Geride bıraktığımız hafta sonu 05 Haziran 2022 Pazar günü "Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan 1 milyon 236 bin 313 öğrencinin başvurduğu merkezî sınav, sorunsuz bir şekilde tamamlandı.

Sınav sonuçları, 30 Haziran 2022 tarihinde açıklanacak."

(Merkezî Sınav sonuçları 30 Haziran 2022 tarihinde https://www.meb.gov.tr internet adresinde ilan edilecektir.)

Milyonlarca öğrenci elde edecekleri puanlara göre sınavla öğrenci alan nitelikli bir okula yerleşirken, geride kalanlar başvuru tercihine göre puansız yerleştirmeyle yine resmi bir okula yâda sunulan değişik imkânlarla bir özel okula kayıtlarını yaparak ortaöğretime geçiş yapacaklar.

            Sınav maratonundan çıkan bu gençleri mevcut eğitim sistemiyle ne kadar orta öğretime hazırlayabiliyoruz? Acaba elde edilen puanlar, öğrencilerin ortaöğretim hayatında başarılı olmaları için tek başına yeterli bir ölçüm mü?

Her bir öğrencimizin kendine özgü özelliklere ve karaktere sahip olduğunu biliyoruz. Bu konuda ele alınabilecek 6 farklı kriterle konuyu ele alalım.

1-Sorumluluk düzeyi

Öğrencilerimizin sorumluluk düzeyleri ne durumda? Her biri görevlerini bilinçli ve istendik şekilde gerçekleştirme becerisiyle mi donatıldılar yoksa sadece yükümlülükleri yerine getirme anlayışına mı sahipler?

Sorumluluk insanı eğiten ve her yaşta öğrenilebilen bir beceridir. Lisede başarılı olma yollarından birisi sorumluluk duygusuna sahip olmaktır.

2-Organizasyon becerisi

Liseye adım atacak gençlerin günlük yaşamlarında uygun yer ve zaman içinde davranışlarını düzenleyebilme plan yapma gibi, okulda ve okul dışında sorumlu oldukları kimi davranışları yerine getirmeleri için sahip olmaları gereken bir özellikte organizasyon becerileridir.

3-Bağımsız çalışma alışkanlık ve becerisi

Rus Bilim adamı Vigovsky; Sosyal Kültürel gelişim teorisine göre:

Bir eğitimci 2 temel noktayı belirlemek durumundadır. Her bir çocuk için bunlardan biri çocuğun herhangi bir yetişkinin yardımı olmaksızın, bağımsız olarak kendi kendine sağlayabileceği gelişim düzeyini belirlemek, diğeri ise bir yetişkinin rehberliğinde çalıştığında gösterebileceği potansiyel gelişim düzeyini belirlemektir.

Öğrencilerin öğrenmelerinde son derece etkili olan; ders dinleme, ders çalışma

ve zamanı etkili kullanma gibi davranışlar arasında yer alan, çoğunlukla kendi özel yaşamlarından, kendine özgü değerler sistemi içerisinde geliştirdiği alışkanlıklardan biriside çalışma alışkanlıkları ve tutumlarıdır. Bağımsız çalışma alışkanlık ve becerisi zayıf öğrencilerin lise kademelerinde istenen başarıyı göstermeleri pek mümkün olmamaktadır.

4-İşbirliği yapabilme becerisi

Gerek lise kademelerinde gerekse hayatın birçok alanlarında farklı yeteneklerin bir araya gelmesi zorunluluğuyla, farklılıklarda birleşip bir zenginlik ortaya çıkarılması gereken durumlarda söz konusu olabilmektedir. Öğrenci başarısında ve hedeflere ulaşma noktasında İşbirliği becerisi bu gibi durumlarda önemli bir faktördür.

5-İnisiyatif alma

Elinde bulunan karar verme yetkisini harekete geçirmek, kullanmak olarak tanımlayabileceğimiz bir kavramda İnisiyatif almaktır. Bahse konu bu kavramda kişilerin kendi iradesine bir vurgu söz konusu olup sorumluluk kavramı ile karıştırılmamalıdır.

6-Kişisel düzen

İnsanlar kendi hayatlarını kontrol etme ve düzenleme gücüne sahiptirler. Kendi yaşantısında ölçü ve kişisel düzene sahip olmayan bir öğrencinin lise kademesinde başarılı olması zor olacaktır.

Eğitim sistemleri ve öğrenci başarı düzeylerini ortaya çıkarmak adına yapılan sınavlar gerçekte yukarıda sayılan altı kriterleri ölçebiliyor mu? Ölçüyorsa ne kadar gerçekçi sonuçlar veriyor? 

Nitelikli bir ortaöğretime geçiş amacıyla, bir öğrencinin mevcut başarısını ölçmek, izlemek, değerlendirmek için bütün bunları sorgulamak gerekiyor.

Sayılan altı kriter tek başına orta öğretime geçiş için yeterli olmamakla birlikte bu sayı konunun uzmanlarınca arttırılabilir. Bütün bunları dikkate almadan yapılacak bir ölçüm ve değerlendirme sağlıklı olmayacaktır.

Unutmayalım ki; ölçütü yanlış olanların tüm ölçümleri de yanlış olacaktır…

Öğrencilerimiz alacakları puanlara göre istedikleri bir liseye yerleşemedik diye üzülmesinler. Resmi ya da özel her okulunun, belli bir amacı gerçekleştirmeye yönelik, kendine ait özellikleri, nitelikleri, sahip olduğu bir değeri vardır. Bu niteliklerin hepsi ayrı ayrı ülkemiz adına bir değerdir.

Mesele sınavla öğrenci alan (Nitelikli) okula yerleşmek mi? Yoksa sınavlı/sınavsız öğrenci alan gerçek manada Nitelikli bir okula yerleşmek mi? 

Kadim kültürümüzde Cihan Hâkimiyetinde, Yay ve Ok’un birlikte ifade ettiği anlam bilinir. Öğrencilerimizin gönül sahibi, sevgi dolu, sabırlı, alanında uzman, yöneticilik ve rehberlik yönü güçlü öğretmenlerle buluşacakları her okul nitelikli bir okul olacaktır.