Konya Serbest Bölge için hazır… İç Anadolu'nun lojistik ve KOBi başkenti olan Konya için serbest bölge Türkiye'ye katma değer katacağı için önemseniyor ve biran önce böyle bir yapının şehre kazandırılması için çaba gösteriliyor.
Serbest Bölge Nedir?
Serbest bölge bulunduğu ülke sınırlarında dahi gümrük mevzuatları açısından gümrük sınırları dışarısında kabul edilen bölgelere deniyor. Ülke içerisinde geçerli olan ekonomik, mali ve ticari kanunlar bu bölge sınırları dahilinde uygulanmaz veya hafifletilmiş şekilde uygulanmakta. Bu bölgedeki sınai ve ticari faaliyetler diğer bölgelere oranla daha geniş teşvik ve muafiyetlerle yapılmakta.
Serbest bölge olarak adlandırılan bölgeler çoğunlukla uluslararası limanların ya da havalimanlarına yakın yerlerde konumlandırılmakta.
Türkiye’de serbest bölgelerin kuruluş amaçları şöyle:
İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek,
Doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak,
İşletmeleri ihracata yönlendirmek,
Uluslararası ticareti geliştirmek.
Serbest Bölgelerdeki Teşvik ve Avantajlar
Üreticiler için vergi avantajları
Serbest bölgelerdeki üretici firmaların imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettiği kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti uygulanıyor.
Serbest bölgede üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’inin yurt dışına ihraç edilmesi halinde, kullanıcı firmanın istihdam ettiği personele ödediği ücretler gelir vergisinden muaf.
Serbest bölgelerde üretim faaliyetleri gerçekleştiren kullanıcıların bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetlerin işlemleri ve düzenlenen kağıtları damga vergisi ve harçlardan muaftır.
Orta ve uzun vadeli faaliyet ruhsatı alabilme imkânı
Kâr transferi imkânı
Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler izinsiz olarak yabancı ülkelere veya Türkiye'ye serbestçe transfer edilebiliyorr.
Ticaret kolaylığı imkânı
Serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer bölgeleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulandığından, serbest bölge kullanıcıları ülke içerisinden KDV’siz mal ve hizmet satın alabilmekte. Ayrıca, serbest bölgeler ile diğer ülkeler veya diğer serbest bölgeler arasındaki ticarette ise dış ticaret hükümleri uygulanmamakta.
Gümrük vergisi prosedürlerinden arındırılmış ticaret imkânı
AB ve Gümrük Birliği kriterlerinin gerektirdiği serbest dolaşım belgelerinin temini imkânı
Kredilerde faiz desteği
Eşitlik prensibi
Serbest bölgelere sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı firmalar eşit olarak yararlanabilmekte.
Zaman kısıtlaması bulunmaması
Serbest bölgelerde malların kalması konusunda bir zaman kısıtlaması bulunmamakta.
Yerli ve yabancı pazarlara erişim imkânı
Serbest bölgelerden Türkiye’ye veya diğer ülkelere yapılacak olan ticarette tüketim malları ve riskli mallar dışında bir kısıtlama yok.
Azaltılmış bürokrasi
Serbest bölgelerin konumları itibari ile edindikleri stratejik avantajlar
Uygun ve ucuz altyapı imkanları
Kira desteği
Serbest Bölgelerin Ülke Ekonomisine Katkıları
Serbest bölgeler kuruldukları ülkenin döviz girdilerinin artışını sağlamakla birlikte, bölgeden yapılacak olan ihracatla birlikte ülkenin ihracat gelirlerinin artmasına ve ihracat pazarlarının genişlemesine katkıda bulunuyor.
Serbest bölgelerdeki kullanıcıların üretim faaliyetlerinde kullanmak amacı ile ülke iç pazarından ihraç ettikleri ham madde, yarı işlenmiş ve mamul mallar sayesinde ülke üretimine katkı sağlanıyor.
KDV’siz ve gümrük vergisiz mal alımı imkanına sahip olan serbest bölge kullanıcıları, yurt dışındaki rakipleriyle aynı şartlarda üretim yapma fırsatı elde etmiş oluyor.
Serbest bölgelerdeki ekonomik faaliyetler sayesinde ülke istihdamına katkı sağlanıyor.
Üretim yapılan serbest bölgelerdeki yabancı sermaye yatırımları teknolojik gelişmeleri de beraberinde getirerek ülkeye teknoloji transferini sağlamakta.
Büyük miktarlarda serbest bölgelere getirilen mallar gerektiğinde ülke içerisine küçük partiler halinde ithal edilerek üretim maliyetleri düşürülebiliyor.
İhraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak açısından basamak görevi görüryor.
Ülke dışından gelen malların satışı transit ticaret yoluyla gerçekleştirilebiliyor.
KONYANIN TİCARET HACMİ
Konya'nın 2024 yılı dış ticaret hacminin 5 milyar doları aştı. Konya, Türkiye'nin ve coğrafi olarak içinde bulunduğu İç Anadolu
Bölgesinin tarım, ticaret, sanayi ve inanç turizmi açısından cazibe merkezi olarak çevresindeki illere lokomotiflik görevi yapan, ülke ekonomisine ciddi katkıları bulunan bir üretim üssü oldu.
Ekonomide kendi öz sermayesi ile kalkınmayı başarmış bir il olan Konya, Organize Sanayi Bölgeleri ve Özel Organize Sanayi Bölgeleri, Küçük Sanayi Siteleri, iş yeri sayısı ve girişimci sayısı ile Türkiye’de en fazla KOBİ’yi bünyesinde barındıran iller arasında
yerini almıştır. Türkiye genelinde faaliyet gösteren yüzlerce KOBi ile KOBİ başkenti olarak anılıyor.
KONYA LOJİSTİK BAŞKENT
Konya karadan 3 saat içinde 10 milyon kişiye ulaşabilme imkânı (Ankara, Antalya, Kapadokya)sunmakta olup il ve devlet yolu ve bölünmüş yol uzunluğunda 1. sıradadır.
Türkiye’nin en büyük limanına (Mersin) 4 saat mesafededir. Türkiye’nin tüm metropollerine (İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin). Demir yolu bağlantısı ile demiryolu uzunluğunda 2. sıradadır. Hızlı trenle; Konya‐İstanbul 4 saat 20 dakika, Konya‐Ankara 1 saat 35 dakika, Konya‐Eskişehir 1 saat 42 dakika sürmektedir. Tüm bu erişilebilirlik potansiyeli ile birlikte ülkemiz ulaşımında merkezi konumda olması gibi özelliği ile serbest bölgeyi besleyebilecek ulaşım altyapısına sahiptir.
Arazi potansiyeli olarak da Konya Türkiye’nin en şanslı şehri sayılabilir. Düz arazi varlığı büyük fabrikaların ve farklı sektörlerden yatırımlar açısından başta altyapı maliyetleri olmak üzere birçok avantaj sağlamaktadır. Ayrıca Konya deprem riski en düşük iller
arasında yer almaktadır.
Konya’da halen sürmekte olan hızlı tren projeleri, lojistik köy projesi, Konya Ovaları tarım ve sulama projeleri gibi büyük kamu projelerinin yanı sıra kümelenme faaliyetleri, kurumlar arası güçlü işbirliği faktörler önemli katkılar sağlayacak olup tercih edilebilirlik düzeyini artıracaktır.
KONYA NEDEN SERBEST BÖLGEYE İHTİYAÇ DUYUYOR?
Konya son yıllarda kendi yerel dinamikleri ve KOBİ temelli esnek üretim yapısıyla imalat sanayinde küresel piyasalara entegre olmaya başlayan bir endüstriyel büyüme odağı olmaya doğru ilerlemekte. Konya’da yapılan ihracatın neredeyse tamamına
yakınının imalat sanayiden kaynaklı olması bu duruma en çarpıcı örnek. Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde tanımlanan “Büyüme Odakları” özelliklerini taşıyan Konya bu politikalar kapsamında değerlendirilmesi gerektiği düşünülmekte.
BGUS(Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi)’da büyüme odağı olan iller için temel amacın “büyüme odaklarının yerel potansiyellerini temel alarak rekabet güçlerini geliştirmek ve küresel üretim sistemlerine entegrasyonlarını sağlamak” olduğu ifade
ediliyor. Bu doğrultuda büyüme odağı illeri arasında yer alan Konya uluslararası düzeyde rekabet güçlerini artırarak katma değerli mal ve hizmet üretimi ile ihracı açısından konumlarını güçlendirmeleri beklenmekte.
