Prof. Dr. Turan Akkoyun

Prof. Dr. Turan Akkoyun

Hariç Müşterek

Hariç Müşterek

Tek başına pek bir anlam ifade etmediği üzerinde teferruatlı bilgiler aktarılan insanın “sürgünü” de birden fazla şahsiyetin müşterekliği ile başlayıp henüz gözlerini açmadan ebe, hemşire, hekim gibi sağlıkçıların kontrolü ile şekillenir. İki insandan üçüncü bir insana doğru ilerleyiş biyolojik kaynaklara rabıtayı ortadan kaldırmasa da bilhassa gebelik ve doğum aşamasında ebe “hariç müşterek” paydaş konumda bir seyre sahip olur. Alan tanımlamasında esaslı bir mesafe alınamamış durumdaki adli ebelik tam bu noktada hukuki kişi kişilik kazanan doğmamış durumdaki bebek ile annesi üzerinden kadın ve üreme sağlığı, doğum, şiddetle mücadele, yasal zemine vakıf nitelikli personel gibi konulara hakim bir saha olarak belirmektedir. Aynı zamanda tıp hukuku çerçevesinde hatalı tıbbi uygulama ve buna bağlı haldeki sonuçlar da çalışma sahasına dahil olduğunda hassas bir zeminde yol haritasını ifade etmektedir.

Akademik disiplin açısından bakıldığında Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Fakültesi, Sağlık Bilimleri Yüksek Okulu ya da Hemşirelik Yüksek Okulu Ebelik programında tamamlanan lisans tahsili sonrasında Lisansüstü basamağında Adli Bilimler anabilim dalında master ya da doktora diplomalarından birisine sahip olunması gerekmektedir. Bazı enstitüler adli bilimler yerine adli tıp anabilim dallarında bu aşamaları gerçekleştirmektedir. Kısaca hem mesleki, hem de bilimsel bir uzmanlık sahasıdır. Yüksek Lisans “bilim uzmanı”, Doktora ise “bilim doktoru” unvanı, hakkı ve sorumluluğu birlikte ortaya çıkarmaktadır. Daha da geliştirilmeye açık bir halde tıbbi bakım unsurları, mevzuat bilgisi, pratik uygulamaları hamileliğin öyküsü, bebeğin geleceğine dahil “hariç müşterek” şahsiyet ve hususiyetleri öngörebilme yetenekleriyle sorumluluklarını toplayabilmelidir.

Zorluklar ile zorunlulukları aşabilmek üzere akademik tahsil basamakları dışında “hariç müşterek” kavramı meslek unvanına haiz şahsiyetlere hem disiplinleri hem de adli bilimleri tanıtma ve bilgileri güncelleme adına dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de hizmet içi eğitimler hazırlanmakta, alternatifler halinde ilgililere takdim edilmektedir. Takdir edilmelidir ki bu eğitimlerin ağırlığını hukuk ve adli bilimler oluşturmaktadır. Basamakların tamamlanması sonrasında ana mesleki sahanın haricinde de çalışma imkanı bulunmaktadır. Söz konusu edilen “hariç müşterek” hiçbir zorlama olmaksızın disiplinlerarası bir konuma erişmektedir. Genel sahaların yanı sıra Adli Tıp Kurumu, Adli Tıp Poliklinikleri, Çocuk İzleme Merkezi, Cinsel Saldırı İzleme Merkezlerinde de istihdam imkanı doğmaktadır. Elbette temel uğraşıları ebelik bilgileri çevresinde “hariç müşterek” döngüsünde gerçekleşecektir. Yaşatma hedefli meslekleri gerek anne, gerekse bebek ölümleriyle de yakından ilgilidir. Hayatın ölüm-kalım ayrımını belki de en fazla hissedenler arasında yer almaktadırlar.

Öncesi, anı ve sonrası dönemlerde “hariç müşterek” hususiyetlerin hukuki zemin çerçevesinde takibi, aksaklıkların muhtemel yargı süreçlerini kolaylaştırması çok kısa zamanda alınan sağlıklı kayıtlara bağlıdır. Böylelikle “Adli Ebelik İletişimi” de kendine yer edinme fırsatı yakabilecektir.

Bütün adli iletişimde olduğu gibi mesleki yeterlilik yanında “adli vakaya yaklaşım” adımlarında hukukî protokol, hazırlanmış kılavuz, kabul edilmiş genelgeler doğrultusunda hem klinik bilgiye, hem de mevcut kanıta dayanan uygulamalar çalışma sahasını çerçevelemekte ve farkındalıklı bir konuma getirmektedir. Farkındalık arz etmektedir çünkü alana dahil her bir adli vakada planlama, yönetme ve zamanlama liderliği göstermekle mükelleftir. Olası ortamlar ortaya çıktığında ise kriz yönetimini harekete geçirmesi beklenmektedir.

Üçlü paydaşlığın hariç müşterek unsuru “Adli Ebelik İletişimi” merkeze alındığında hayata olumlu ya da istenmeyen hamle yapılsın meslekî ve mevzuat becerisiyle silikleşip gitmesine karşılık hukuki alt yapıya dayanan kayıtlarıyla üzerine düşen görevi dahil iki unsur üzerinde üstlenmeye devam edecektir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Prof. Dr. Turan Akkoyun Arşivi