POLİSİYE EDEBİYATI DEYİNCE; AGATHA CHRİSTİE “Çok azımız gözüktüğümüz gibiyiz”

Tam adı Agatha Mary Clarissa Miller Christie Mallowan olan kısa adı ile Agatha Christie, polisiye edebiyatın en önemli isimlerindendir.

Agatha, “Mary Westmacott” takma adıyla aşk romanları da yazmıştır.

Ancak asıl ününü, yazdığı 80 dedektif romanına ve West End tiyatrolarında sahnelenen oyunlarında kazanmıştır.

Ayrıca Dedektif Hercule Poirot karakterinin de yaratıcısıdır.

Yalnız bir çocukluk geçiren yazar küçük yaşta öyküler yazmaya başlamıştır. Ciddi anlamda ilk edebi denemeleri, duygusal konuları ele alan öyküler olmuştur.

Süregelen zamanda ise pilot albay Archibald Christie ile evlenmiştir.

Dislektik olmasına rağmen öykü, roman okumayı çok seven Chriestie, Fransa'dayken vakit geçirmek üzere okuduğu dedektif öykülerinin daha iyilerini yazabileceğini düşünerek ilk polis romanı olan The Mysterous Affair at Styles’ı (Styles’daki Esrarengiz Olay) yazmıştır.

Romanları kadar hayatı da maceralı olan Agatha, 1926’da 11 gün boyunca ortadan kaybolur. Yapılan tüm aramalara rağmen bulunamaz. Arabası bir göl kenarında bulunur. Araba ağaçlara çarpmış, bavulları yerlere saçılmış vaziyettedir. Olaydan bir süre sonra ortaya çıkar ama hiçbir açıklama yapmaz. Bu olayın kaza süsü verilmiş bir senaryo olduğu düşünülür. Kimilerine göre ise Agatha Christie geçici hafıza kaybına uğramıştır. Bir iddiaya göre ise Agatha Christie kocasının sevgilisini öldürme planları yapmıştır. Tabi yazdığı romanlardan yola çıkılırsa ikinci ihtimal daha ağır basıyor.

Yazarın, hayranlarınca her kitabı beğenilmekle birlikte edebi kaygılarla yazdığı bazı romanlar eleştirmenlerin de dikkatini çekmiştir.

Kitapları birçok dile çevrilen, yüzü aşkın eserin sahibi olan Agatha Christie, tüm zamanların en çok satan İngiliz roman yazarıdır.

1926 yılında “The Murder Of Roger Ackroyd” (Roger Ackroyd Cinayeti) adlı kitabıyla Amerika'nın Gizemli Yazarları ve Polisiye Yazarlar Derneği'nin yayımladığı en iyi 100 polisiye romanı listelerinin her ikisinde de yer aldı. Agatha Christie, “Jane Marple” karakterini 1930 yılında onuncu polisiye romanı “Ölüm Çığlığı” ile okuyucuyla tanıştırdı. Jane Marple tarafından çözülen cinayet okuyucusunu oldukça heyecanlandırdı. Bir solukta okunan Murder On The Orient Express (Doğu Ekspresinde Cinayet) kitabını 1933 yılında İstanbul'da, Pera Palas Otel'de yazdı. Agatha Christie'nin tanınan zeki karakteri "Hercule Poirot" bu kitabın da ana karakteriydi. 1974 ve 2017 yıllarında roman beyaz perdeye de uyarlandı ve filmler de en az kitap kadar beğenildi. İlk başta yirmi dakikalık bir radyo oyunu olarak yazılan “The Mousetrap” (Fare Kapanı) 1952 yılından bu yana sürekli sahnelerde oynuyor.

“Keşke hayatta her şey siyah ya da beyaz kadar keskin ve açık olarak belirlenebilse…”