Birbirinden bağımsız kavramlar ve sahalar arasında zamanla birliktelik yakınlaşma olabilmekte, faaliyet alanlarındaki öncelikleri yer değiştirebilmektedir. Bunlar arasında en dikkat çekici olanı kültür ve turizmin, merkezî yönetim içinde yapılanması olsa gerektir. Bazı dönemlerde birbirinden bağımsız yönetilirken çoğunlukla birliktelik geleneği bulunmaktadır. Daha da farklı uzantılarla birlikte yönetildiği dönemler de olmuştur. Ancak mantık uyuşması hiçbir zaman sağlanamamıştır. İktidarın bakış açısında göre doğru ya da yanlış şekillenme düşüncesi de tam manası ile hükümsüz kalmıştır.

Kültür insanla ilgili her şey şeklinde kabul gördüğüne göre dünden bugüne, bugünden de yarına farkındalık sağlayan birey özelinde, toplum genelinde milleti dahil ile hariçte tanıtan yaşam biçimidir. Sadece yaşanmakta olan zamanı değil henüz erişilmemiş vakti siyah-beyaz ya da çok renkli çizgisine getirir, yerinde saymaz. Yükselir veyahut düşer. Bireysel ya da toplumsal anlamında da iniş-çıkışlarda her hangi bir değişiklik gözlenmez.

Kültür ve turizmin idaresini bir arada tutma kadar sahada dengesini sağlamak da oldukça güçtür. “Kültür Turizmi” ya da “Turizm Kültürü” ilmen ve zihnen çok uzak noktalara uzandığı kadar “kırmızı çizgi” hassasiyeti bir türlü sergilenememektedir. Yarım asır evvel eğitim araçlarında “bacasız sanayi” şeklinde izah edilen iktisadi sütun, kültürel realiteden kopma noktasında seyrettiğine dair işaretler ve sinyaller vermektedir.

Türkiye; başarılı bir yönetim sergilediği salgın sürecinin ağır hasarlarını doğal ve kültürel zenginliklerini vizyona aktararak kapatabilme yolunda ilk sezon sertifikalı, ikinci sezon ekonomiye nefes almanın giriş basamağını oluşturdu. Yabancı kaynağı gerilere düşse de yerli merkezli beklentileri karşılayıp, ümitleri gelecek sezona taşıdı.

Ekonomi anı, yakın geçmiş ile yakın geleceği doğrudan ilgilendirirken nesillerin doğruları ya da yanlışları uzun vadeli hedefleri ulaşmada veya ulaşamamada belirleyici unsur olarak dikkat çekmektedir. Turizm böylesine belirleyici unsurun farklı alt türlerini temsil etmektedir. Avrupa’nın geçmişi olan ülkelerinde kültür turizminden daha ziyade turizm kültürü esaslı bir şekilde bütün dünyaya aktarılmış durumdadır. Ziyaretçiler gelmeden eksiksiz ilerleyebilme adına kıyafetlerine kadar hazırlık yapmanın yanında ceplerini, cüzdanlarını ve kredi kartlarını doldurarak ülkeye iniş yapmakta, sektörün izin verdiği nispette hareket etmektedirler. Ulaşım, konaklama, gıda ve kıyafet ihtiyacının karşılanması anlık yaşam tarzının yani kültürün akışına göre şekillenmektedir. Parasını kendine göre değil ev sahibinin yol haritasına göre harcamaktadır.

Getirinin artması adına her ne pahasına olursa olsun yanlış bir isimlendirme söz konusu etmeyen batının ziyaretçilerinin gelebilmesi adına tersi politika izlenmesi menfi endişe kaynaklı düşünülmeli, devlet, fikir ve bilim insanlarının gündeminde kendisini durmaksızın güncellenme çabası sarf edilmelidir. Bu hususta örneklendirmeyi gereksiz bulmaktaysak da göz önündeki olumsuzlukları görmemek neredeyse imkansızdır.

Anlayış itibariyle anlık değil geçmiş-gelecek bağlantıların esas alınması tarifi imkansız kazanımlar sağlayacak, aksi bir durum ise avucun içinden kaçan kayıpların ardından “gidenler gelmez, gidenler gelmez” ağıtına dönüşebilecektir.