Bir insanın ‘’Ömrünü nerede ve nasıl geçirdiğinden, gençliğini nerede yıprattığından, malını nereden kazanıp nerede harcadığından, bildiği ile amel edip etmediğinden’’ hesaba çekileceğimiz zamandan önce bu dünyada bize sunulan zaman nimetinin farkında olmak ve bunu etkin ve verimli bir şekilde değerlendirmek, emaneti yüklenen insanın öncelikli konusu olmak zorundadır.

Ahmet Hamdi Tanpınar:

‘’Ayar saniyenin peşinde koşmaktır ‘’ der ve biz biliyoruz ki koştuğumuz bu yolculukta "Herkes kendi yaptığına karşılık rehindir"

Gözümüzü açtığımızda doğdu, kapadığımızda öldü dedikleri ve ‘’bir ömür olarak kabul edilen göz kırpma süresini’’ insanlık olarak doğru kullanabilmek ve anlamlı kılabilmek en büyük temennimiz…

            İkinci dünya savaşıyla ilgili Er Ryan’ı kurtarmak diye çoğu kişinin duyduğu ünlü bir film vardı. Filmde askere gönderdiği dört oğlundan üçü savaşta ölen bir anne, devlet başkanına ulaşır ve hayatta kalan son arzusunun  savaşta esir düşen son oğluna kavuşmak olduğunu iletir. İstek kabul edilir. Özel bir birlik kurulur. Düşman hattına girilir. Birlik içindeki askerlerin çoğu ölürken, yaralı bir şekilde de olsa hayatta kalmayı başaran birliğin komutanı Er Ryan’a ulaşmayı başarır ve onu kurtarır. Son nefesini verirken ona der ki:

’’Seni kurtarmak için çok fedekarlıklar yaptık. Buna değecek bir yaşam sür…’’

Öğretmenlerimizin özellikle pandemi sürecinde öğrencilerde gözlemledikleri konulardan biriside zaman yönetimi konusunda yaşanan beceri kayıpları. Uzaktan eğitim sürecinde 30 dakika süren derslere alışan öğrencilerin, yüz yüze eğitime geçilmesiyle birlikte, olması gerektiği gibi tekrar 40 dakikalık ders sürecine dönülmesiyle zaman yönetimi konusunda bazı sıkıntıların yaşanmasını da makul karşılamak gerek.

Öğrencilerimizin yapılan fedakârlıklar karşısında, buna değecek bir yaşam sürmeleri hepimizin öncelikleri arasındadır.

Bu yazımızda, çoğu eğitimcinin kendine has bir öğretim tarzı ve sınıfta zaman yönetimi metodu olduğu gerçeğini bilmekle beraber, sınıfta zaman yönetimi konusunda bilgi paylaşımında bulunacağız.

Okulların varlık nedeninin eğitim ve öğretim hizmeti üretmek olduğunu ve bu üretimin öğretmenlerce daha çok sınıf ortamında yapıldığını hepimiz biliyoruz. Sınıflar istendik davranış değiştirme işleminin gerçekleştirildiği özel bir yerdir. Öğrencilerin ailesinden çok, öğretmenlerini gördüğü yerlerden biriside sınıfın içidir.

            Etkili Sınıf Yönetimi yapmak isteyen bir öğretmen, öncelikle zamanı etkili yönetmek zorundadır.

Eğitim öğretim sürecinde ders zamanın iyi planlanması ve yönetilmesi esastır.  Sınıfı yönetmek bir anlamda ders süresini öğretim amaçları doğrultusunda etkin ve verimli şekilde kullanmak demektir.

            Daha az zamanda daha kaliteli çok iş yapabiliyorsak, verimli olmayı başarabilmişiz demektir. Zaman iyi değerlendirilmediğinde yaşanılacakların başında moral bozukluğu ve beraberinde verimsizlik gelir. Ders tamamlanamaz ve amacına ulaşamaz. Bu durum ne öğretmenin ne de hedefi olan öğrencilerin isteyeceği bir durumdur.

             Etkili olmak ve derslerde verimliliği sağlamak isteyen bir eğitimci önceliği zamanı verimli kullanmak, öğrencilerin dikkatini öğretim yaşantıları üzerinde yoğunlaştırmak ve öğrenme amaçlarına ulaşmak için yeterli düzeyde güdülenmelerini sağlamaktır.

Sınıf içi öğretimde zaman kavramının ders süresi ifadesiyle vurgulanması bir sınırı veya kesinliği ifade etmektedir.  Çünkü öğretmen ve öğrencinin belirlenmiş olan bu sınırlı zaman diliminde belirlenmiş olan amaçlara ulaşması için uygun olan davranışları göstermeleri beklenir. Aşağıda bu konuyla ilgili tablo bizlere yol gösterici olabilir.

Öğretim Etkinlikleri İçin Önerilen Ortalama Zaman Kullanımı

Bu tabloda belirtilenler etkinlik türüne ve derslere göre değişebilir. 

Ayrıca uzmanlarca dile getirilen ve öğretmenler tarafından da bilinen zamanı etkili kullanmak için önerileri de hatırlamakta fayda var. Bu önerilerden bazıları şunlardır:

1-Amaçların gerçekleştirilmesi yönünde ders süresinin nasıl kullanılacağını açıklayan detaylı bir plan hazırlanmalıdır.

2-Hazırlanan planlarda öğretim etkinliklerinin yanına ne kadar süre ayrılacağı yazılmalı veya planın sonuna etkinlikleri ve bunlara ayrılacak zamanı gösterir bir tablo eklenmelidir.

3-Öğrenci grubunun özellikleri iyi belirlenmeli ve derste yapılan öğretim etkinliklerinin her aşamasında bu özellikler dikkate alınmalıdır.

4-Derse başlamadan önce öğrenci niteliklerine ve konunun özelliğine uygun olarak seçilen materyaller sınıfta hazır bulunmalıdır.

5-Ders içinde etkinlikler ve materyaller, öğrencinin aktif öğrenmesini sağlayacak yönde düzenlenmelidir.

6-Öğretmen dersin başında konuyu amaçları ve yöntemi ile kısaca tanıtmalı, yapılması planlanan etkinliklere dikkat çekerek öğrencileri güdülemelidir.

7-Öğretmen sınıfta dolaşarak çalışmaları yakından takip etmeli öğrenci ile fiziksel yakınlık kurmalıdır.

8-Plan ve öğretim etkinlikleri sonunda gerçekleşen davranışlar karşılaştırılmalıdır.

            Çocuklarımızın kendilerini tanımaları, yeteneklerini keşfetmeleri, geliştirmeleri, okuyarak ve öğrenerek mükemmelleşmeleri adına zamanlarını en güzel şekilde kullanmalarını istiyorsak, dijital çağda sanata, spora ve kültürel etkinliklere ulaşmasını bekliyorsak, onlara herkesin kendi işini en güzel şekilde yapacakları bir emanet zamana sahip olduğumuz bilincini vermek ve örnek olmakla işe başlamak gerekiyor. Çünkü gençler geçmişte olduğu gibi çoğu zaman: ‘’Nasihatlere kulaklarını tıkar, örneklere gözlerini açarlar…’’

21.10.2021

Yılmaz TAŞCI