TBMM Başkanı Şentop'tan 'temsilde adalet' açıklaması

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, "Belki de 1982 Anayasası’nın kabulünden sonra ilk defa hükümet sistemini değiştirdiğimiz 2017 Anayasa değişikliği sayesinde Anayasa’nın 67’nci maddesinde yer verilen 'temsilde adalet' ve 'yönetimde istikrar' ilkeleri aynı anda ve büyük ölçüde hayata geçirilebilmiştir” dedi.
2023 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun ve 2021 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda devam ediyor. Komisyon toplantısında konuşan TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Amasra’daki maden kazasına değinerek, “Ancak 6. yasama yılının ikinci haftasında maalesef Amasra’da meydana gelen elim maden kazasını yaşamış olmak hepimizi derin üzüntüye boğdu. Bu vesileyle söz konusu kazada hayatını kaybeden vatandaşlarımıza bir kere daha Allah'tan rahmet, yakınlarına sabırlar niyaz ediyorum. Milletimizin başı sağ olsun. Söz konusu kazayı takiben Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde grubu bulunan bütün siyasi partilerin ortak girişimiyle bir Araştırma Komisyonu’nun kurulmasını ve üye seçiminin tamamlanarak söz konusu komisyonun çalışmalarına başlayacak olmasını çok önemli buluyorum. Ümit ediyorum ki bu Araştırma Komisyonu konu hakkında kapsamlı çalışmalar yürütecek, yasama dönemi bitmeden çalışmalarını tamamlayarak benzer acıların yaşanmaması için alınması gereken yasal ve idari tüm tedbirleri tespit edecek ve Meclisimiz de yine yasama dönemi tamamlanmadan önce bu konuda gerekli görülen kanuni düzenlemeleri gecikmeksizin hayata geçirecektir” ifadelerini kullandı.
Şentop şöyle konuştu:
“2017 yılında bu çatı altında hayata geçirdiğimiz başkanlık sistemi, sistemin doğası gereği erken seçime duyulan ihtiyacı büyük ölçüde ortadan kaldırmış ve Meclisin 6 yasama yılına sâri olacak şekilde uzun bir süre faaliyetlerini sürdürmesine olanak tanımıştır. 2018 yılından 2023 yılına kadar uzanan bu zaman diliminde Türkiye, hem yürütmenin hem de parlamentonun devamlılığı açısından istikrarı yakalamıştır. Diğer taraftan yine başkanlık sistemi sayesinde yakalanan bu istikrar uğruna millet iradesinin Mecliste yüksek oranda temsili feda edilmemiş; 2018 yılında gerçekleştirilen seçimlerde oy kullanan seçmenlerin yüzde 95’inden fazlasının oylarının temsil edildiği Meclisimiz 5 yıl boyunca çalışmalarını aralıksız sürdürerek Türk parlamento tarihinin çalışma rekorlarına imza atabilmiştir. Böylece belki de 1982 Anayasası’nın kabulünden sonra ilk defa hükümet sistemini değiştirdiğimiz 2017 Anayasa değişikliği sayesinde Anayasa’nın 67’nci maddesinde yer verilen 'temsilde adalet' ve 'yönetimde istikrar' ilkeleri aynı anda ve büyük ölçüde hayata geçirilebilmiştir.”
Şentop, yazılı soru önergelerinin cevaplandırılmasına yönelik eleştirilere de şöyle cevap verdi:
“Nitekim içinde bulunduğumuz ve başkanlık sisteminin geçerli olduğu 27’nci yasama dönemi ile bu dönemin hemen öncesinde parlamenter hükümet sisteminin geçerli olduğu 24. ve 26. yasama dönemlerindeki yazılı soru önergelerinin cevaplandırılma oranları kıyaslandığında, soru önergelerinin söz konusu iki dönemdeki cevaplandırılma oranlarının içinde bulunduğumuz yasama döneminin oranından daha düşük olduğunu görmekteyiz. Bu çerçevede 24’üncü yasama döneminde yüzde 60,3, 26’ncı yasama döneminde ise yüzde 45,4 olan yazılı soru önergelerinin toplam cevaplandırılma oranı, 27’nci yasama döneminde, 5’inci yasama yılının sonu itibarıyla yüzde 63,97’ye tekabül etmektedir.”

"27’nci dönemin tamamında işleme aldığımız yasama dokunulmazlığı tezkerelerinin sayısı maalesef bin 700’ü geçmiştir"
Yasama dokunulmazlığı tezkerelerine ilişkin olarak Şentop, “Gazi Meclisimizin itibarını gerçek anlamda zedeleyen bu tezkereler vesilesiyle yasama dokunulmazlığının suç işleme özgürlüğü anlamına gelmediğinin ve milletvekillerine şahıslarından bağımsız olarak sadece yürüttükleri yasama görevi sebebiyle bazı geçici imkanlar tanıdığının bir kere daha altını çizmek istiyorum. Yasama dokunulmazlığı müessesesi kapsamında 5’inci yasama yılı içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunulan 317 dosya ile birlikte 27’nci dönemin tamamında işleme aldığımız yasama dokunulmazlığı tezkerelerinin sayısı maalesef bin 700’ü geçmiştir. Tamamı Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon’a havale edilmiş bulunan bu dosyalardan 2 milletvekiline ait 7 dokunulmazlık tezkeresi hakkında, anılan komisyon tarafından 5’inci yasama yılı içerisinde işlem yapılmış bulunmaktadır” dedi.

"2023 yılı bütçe teklifi, 5 milyar 480 milyon 588 bin Türk lirası olarak Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulmuştur"
2023 Merkezi Yönetim bütçesine ilişkin olarak Şentop, “2024 ve 2025 yılları bütçe ödenekleri ise yatırım programı dikkate alınarak bir önceki yılın ödeneklerine göre yüzde 20 artırımlı olarak teklif edilmiştir. 2023 yılı bütçe teklifimiz hazırlanırken yaklaşık bir yıldır hazırlık çalışmalarını sürdürdüğümüz, henüz taslak aşamasında olmakla birlikte büyük ölçüde tamamlanan ve 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek olan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı 2023-2027 Dönemi Stratejik Planı'ndaki amaç ve hedefler doğrultusunda gerçekleştirilecek faaliyet ve projeler maliyetlendirilerek ödenek teklifinde bulunulmuştur. Bu çerçevede Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 2023 yılı bütçe teklifi, 5 milyar 480 milyon 588 bin Türk lirası olarak Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulmuştur. 2023 yılı bütçe teklifinin yüzde 71,5’i yasama, 24,3’ü yönetim ve destek ve 4,2’si ise program dışı giderlerden oluşmaktadır. Ayrıca 2023 yılı bütçe teklifinin yüzde 96,9’u cari giderlerden, yüzde 3,1’i ise yatırım giderlerinden oluşmaktadır” diye konuştu.
Sayıştay Başkanı Metin Yener de Sayıştay’ın görevlerini ve bütçesi hakkında bilgi verdi.

"Tavsiye kararına idare olarak uyma oranımız yüzde 79’a çıkmıştır"
Kamu Denetçiliği Kurumu Şeref Malkoç ise, 2021 yılında 13 bin 708 başvuru yapıldığını ve 14 bin 16 karar verildiğini ifade etti. Malkoç, “Esastan incelemeye aldığımız dosyalardan 496'sında kısmen tavsiye, 848’inde tavsiye kararı, bin 993'ünde dostane çözüm kararı verilmiştir. Tavsiye kararına idare olarak uyma oranımız yüzde 79’a çıkmıştır. 2022 yılı 15 Ekim tarihine kadar Kamu Denetçiliği Kurumu’na 97 bin 357 kişi de telefonla, mail yoluyla veya yüz yüze gelerek destek istemiş, bunlara hukuki destek verilmiş, bilgilendirilmiş veya yapacağı çalışmalar karşısında kendilerine yol gösterilmiştir” ifadelerini kullandı.