Yılmaz TAŞÇI

Yılmaz TAŞÇI

Öğrenci Davranışları üzerine

Öğrenci Davranışları üzerine

Öğrencilerin kronoslarını, kairoslara çevirebilecek eğitmenlere duyulan ihtiyaç bu devirde daha da elzem bir hal almış durumda...

İnsanoğlu;  ya öğrenen, ya öğreten, ya da bunları seven olmuş, aksi durumlar hayatını yaşanmaz hale getirmiştir. Hangi kuşak olarak tanımlanırsa tanımlansın öğrencilerimizin çalışma alışkanlıklarını etkileyen durumlar geçmişte olduğu gibi gelecekte de olacaktır. Bu yazımızda Öğrenme Engelleri, bazı öğretmen davranışlarının öğrenciler üzerindeki etkilerine değineceğiz.

Bir öğrencinin öğrenme başarısı  %50 genetik sonucu, Ailesi, sosyoekonomik düzey %5-10, , okul, akran grubu öğretmen %30, %10 diğer faktörlerdir.

Öğrencilerin öğrenmesini engelleyen ve yeter derecede öğrenememelerine sebep olan en önemli etmen, onların temel yaşantılarındaki yetersizliklerdir. Bu durum ilkokulun birinci sınıfından üniversitenin son sınıfına kadar önemli bir neden olarak ortaya çıkmaktadır. Yeterli öğrenmeye neden olan bu temel yaşantıları dört alanda toplayabiliriz. Bunlar:

1-Yeterli bir okuma becerisine sahip olamamak.

2-Derslerin gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip olamamak.

3-Çalışma planı yapmada, çalışmayı düzenlemede, çalışacak konunun üzerinde düşünmenin yoğunlaştırılmasında yeterli olamamak.

4-Çalışılacak konuda bilgi toplama, kitaplıktan ve kaynaktan yararlanmada yeterli olamamak.

Öğretmeni diğer mesleklerden ayıran fark:

Okulla dünya arasında köprü kurmak, gençlikle yetişkinlik arasında köprü kurmaktır.

Geçmişte Cizvit eğitim sisteminin en üstün yanı yapmış oldukları planlamaların kusursuzluğu olmakla birlikte başarı için bu günümüzde de olduğu gibi tek başına yeterli değildi. 400 milyon Çinliyi Hristiyanlaştırmak için CİZVİTLER,  Çine yalnızca 10 rahip gönderdiler. Bunların başarılarının sırrı neydi? İnsanlarda hayranlık Uyandırmak ve kendilerinden bir şey öğrenmeye istekli hale getirmekti.

Başka bir insanın yaşamına müdahale etmek ciddi bir iştir…

Eğitim keyif alındığı ve sevildiği ölçüde başarılı olacağına göre ve bu durum hem öğretmen hem de öğrenci açısından önem arz eden bir konu olmakla birlikte bu yazımızda öğretmen davranışlarının öğrenci üzerindeki etkilerine ve oluşması muhtemele istenmeyen öğrenci davranışlarına kısaca bir göz atalım.

ÖĞRENCİDEN KAÇIRAN - ÖĞRENCİYE YAKLAŞTIRAN SEBEPLER

KAÇIRAN ETKENLER

YAKLAŞTIRAN ETKENLER

Ses yükseltmek, Esnemek. Burada benim sözüm geçer.

Son sözü söylemede ısrar.

Olumsuz vücut dilinin kullanılması:sert duruş,sıkı bağlı kollar,sert el hareketleri.

Utandırma,bozma,gururla oynama,küçük düşürme…

Küçümseme,alay etme,iğneleme…

Hava atma.(Özellikle kendi memlekti,yolları havası,suyu,insanı vs..)

Kaba kuvvet. Konfliktin içine ilgisiz kişilerin çekilmesi.

Çifte standartlı olma-‘söylediğimi yapın yaptığımı değil.’

İstenmeyen ahlaki tavsiyeler. İspatsız doğrulukta ısrar. ‘Şunu yap sana şu var’ ‘zaten hepiniz böylesiniz’,’sizden beklemiyor değildim’,

’öğrenci milleti’ Öğrenciyi yansılama. Emretme.(Yap lan işte!)

Aşırı ödüllendirme. Meşgulüm sonra gel.

Ben sizin arkadaşınızım.(Ama biz arkadaş değil öğretmen istiyorduk!)

Çık dışarı terbiyesiz! İşe yaramaz!,Ne yaptığın beni ilgilendirmez!

Ben öyle istiyorum O kadar! Ödev vermek için ödev vermek.

Madem susmayacaksınız o zaman bu cümleyi elli defa yazın!

Verilen sözün tutulmaması.

Herşeye evet demek.(ve sonra altından kalkamamak.)

Tebeşir,kalem vs atmak. Reklam yapma, kendi milletinin üstün olduğunu ima edici ırkçı sözler söyleme.

Gülümseme

Güzel giyinme

Bakımlı olma.

Kişisel bakımına,giyimine önem verme

Ailelere ziyaret.

Öğrenciden yana tavır.

Öğrencinin şahsi ekonomik durumunu bilmek, bilindiğinin çocuk tarafından bilindiğini sağlamak.

İnsanlar hata yapabilirler kabullenmesiyle disiplin problemlerine yaklaşmak.

Ailesinin (anne baba,kardeşler)yaş günlerinin bilinip kutlanması.

Üzüntülü olduğunda ne olduğunu sormak .Sevincini paylaşmak.

Ayıplarını örtmek.

Ümit vermek,

Güven vermek.

 

ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARININ NEDEN OLDUĞU İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARI

 

Öğretmenin Davranışı

İstenmeyen Öğrenci Davranışı

1

Notla Tehdit Etme

Korku, not için çalışma, otoriteye itaat.

2

Ceza Olarak Ödev Verme

Dersten soğuma, isyan.

3

Sadece Anlatım Yöntemini Kullanma.

Hayal kurma, başka şeylerle ilgilenme, derse katılmama, dağınık ilgi.

4

Ödevleri Kontrol Etmemek.

Ödevleri yapmama, eksik yapma ve ya özenle yapmama.

5

Sınıfa Sırtını Dönme.

Başka şeylere yönelme.

6

İstenmeyen Davranışları Düzeltmeme.

İstenmeyen davranışları sürdürme.

7

Sadece başarılı olanlara söz hakkı verme.

Diğer öğrencilerin söz istememe davranışını pekiştirme.

8

Yanlış davranışı veya yanıtı aşırı eleştirme, olumsuz sözlerle etiketleme.

Söz hakkı istememe, okula gelmeme.

9

Öğretmediği konularda sınav yapma.

Kopya çekmeye yönelme.

10

Dersi iyi planlayamama, öğrencileri boş bırakma.

Ders dışı olumsuz etkinliklere yönelme.

11

Zorlama ile disiplin sağlama.

Okul eşyasına zarar verme, pasif ve ya saldırgan olma.

12

Sınıfta herkesin görebileceği yerde durmama.

Görülmeyen öğrencilerin ders dışı etkinliklere yönelmesi.

13

Öğrencilerini gelişim dönemleri ve diğer yönlerini tanıyamama.

Saldırgan ve ya Pasif olma.

14

Öğrencilerin ekonomik durumuna bakmadan araç gereç isteme.

İçine kapanma, hırsızlık, okula gelmeme.

15

İstenen davranış hakkında bilgilendirmeme.

İstenen ve istenmeyen davranışı ayırt edememe.

16

Öğretmenin kendi davranışları ve diğer öğretmenler arasındaki tutarsızlık.

Öğretmenlere karşı disiplin ve otorite boşluğu hissi.

17

Öğrencinin davranışı yerine kişiliğini eleştirme.

Çekingen olma, içine kapanma, iletişimsizliği pekiştirme.

18

İstenen davranış için uygun ortam oluşturmama.

İstenmeyen davranışı sürdürme.

19

İstenen davranış için uygun pekiştireci zamanında vermeme.

İstenen davranışı  gösterememe.

20

Haklı ile haksız öğrenciyi ayırt edememe.

Öğretmen ve derse karşı olumsuz tutum ve davranış.

21

Cinsel, sosyal, ekonomik ve başarı durumu vb. özelliklerine göre ayırım yapma, sürekli aynı öğrencilere sosyal alanlarda görevler verme.

Öğretmen ve derse karşı nefret duygusu, kıskançlık, yağcılık, protesto geliştirme.

22

Başarı zevkini  tattıramama.

Dersle ilgilenmeme ve söz istememe.

23

Derse girip dersi işleyip dersten çıkma, kitap öğretmeni olma, dersi soğuk atmosferde işleme.

Derse ve öğretmene karşı olumsuz tutum, isteksizlik.

24

İstenmeyen davranışlar üzerinde istenenden fazla durma, ana konuyu kesip ayrıntılarla fazla ilgilenme.

Karşı koyma, meydan okuma, duyguları saklama, başkalarını suçlama , dikkati dağıtma.

25

Bazı öğrencilere isimle hitap ederken diğerlerine hitap etmeme.

Kıskançlık, öğretmen ve dersten soğuma.

26

Ödül ve Cezayı adil kullanmama.

Kıskançlık, öğretmen ve derse karşı olumsuz tutum.

27

Körü körüne itaate  alıştırmak için disiplin cezası verme, başarısız olarak değerlendirme.

Güven duygusunu zedeleme, haklarını savunamama, haksızlığa itiraz etmeme.

28

Ana dilini iyi kullanmama. Argolu konuşma.

Argolu konuşma.

29

Başarılı ve başarısız öğrencileri akademik açıdan ayırt edememe.

Derse ilgisiz, öğretmene sevgisiz olma, protesto geliştirme.

30

Fiziksel ceza verme.

Arkadaşlarıyla sorunlarını kavga ederek çözmeye çalışma, yalancılık, aşırı kaygı, karşı gelme,, kişiliksiz davranışlar.

Ergün,Mustafa/Ali Özdaş. Öğretim ilke ve Yöntemleri, İstanbul 1997

 

Günün birinde birkaç kişi Nasreddin Hoca'nın yanına gelir ve

"Hocam, senin çok değerli ve hatta ulu bir kişi olduğun söyleniyor. Sen ne diyorsun bu duruma?" derler.

Hoca biraz düşünür ve nihayetinde "doğrudur" der.  Bunu duyanlar hemen işin aslının ne olduğu görmek isterler.

"Hocam, o halde senin muhakkak bir kerametin vardır. Bize bir şeyler göster, bizde inanalım." derler.

Hoca, işlerin sarpa sardığını anlar ama bir şeyler yapmak zorundadır. Karşısındaki büyük çınar ağacına seslenerek:

"Ey koca çınar, derhal yanıma gel." der. Ancak beklenildiği gibi çınar hareket etmez. Hoca ayağa kalkar ve hızlı adımlarla çınar ağacının yanına gider.

Hocanın merakla ne yaptığını izleyenler: " Hocam ağaç gelmedi. Sen onun yanına gittin." derler.

Hocanın cevabı ise kıssadan hisse niteliğindedir.

"Bizde kibir olmaz. O gelmezse biz gideriz."

Yanlışların düzeltilmesi, düşüncelerin doğru yönde oluşturulmasıyla mümkündür.

Eğitim keyif alındığı ve sevildiği ölçüde başarılı olacağına göre, mutluluğun temelinde de sevgi, saygı, başarı ve bunları kaybetmeme durumları yani sürekli bir mücadele varsa, bu mücadelede öğretmen, öğrenci ve eğitim paydaşlarımızın kaybına göz yumamaz, geleceğimizi ipotek altına almaya çalışacakların bu durumdan kazanç sağlamasına da asla müsaade edemeyiz.

Bilinen bir gerçektir ki; öğrenciler kusursuz olmaya çalışan öğretmenlere katlanamazlar.  Öğretmek, öğrenmeye teşvik etmektir.  Nasreddin Hoca hikâyesinde olduğu gibi; anlatılacak şeyleri canlı yapmak, hatırlanacak şekilde yapmak, İhtiyaçlarla ilgili şekilde yapmak günümüz eğitimcilerin öğrencileri kendilerine yakın tutmak için yapması gereken önemli uygulamalardan bir kaçıdır.

Öğrettiği konulara sevgi ve ilgi duyan, mesleğinin adamı olan, ele aldığı konuları ilginç kılan, konuları hakkında yeni şeyle öğrenen, öğrencilerini seven, kendi alanında otorite duygusu verebilen, alanında uzman, yönetici ve rehberlik yönü güçlü öğretmenlere ihtiyaç günümüzde daha da artmış şekilde hissedilmektedir.

Dijital çağda öğrencilerimizin kalpleri işgal altına alınmak istenmektedir. Onları kurtarmak için yapılacak ilk iş gönül terbiyesi ve yürek ahlakını içine alan bir merhamet eğitimi konusunda da tüm eğitim paydaşlarının üzerine düşen sorumluluklarını yerine getirmesi önem arz etmektedir.

Yenilikçi, güçlü çalışma motivasyonuna sahip, iletişim, sosyal medya, dijital okuryazarlık, becerileri gelişmiş, liderlik vasıflarıyla donatılmış öğretmenlerimiz öğrenciyi kendinden kaçıran değil yaklaştıran etkenleri ve yapmış olduğu davranışın oluşturacağı istenmeyen öğrenci davranışlarını önceden bilir ve ona göre çalışmalarını sürdüreceklerdir.

Sonuç olarak;

‘’Bu çocukların hepsinin kaderinde bizimkinden daha önemli birer yaşam yazılı.  Ümit edebileceğimizin en iyisi bir gün bizleri sevgi ve şükranla anmaları…’’

(Empati-L.Kuehl sayfa 206)

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz TAŞÇI Arşivi