Mustafa ÇİMEN

Mustafa ÇİMEN

Tarihi Süreç İçerisinde Hatay Depremleri

Tarihi Süreç İçerisinde Hatay Depremleri

6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 şiddetindeki iki depremde en çok etkilenen çevre illerin başında Hatay gelmektedir. Nitekim bu Hatay’da meyana gelen veya Hatay’ı etkileyen ilk deprem de değildir. Hatay’ın kaderi tarihi süreçler içerisinde hep yıkıcı ve felaket diye tabir edeceğimiz depremler ile sarsılmıştır.

Hatay, tarih boyunca önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve tüm farklı kültürlerin bir arada kardeşçe yaşadığı tarihi bir kent olma özelliğine sahiptir ve bu özelliğini de hep korumuştur.

Hatay’ın tarihi hakkındaki ilk yazılı kaynaklar Alalakh (Tel Açana) höyüğündeki MÖ. 18. yüzyıla kadar tarihlenen Hitit tabletlerine dayanmaktadır. Roma İmparatorluk döneminde Antiocheia olarak büyük bir gelişim göstermiştir. Hatay’ın tarihinde hep çevresinde çok sayıda deprem gelişmiştir. Hatay bölgesinde meydana gelmiş depremlerin bir kısmının Ölü Deniz, bir kısmı ise Doğu Anadolu fayları tarafından oluşturulmuştur. Bunun yanı sıra Antakya ile Yayladağı ve Samandağ arasında da yıkıcı depremlerin meydana geldiği tahmin edilmektedir.

Hatay ilini etkilemiş olan önemli tarihsel depremler arasında;

MÖ. 130, M.Ö 64 veya M.Ö. 65 (170.000 can kaybı), 13 Aralık 115 (260.000 can kaybı), 29 Mayıs 526 (250.000 can kaybı), 29 Kasım 528 (5.000 can kaybı), 31 Ekim 587 veya 588 (60.000 can kaybı), 28 Şubat 713, 29 Ocak 860, 29 Nisan-8 Mayıs 1407, 13 Ağustos 1822 (30.000-60.000 can kaybı) ve 3 Nisan 1872 yıllarında meydana gelen depremler sayılabilir. Bu depremler çok şiddetli ve etkili depremler olmakla birlikte ciddi derecede can kayıplarına sebep olmuştur.

Tarihte dünyadaki üç büyük şehirden birisi olarak bilinen Antiocheia (Antakya) geçmiş dönemde yaşadığı depremlerde de insanların zorunlu göç etmesine ve kentin yeniden imarına şahitlik etmiştir.

Yukarıda verilen tarihsel depremlere bakıldığında Hatay ilinde bugüne kadar meydana gelmiş depremlerin önemli bir kısmının Ölü Deniz Fayı ve buna bağlı olarak Amik Ovası ve çevresinde meydana geldiği görülmüştür. Nitekim Ölü Deniz Fayının Türkiye sınırları içerisindeki en güney segmenti olan Hacıpaşa Fayı üzerindeki paleosismoloji çalışmaları sonucunda MS. 859 ile 1408 yıllarında (7 şiddetinde) ve 1872 yılında ise (7.2 şiddetinde) depremlerinin bu fay üzerinde olduğu ortaya konulmuştur.1872 depreminden sonra ve tüm aletsel dönem içerisinde 6 Şubat tarihine kadar Hatay il sınırları içerisinde yıkıcı bir deprem meydana gelmemiştir. Yaralarımızı birlik ve beraberlik içerisinde saracağımız bu acının son olması ve Hatay’ın yeniden tarihi ihtişamına bir an önce kavuşması dileğiyle…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mustafa ÇİMEN Arşivi