyük ekonomik etki, yapay zekâyı ulusal rekabet gücünün temel bir bileşeni haline getiriyor. Öte yandan, yapay zekânın askeri uygulamaları, ulusal güvenlik stratejilerini kökten değiştiriyor. Otonom silah sistemleri, istihbarat analizi ve siber savunma gibi alanlarda yapay zekânın kullanımı, askeri üstünlüğün yeni belirleyicisi olacak.

* Geri zekâlı olmamak için zararlarını da konuşmalıyız. Şeffaf gibi gözükseler de gizemleri devam ediyor. Çoğu insanı işsiz bırakacak. Bir sürü avukatın çok sayıda bilgiyi okuması yüzlerce veya binlerce sayfa veri ve belge. Bir şeyleri kaçırmak gerçekten çok kolay olacak. Bu yüzden, elde etmeye çalıştığınız sonuç için mümkün olan en iyi sözleşmeyi tarayıp kapsamlı bir şekilde sunma yeteneğine sahip olan yapay zekâ muhtemelen birçok kurumsal avukatın yerini alacak. Sosyal medyadan neyin gerçek neyin sahte olduğunu anlamamız imkânsız hale gelecek. Bu ve benzeri ekonomik ve sosyal olaylar küresel çapta önlenemez.

* Sonuç olarak; Türkiye'nin ABD-Çin yapay zekâ rekabeti karşısındaki pozisyonu, ülkenin gelecekteki teknolojik ve jeopolitik konumunu belirleyecek kritik faktörlerden biri. Bu rekabeti fırsata çevirmek için Türkiye'nin, kendi yapay zekâ araştırma ve geliştirme kapasitesini artırması, nitelikli iş gücü yetiştirmesi ve uluslararası iş birliklerini stratejik bir şekilde yönetmesi gerekmekte. Veri güvenliği, etik yapay zekâ kullanımı ve teknolojik egemenlik gibi konularda proaktif politikalar geliştirmesi, Türkiye'nin bu yeni teknolojik düzende güçlü bir pozisyon elde etmesini sağlar. Türkiye'nin bu süreçteki başarısı, sadece kendi ulusal çıkarları açısından değil, aynı zamanda küresel teknoloji dengeleri açısından da önem taşımakta. Artan teknolojik birikimimiz, sürekli büyüyen insan kaynağımız, yatırımlarımız, içeride ve dışarıda gösterdiğimiz başarılarla geleceğin dünyasında önemli bir denge unsuru olabiliriz.