Sızma mahallesi, Konya Selçuklu ilçesi sınırları içerisinde kalmaktadır. Kent merkezinden 30 km uzaklıkta olan yerleşimin kuzeybatısında höyük bulunmaktadır. Bu alanda tarihöncesi çağlardan itibaren yerleşim varlığı bilinmektedir. MÖ 2. binyıldan itibaren Sızma ile Ladik arasındaki ulaşım hattı üzerinde bulunduğu bilinmektedir. Bölge, antik Lykaonia, Doğu Frigya ve Pisidia bölgeleri arasında yer almaktadır. Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nda Orta Anadolu ticaret ağının batı yönündeki açılımının, Aksaray / Acemhöyük'ten Konya / Eğribayat - Aşağı Pınarbaşı üzerinden Sızma Höyük'e ulaştığı düşünülmektedir.

Sızma'nın Meter Zizimene (Zizima Ana) kültü merkezi olduğu ileri sürülmektedir. Bu kültle ilgili çanak çömlek buluntuları yanında Ana Tanrıça'ya ait birçok Roma Dönemi adakları ele geçmiştir. Muhtemelen bu nedenle höyüğün antik dönemde Zizima ya da Zizime olarak bilindiği söylenilebilir.

Höyük ve çevresinde 1941 yılında Prof. Dr. Remzi Oğuz Arık başkanlığında yapılan yüzey toplamalarında Kalkolitik Çağ'dan başlayarak Klasik Çağlar'a kadar uzanan dönemlere ait çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Malzeme ağırlıklı olarak Erken Tunç Çağı'na aittir. Prof. Dr. Hasan Bahar'ın çalışmalarında ise Kalkolitik Çağ, Erken Tunç Çağı, Geç Tunç Çağı, Erken ve Geç Demir Çağı, Helenistik Dönem ve Roma Dönemi çanak çömleği ve maden cürufları tespit edilmiştir. Ele geçen bu maden cüruflarından yerleşmede Antik Dönemlerde bakır ve kurşun yataklarından maden üretimi yapıldığı anlaşılmaktadır.

Araştırmalar ve yapılan çalışmalar sonucunda ele geçen buluntular içinde en önemlileri yerleşimdeki inanç sistemini yansıtan buluntulardır. "Ana Tanrıça Mitri Zizemene" ifadesi yer alan kitabe yanında Ana Tanrıça'yı betimleyen heykelcikler söz konusu buluntuları oluşturmaktadır. Sırma Höyük'te Zizimene adı altında Kybele'ya tapıldığı kabul edilmektedir. Kybele neolitik dönemde Çatalhöyük’ten bildiğimiz ana tanrıçadır. Verimliliği, bereketi, doğurganlığı simgeler ve kutsaldır. İki yanında aslan figürü yer alan Tanrıça heykelcikleri, aslanlı tahtlarda oturur biçimde tasvirler edilen Çatalhöyük'ün iki yanındaki leoparlarla betimlenen heykelcikleri arasındaki büyük benzerlik göstermektedir.

Sızma Höyük 1960 yıllarda Pisidia Bölgesi'nde araştırmalar yapan James Mellaart tarafından Sultandağ Grubu olarak tanımlanan kültür grubu içinde değerlendirilmiştir. Yerleşmenin, MÖ 2500 – 3000 yıllarında büyük olasılıkla geniş bir siyasi birlik ve geniş bir ticaret ağı içinde yer aldığı düşünülmektedir.

Birçok medeniyetlere ev sahipliği yapmış ülkemiz coğrafyasında tüm farklı kültürlere saygı duyup, tarihimize sahip çıkarak ve onu koruyarak gelecek nesillere aktarmak en büyük toplumsal sorumluluğumuz ve tarihsel misyonumuz olmalıdır.

Kaynakça:

Seher Özdemir, Sızmahöyük ve Tanrıça Zizimene Kültü Selçuk Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi - 2007